Ötegezegen

Bu içerik, Evrim Ağacı Bilim Sözlüğü dahilindeki bir terimdir. Sözlüğümüzü kullanarak bilimsel terimlerin anlamlarını ve yabancı dillerdeki karşılıkların görebilirsiniz. Ayrıca bu terimler, diğer içeriklerimiz içerisinde geçtiklerinde, okurlarımıza kolaylık olması ve yol göstermesi açısından açılır-kapanır bilgi kutusu olarak gösterilmektedir.

Tansu Daylan

Astrofizikçi

Karanlık madde, ötegezegenler ve yapay öğrenme gibi konularda araştırma yapan bir astrofizikçi ve elektronik mühendisidir.

Şule Ölez

Editör

ODTÜ EEE '88 mezunudur. Evrim Ağacı'nda genel editörlük ve çevirmenlik yapmaktadır. Ayrıca Kırsal Çevre Derneği'nin aktif üyesidir. İlgi alanları Türkçe ve İngilizce dilleriyle başta bitkiler olmak üzere tüm canlılardır.

Terim

Ötegezegen

İngilizce

Exoplanet

Açıklama

Güneş sistemi dışındaki gezegenlerdir. Bu tanıma hem diğer yıldızlar etrafında yörüngede olan hem de yıldızının yörüngesinden ayrılmış veya galaksi merkezinin yörüngesinde olan "başıboş" gezegenler girer. Fakat diğer yıldızlar etrafındaki ötegezegenlerin keşfi gözlemsel olarak daha kolay olduğundan, bugüne kadar keşfedilen ötegezegenlerin çoğu yıldızların yörüngesindeki gezegenlerdir. Bu tür ötegezegenler, yıldızlarının rengindeki küçük renk değişimleri (yıldızlarını kütle çekimsel olarak salladıklarında) veya parlaklık azalmaları (yıldızlarının önünden geçtiklerinde) incelenerek keşfedilmektedir.

Ocak 2019 itibariyle yaklaşık 3900 adet ötegezegenin keşfi doğrulanabilmiştir. Keşfedilen bu ötegezegenler oldukça farklı özelliklere sahip olup, bazılarının kütlesi Jüpiter'inkinin onlarca katıyken (örneğin neredeyse bir kahverengi cüce yıldız olarak sınıflandırılabilecek GQ Lupi b), bazıları sadece Dünya'nın kütlesinin yüzde birine sahiptir (bkz. Kepler-37b). Yıldızlarından olan uzaklıkları, yapı ve yüzey sıcaklıkları da geniş bir yelpazeye yayılmıştır. Dünya dışı yaşam arayışları özellikle yıldızlarından "suyun sıvı olarak yüzeyinde bulunabileceği" uzaklıkta olan kayasal ötegezegenlere odaklanmaktadır.

Terimin Kullanıldığı İçerikler