Lanetli Ekmek Olayı Nedir ve İnsanlar Bu Olaydan Nasıl Etkilenmiştir?

Lanetli ekmek olayı ya da Fransızca tabiriyle ''l'affaire du pain maudit'', 15 Ağustos 1951 tarihinde Fransa'nın güneyinde yer alan Pont-Saint-Esprit kasabasında gerçekleşen kitlesel bir gıda zehirlenmesi olayıdır.

Lanetli Ekmek Olayı İnsanları Nasıl Etkiledi?

Pont-Saint-Esprit kasabasının fırınında üretilen ekmekleri tüketen insanlar, beyinlerini etkileyen kimyasal bir maddeden kaynaklı çok geçmeden gerçeklik algılarını yitirdiler. Halüsinasyonlar görmeye başlayan insanlar, gıda zehirlenmesinin belirtilerini (kusma, düşük kan basıncı, halsizlik vb.) en şiddetli şekilde göstermeye başladılar.

Öyle ki bazı insanlar derilerinin yandığını düşünerek kendilerini pencerelerden aşağı atmış, peşinde insan yiyen bir kaplan olduğunu söyleyen birisi bilinçsizce etrafta koştururken bir diğeri ise beyninin kırmızı yılanlar tarafından ele geçirileceğini düşünerek iki bacağı kırık olmasına rağmen sürünerek kaçmaya çalışmıştı.

Onedio

Lanetli ekmekler, sadece insanları etkilememişti; ekmekleri yiyen köpekler taşları yemeye çalışırken dişleri kırılmış, ördekler penguen gibi yürüyerek penguen sesleri çıkarmışlardı. New York Times'taki habere göre bazı insanlar ilahi sesler duyduklarını ve parlak renkler gördüklerini söylüyordu. Lanetli ekmek olayı sonucunda 5 kişi gördüğü halüsinasyonlar nedeni ile yaşamını yitirdi, 300'den fazla kişide ise çeşitli hastalıklar gelişti ve yaklaşık 50 kişi akıl hastanelerine kapatıldı.

Sick Chirpse

Lanetli Ekmek Olayının Nedeni Neydi?

Olaydan kısa bir süre sonra, Kasım 1951'de bilim insanları British Medical Journal'a ''Zehirlenmenin Çıkışı'' isimli bir yazı yazarak, olayın ekmek yapımında kullanılan çavdardaki ergot mantarının kontaminasyonu yüzünden yaşandığını deklare ettiler. Ancak bu iddia kesin olarak kanıtlanamadı ve yeni iddialar türedi.

Başka bir iddiaya göre kullanılan çavdar değil, su kontamine olmuştu ve bunun sorumlusu cıvaydı. Bir diğer iddia ise kullanılan hiçbir malzemenin kontamine olmadığı ve CIA'nin (Central Intelligence Agency) beyin yönetimini konu edindiği bir deney için ekmeklere bilerek oldukça halüsinojen bir madde olan LSD (Liserjik asit dietilamid) eklendiği yönünde olmuştu. LSD hakkında ayrıtılı bilgiye Evrim Ağacı'ndaki bu yazıdan ulaşabilirsiniz.

İşlenmiş haldeki ergot alkoloidlerinin bu kadar güçlü bir etkisi olamayacağı düşünüldüğünde bu iddia giderek kuvvetlendi ama CIA hiçbir zaman bu iddiayı kabul etmedi. Bugün hala gizemini koruyan olayla ilgili daha detaylı bilgi için ''Hikayesi ne?'' isimli Youtube kanalında hazırlanan aşağıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Ergot Mantarı Nedir?

Ergot alkoloidleri, Claviseps üst sınıfına ait mantarların (fungus) ürettiği ve tüketildiği zaman yoğun kas kramplarına, kusmaya ve halüsinasyonlara neden olan bileşiklerin genel adıdır. Claviseps sınıfına ait olan bu mantarlar buğday, arpa, yulaf ve çavdar gibi pek çok tahıl ve ot türüne saldırarak onların üzerlerinde yaşayabilir ve alkoloidlerini bulaştırabilirler.

En yaygın görülen ergot mantarı türü Claviseps purpurea'dır. Bu mantarın veya alkoloidlerinin tüketilmesi halinde, yukarıda yazılan belirtilerin görüldüğü çavdar mahmuzu zehirlenmesi de denilen ergotizm hastalığına yol açabilir. Bu hastalık ''St. Anthony'nin ateşi'' ya da ''şeytanın laneti'' gibi isimlerle de anılmaktadır.

Aokin

Sonuç

Ergot alkoloidleri tarihte birçok olaya ve hatta can kayıplarına sebebiyet vermiştir. Milattan sonra 900 ile 1300 yılları arası gerçekleşen 20.000 ile 50.000 arası ölüm vakası ergot alkoloidleri ile ilişkilendirilmektedir.