Menopozun Çalkantılı Doğası Gen Savaşları ile Tetikleniyor!

İngiltere ve Japonya’da çalışan bir takım bilim insanına göre kadınlarda menopozla sonuçlanan süreç boyunca yaşanan doğurganlığın azalması, sıcak basması ve hormonal kargaşa gibi durumlar bireyin genleri arasındaki savaştan kaynaklanıyor olabilir.

Ecology Letters dergisinin 2014 Şubat ayı ekinde yayınlanan araştırma, kardiyovasküler sorunlara (hatta bazı kanser türlerine) karşı savaşta kullanılabilecek önleyici ilaç stratejileri ve kişisel aile planlama konularında yapılabilecek gelişmeler hakkında bilgiler sunuyor.

Menopoz, günümüz evrim teorisinin önerdiğine göre atalarımızın zamanında evrim tarafından desteklendi. Çünkü bu, kadınların genlerinin çoğu ortak olan akrabalarının çocuklarına odaklanmalarını ve onlara destek olmalarını sağladı. Saint Andrew Üniversitesinde evrimsel biyolog olan Dr. Andy Gardner şöyle diyor:

Ekolojik olarak kadın, annesi ve babasından daha çok çevresine bağlıdır. Yani, babasından aldığı genler bireyin üremeden vazgeçmesine mutlu olacakken, annesinden aldığı genler buna karşı daha az mutlu olacaktır.

Kadının genomundaki bu karmaşa, menopoza geçişin neden bu kadar çalkantılı olduğunu açıklayabilir. Araştırmayı yöneten Royal Holloway Üniversitesinden Francisco Úbeda bu durumu şöyle açıklıyor:

Kadının paternal (baba tarafından gelen) genleri erken menopozu desteklerken maternal (anne tarafından gelen) genleri menopozu ertelemeye çalışıyor. Bizim matematiksel modelimiz, bu karmaşanın epigenetik faktörler tarafından yönetilen (DNA’nın diziliminden çok zamana bağlı olarak genin aktivasyonu/deaktivasyonu) kaotik gen ekspresyonuna (ifadesine) neden olacağını öngörüyor.

Menopozun epigenetik faktörler tarafından desteklenmesi ihtimali, araştırmacılara kardiyovasküler hastalıklar ve bazı kanserler gibi rahatsızlıkların genetik işaretlerini tanımlamada yardımcı olabilir.

Araştırma aynı zamanda, ilgili kadın bireyin genetik planına göre düzenlenmiş, aile planlama uygulamalarına yeni uygulamalar öneriyor. Bu konu hakkında Dr. Úbeda şunları söylüyor:

Bir aile kurmak ya da aile kurmanın zamanını belirlemek, hayatımızdaki en büyük tercihlerden biridir. Doğurganlığımızın ne zaman sona ereceği hakkında daha iyi, daha kişisel bilgilere sahip olmak, bu tarz tercihleri yaparken kaygılarımızı azaltmaya yardımcı olabilir ve insanların bunu çok geç zamana bırakmamasını sağlayabilir.