Lityum (Lithium)
Kısaltma: Li
Atom Numarası: 3
Standart Kütle Numarası: 6.941 atomik kütle birimi (akb)
Grup: 1
Periyot: 2
Kaşifi: Johan August Arfwedson, 1817
İlk İzolasyon: William Thomas Brande, 1821
Renk: Metalik
Faz: Katı
Yoğunluk (NŞA): 0.534 g/cm3
Erime Noktası: 180.54 C
Evrim Ağacı'nın çalışmalarına Kreosus, Patreon veya YouTube üzerinden maddi destekte bulunarak hem Türkiye'de bilim anlatıcılığının gelişmesine katkı sağlayabilirsiniz, hem de site ve uygulamamızı reklamsız olarak deneyimleyebilirsiniz. Reklamsız deneyim, sitemizin/uygulamamızın çeşitli kısımlarda gösterilen Google reklamlarını ve destek çağrılarını görmediğiniz, %100 reklamsız ve çok daha temiz bir site deneyimi sunmaktadır.
KreosusKreosus'ta her 10₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.
Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.
PatreonPatreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.
Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.
YouTubeYouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.
Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24-72 saat alabilmektedir.
Diğer PlatformlarBu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.
Giriş yapmayı unutmayın!Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza üye girişi yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.
Kaynama Noktası: 1342 C
İlginç Bilgiler:
- Lityum kelimesi, Yunancadaki "lithos", yani "taş", "kaya" anlamına gelen kelimeden türetilmiştir.
- Doğada -serbest olarak bulunmasa da- en sık karşılaşılan Lityum-7 elementinin 3 protonu, 4 nötronu ve 3 elektronu bulunur.
- Lityum'un ilk olarak Milattan Önce 2. yüzyılda Antik Yunan fizikçileri olan Efesli Soranus tarafından kullanıldığı bilinmektedir. Soranus'un bu elementi mania ve depresyonu tedavi etmekte kullandığı bilinmektedir.
Ancak Soranus bu tedaviyi (ve metali) bilerek kullanmamıştır. Sadece yüksek gözlem gücüyle, Efes'te akan suların mania ve depresyona faydalı geldiğini fark etmiştir. Sonradan, günümüzde Efes'teki suların yüksek düzeyde lityum içerdiği ve bu elementin bu hastalıkların oluşumuna sebep olan unsurlar üzerinde faydalı etkileri olduğu keşfedilmiştir.
- Lityum, bütün katı metaller arasındaki en hafif elementtir.
- Lityumun yoğunluğu, suyunkinin yarısı kadardır.
- Lityum, su ile bile tepkimeye girecek kadar reaktif bir metaldir. Öyle ki, Nitrojen ile tepkimeye girebilen tek alkali metaldir. Lityum, Oksijen ile yandığı zaman çıkan alev beyaz/kırmızı renktedir.
- Lityum, Büyük Patlama sırasında ilkin olarak üretilen az sayıda elementten birisidir. Ancak sonradan sayısı hızla azalmış ve başka elementlere dönüşmüştür. Lityum'un Evren'in var oluşundaki kütlece azalması ve nedenleri, günümüz astronomisinin önemli tartışma başlıklarındandır.
- Lityum, Dünya'da en sık bulunan 33. elementtir.
- Lityum, doğada serbest halde bulunmaz. Pratik olarak bütün püskürük kayaçların içerisinde ve doğal kaynak sularında bulunur. Bu kaynakların tamamında da lityum tek başına değil, lepidolit, petalit, ambilgonit ve spodumen gibi minerallerin içerisinde bulunur. Lityum, kaynamış florid kullanılarak, elektrolitik olarak saflaştırılır.
- Lityumun 7 tane izotopu vardır, bunlardan sadece 2 tanesi kararlı yapıdadır: Li-6 ve Li-7. Lityum-7, doğada %92.5 oranında bulunurken, Lityum-6 %7.5 oranında bulunur.
- Lityum, okyanuslarda ve bazı organizmaların içerisinde eser miktarda bulunur; ancak biyolojik herhangi bir fonksiyonu olup olmadığı henüz bilinmemektedir ve hiçbir biyolojik fonsiyonu tespit edilememiştir. Ancak ekstradan alındığı zaman, nörolojik olarak sakinleştirici bazı etkileri olduğu tespit edilmiştir; bu yüzden sinirsel hastalıkların tedavisindeki ilaçların üretiminde kullanılmaktadır.
- Lityum oldukça aşındırıcı bir metaldir ve dolayısıyla çok dikkatli tutulması gerekir.
- Lityum, ısı transferinin gerektiği uygulamalarda, çimentonun sertleştirilmesi sürecinde, uzun ömürlü ve küçük pillerin içerisinde, alglerle mücadele amacıyla, kayganlaştırıcıların üretiminde, uzay araçlarında karbon dioksit emici olarak, uçaklarda ve gemilerdeki can kurtaran ceketlerinin şişirilmesinde, hidrojen bombalarında patlayıcı unsur olarak, alaşım üretiminde, organik bileşiklerin sentezinde, cam ve seramik üretiminde ürünleri daha hafif ve güçlü hale getirme amacıyla kullanılır. Ayrıca Bipolar bozukluklarda ve manik depresyon durumuna sahip hastaların ilaçlarının üretiminde de kullanılmaktadır.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git- 5
- 4
- 3
- 2
- 1
- 1
- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 22/12/2024 13:37:23 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/578
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.