İskoç Dağları'ndaki Kurtlar İklim Değişimi ile Mücadelede Önemli Bir Rol Oynayabilir!

Leeds Üniversitesi araştırmacılarının öncülüğündeki Ecological Solutions and Evidence dergisinde yayınlanan bir çalışma, Highlands Dağları'na geri getirilen kurtların yerli ormanlık alanların genişlemesine yol açabileceğini; bu ormanların da yılda bir milyon metrik ton karbondioksiti tutup depolayabileceğini ortaya koyuyor.^[1]

Ekip, artan kızıl geyik popülasyonlarının genç ağaç fidanlarını tüketmesi nedeniyle ağaç ve ormanlık alanların doğal yenilenmesinin baskılandığı, İskoçya'nın "Vahşi Arazisi" olarak sınıflandırılan dört bölgesinde (Cairngorms, Güneybatı Yaylaları, Orta Yaylalar ve Kuzeybatı Yaylaları) kurtların yaratabileceği potansiyel etkiyi modelledi.

Araştırmacılar, avcı-av modelini kullanarak Cairngorms, Güneybatı Yaylaları, Orta Yaylalar ve Kuzeybatı Yaylaları'na kurtları yeniden yerleştirmenin toplamda yaklaşık 167 kurtluk bir popülasyon oluşturacağını öngördü. Bu popülasyonun, kızıl geyik sayısını ağaçların doğal olarak yenilenmesini sağlayacak seviyeye düşürecek kadar etkili olacağını hesapladılar.

Araştırmacılar, avcı-av modellemesi kullanarak bu dört bölgeye kurtların geri getirilmesi durumunda yaklaşık 167 kurtluk bir popülasyon oluşacağını ve bu sayının, geyik sayısını ağaçların doğal olarak yenilenebileceği kritik seviyeye düşüreceğini hesapladı.

Kurtların geyik popülasyonunu kontrol altına alması, yerli ormanların genişlemesine ve yılda 1 milyon ton karbondioksidin depolanmasına imkan sağlayacak. Bu miktar, Birleşik Krallık İklim Değişikliği Komitesi'nin 2050 net sıfır hedefi için ormanlardan beklediği yıllık karbon azaltma hedefinin %5'ine eşdeğer.

Araştırmacılar, her bir kurdun yıllık 6.080 metrik ton karbondioksit emilim kapasitesi sağlayacağını ve kabul gören mevcut karbon değerleri üzerinden hesaplandığında her bir yırtıcının 154.000 sterlin değerinde olduğunu belirtiyor.

Bu araştırma, Birleşik Krallık'a kurtların yeniden girişinin, orman genişlemesi ve karbon depolama üzerindeki potansiyel etkilerini değerlendiren ilk çalışma olma özelliği taşıyor. Araştırmacılar, bu sonuçların iklim kriziyle mücadelede gereken doğa temelli çözümlerin hayata geçirilmesinde büyük yırtıcıların üstlenebileceği kritik role dair kanıtları güçlendirdiğini belirtiyor. Leeds Üniversitesi Yeryüzü ve Çevre Fakültesi'nden araştırmanın başyazarı Profesör Dominick Spracklen şunları söylüyor:

İklim ve biyoçeşitlilik krizlerinin tek başına yönetilemeyeceği giderek daha fazla kabul görüyor. Bozulmuş ekosistemlerimizi onarmak için türlerin //yeniden getirilmesi// gibi doğal süreçlerin potansiyel rolüne bakmalıyız. Bu süreçler, iklim ve doğa onarımı için birlikte fayda sağlayabilir.

Kurtlar yaklaşık 250 yıl önce İskoçya'dan silindiğinden kızıl geyiklerin doğal avcıları da kalmamış oldu ve nüfusları ülke genelinde artmaya başladı. Devam eden yönetim çabalarına rağmen, İskoçya'daki geyik sayısı son bir yüzyılda önemli ölçüde arttı ve güncel tahminler 400.000'e kadar ulaştığını gösteriyor.

Ağaçların doğal olarak rejenerasyonunun eksikliği, yerli ormanlık alanların uzun vadede azalıp kaybolmasına neden oldu. İskoçya bugün Avrupa'daki en düşük yerli ağaçlık alan seviyelerinden birine sahip ve bu oran ülkenin sadece %4'ünü oluşturuyor.

Ağaçların rejenerasyonu, büyük ölçüde geyiklerin çitlerle uzak tutulduğu alanlarla sınırlı. Araştırmacılar, bazı bölgelerde yetkililerin kilometrekare başına dörtten az geyik kalacak şekilde uyguladığı sıkı popülasyon kontrolünün, rejenerasyonu desteklediğini ve genç fidan sayısını artırdığını ortaya koydu.

Birleşik Krallık'a ve başka yerlere potansiyel büyük etoburların getirilmesine ilişkin tartışmalar devam etmektedir. Batı Avrupa'daki kurt nüfusu şu anda 12.000'i aşmış durumda ve Orta Avrupa'daki insan hakimiyetindeki coğrafyalar da dahil olmak üzere eski tarihsel Avrupa yayılım alanlarının %67'sini işgal ediyorlar. İskoçya'dan çok daha yoğun nüfuslu bir ülke olan Hollanda bile artık kurtlara ev sahipliği yapıyor.

Araştırmacılar, kurtların İskoçya'nın dağlık bölgelerine yeniden getirilmesiyle ilgili tartışmaların, özellikle çiftçiler ve geyik avcıları arasında tepki çekebileceğinin farkında olduklarını belirtse de faydaların da dikkate alınması gerektiğini savunuyorlar.

Karbon depolama ile ilişkili finansal kazanımlara ek olarak ekoturizmdeki artış, geyik kaynaklı trafik kazalarının azalması, geyiklerle ilişkili Lyme hastalığı vakalarının düşmesi ve kontrollü geyik avı maliyetlerinin hafiflemesi gibi ekonomik ve ekolojik avantajlar da öne çıkıyor. Çalışmanın ortak yazarı Lee Schofield son olarak şunları söylüyor:

Amacımız, Birleşik Krallık ve diğer bölgelerde kurtlara dair devam eden ve gelecekteki tartışmaları bilgilendirmek üzere yeni veriler sunmak. Herhangi bir kurt reintrodüksiyonu düşünülmeden önce önemli ve geniş kapsamlı paydaş ve kamuoyunun sürece dahil edilmesinin gerekli olduğunun farkındayız. Etoburların bulunduğu bölgelerde insan ve yaban hayatı arasındaki çatışmalar sıkça yaşanıyor. Bu nedenle, kurtların reintrodüksiyonunun başarılı olabilmesi için halkın görüşlerini de dikkate alan kamu politikalarıyla bu sorunların çözülmesi gerekiyor.