O Afgan Kızına Ne Oldu?

Hepimiz onu Steve McCurry'nin bu muhteşem National Geographic pozuyla tanıdık:

 Nat Geo, bu fotoğrafı 1985 yılının Haziran sayısında kapağına taşımıştı ve belki de bakışlarıyla Afganistan'da olan biten her şeyi anlatıyor olması sebebiyle çok kısa sürede tüm dünyada Afganistan'ın sembolü haline gelmişti. Nat Geo habercisi Debra Denker onun bu fotoğrafından yola çıkarak, şuradan İngilizce olarak okuyabileceğiniz Afganistan'ın başından geçenleri ve orada bulunan bir haberci olarak izlenimlerini kaleme almıştı.

Bu kadının adını asla bilmeyeceğim. Afgan köylüleri arasında ismini yabancılara söylememek bir gelenektir. Bu soğuk Kasım akşamında o, bana Pakistan sınırını aşarak Afganistan'daki Paktia Bölgesi'ine ve oradaki Jaji alanına ulaşmam için eşlik eden altı mücahite, yani Afgan özgürlük savaşçısına, aceleyle yemek pişirmeye çalışıyordu.

diye başlıyordu Denker'ın haberi ve insanın içine dokunan bir şekilde devam ediyordu. 

2001 senesinde McCurry, çektiği bu fotoğraftan ömrü boyunca etkilenmiş bir vaziyette kalmış olacak ki, binbir çaba ile, fotoğrafın çekiminden 16 sene sonra o kızın adını öğrendi: Şarbat Gula. O, Peştun kökenli bir Afgandı. McCurry ona hep ulaşmayı denedi ama hiç başarılı olamadı. 

Sonunda 2002 senesinde fotoğrafçı McCurry ve ekibi o kızı bulmak için yeniden yollara düştü ve Afganistan'a yeniden gitti. Yukarıdaki satırlardan da okuyabileceğiniz gibi, Pakistan sınırındaki bir mülteci kampında Gula'nın kardeşini tanıyan biriyle tanışma şansını buldu. Sonunda, uzun uğraşlar sonrasında, Gula'ya ulaşmayı başardı.

Gula, o fotoğrafın çekildiği anı hiç unutmamıştı. Ancak Afganistan'da o kadar şiddetli bir baskı vardı ki, o fotoğrafın National Geographic'in kapağı olduğunu ve tüm dünyada üne kavuştuğunu hiç öğrenmemişti. Bunu ona söylediklerinde oldukça şaşırdı ve inanamadı. O tarihten sonra hiç fotoğrafı çekilmemişti, bu yüzden fotoğraf çekilme, onun için büyük anlam ifade ediyordu, bu yüzden unutmamıştı belki de. Gula, bu zaman zarfında 3 çocuk doğurmuş ve yüzündeki ifade, Afganistan'ın yaşadığı acılarla birlikte daha da ağırlaşmıştır.

2002'nin Nisan ayında, ilk fotoğrafın çekilmesinden 17 sene sonra, ikinci bir fotoğrafı çekildi ve yine Nat Geo'da yayınlandı. Bu defa haberi yapan Cathy Newman'dı ve o haber, yine İngilizce olarak buradan okunabilir. O satırlar ise şöyle başlıyordu:

O anı hatırlıyor. Fotoğrafçı fotoğrafını çekmişti. Öfkesini hatırlıyor. Adam yabancıydı. Daha önce hiç fotoğrafı çekilmemişti. 17 yıl sonra yeniden buluştukları bu güne kadar, hiçbir diğer fotoğrafı çekilmemişti.

2002 senesinde, Gula ilgili bir belgesel de çekildi ve 9 Mart 2003 yılında gişelere girdi. 

O kız, Afganistan için olduğu kadar, insanlık için de anlam ifade etmektedir.