İskoç Dağları'ndaki Kurtlar İklim Değişimi ile Mücadelede Önemli Bir Rol Oynayabilir!

- Basın Bildirisi
- Bilim Haberciliği
Leeds Üniversitesi araştırmacılarının öncülüğündeki Ecological Solutions and Evidence dergisinde yayınlanan bir çalışma, Highlands Dağları'na geri getirilen kurtların yerli ormanlık alanların genişlemesine yol açabileceğini; bu ormanların da yılda bir milyon metrik ton karbondioksiti tutup depolayabileceğini ortaya koyuyor.[1]
Ekip, artan kızıl geyik popülasyonlarının genç ağaç fidanlarını tüketmesi nedeniyle ağaç ve ormanlık alanların doğal yenilenmesinin baskılandığı, İskoçya'nın "Vahşi Arazisi" olarak sınıflandırılan dört bölgesinde (Cairngorms, Güneybatı Yaylaları, Orta Yaylalar ve Kuzeybatı Yaylaları) kurtların yaratabileceği potansiyel etkiyi modelledi.
Araştırmacılar, avcı-av modelini kullanarak Cairngorms, Güneybatı Yaylaları, Orta Yaylalar ve Kuzeybatı Yaylaları'na kurtları yeniden yerleştirmenin toplamda yaklaşık 167 kurtluk bir popülasyon oluşturacağını öngördü. Bu popülasyonun, kızıl geyik sayısını ağaçların doğal olarak yenilenmesini sağlayacak seviyeye düşürecek kadar etkili olacağını hesapladılar.
Araştırmacılar, avcı-av modellemesi kullanarak bu dört bölgeye kurtların geri getirilmesi durumunda yaklaşık 167 kurtluk bir popülasyon oluşacağını ve bu sayının, geyik sayısını ağaçların doğal olarak yenilenebileceği kritik seviyeye düşüreceğini hesapladı.
Kurtların geyik popülasyonunu kontrol altına alması, yerli ormanların genişlemesine ve yılda 1 milyon ton karbondioksidin depolanmasına imkan sağlayacak. Bu miktar, Birleşik Krallık İklim Değişikliği Komitesi'nin 2050 net sıfır hedefi için ormanlardan beklediği yıllık karbon azaltma hedefinin %5'ine eşdeğer.
Araştırmacılar, her bir kurdun yıllık 6.080 metrik ton karbondioksit emilim kapasitesi sağlayacağını ve kabul gören mevcut karbon değerleri üzerinden hesaplandığında her bir yırtıcının 154.000 sterlin değerinde olduğunu belirtiyor.
Bu araştırma, Birleşik Krallık'a kurtların yeniden girişinin, orman genişlemesi ve karbon depolama üzerindeki potansiyel etkilerini değerlendiren ilk çalışma olma özelliği taşıyor. Araştırmacılar, bu sonuçların iklim kriziyle mücadelede gereken doğa temelli çözümlerin hayata geçirilmesinde büyük yırtıcıların üstlenebileceği kritik role dair kanıtları güçlendirdiğini belirtiyor. Leeds Üniversitesi Yeryüzü ve Çevre Fakültesi'nden araştırmanın başyazarı Profesör Dominick Spracklen şunları söylüyor:
İklim ve biyoçeşitlilik krizlerinin tek başına yönetilemeyeceği giderek daha fazla kabul görüyor. Bozulmuş ekosistemlerimizi onarmak için türlerin //yeniden getirilmesi// gibi doğal süreçlerin potansiyel rolüne bakmalıyız. Bu süreçler, iklim ve doğa onarımı için birlikte fayda sağlayabilir.
Kurtlar yaklaşık 250 yıl önce İskoçya'dan silindiğinden kızıl geyiklerin doğal avcıları da kalmamış oldu ve nüfusları ülke genelinde artmaya başladı. Devam eden yönetim çabalarına rağmen, İskoçya'daki geyik sayısı son bir yüzyılda önemli ölçüde arttı ve güncel tahminler 400.000'e kadar ulaştığını gösteriyor.
Ağaçların doğal olarak rejenerasyonunun eksikliği, yerli ormanlık alanların uzun vadede azalıp kaybolmasına neden oldu. İskoçya bugün Avrupa'daki en düşük yerli ağaçlık alan seviyelerinden birine sahip ve bu oran ülkenin sadece %4'ünü oluşturuyor.
Ağaçların rejenerasyonu, büyük ölçüde geyiklerin çitlerle uzak tutulduğu alanlarla sınırlı. Araştırmacılar, bazı bölgelerde yetkililerin kilometrekare başına dörtten az geyik kalacak şekilde uyguladığı sıkı popülasyon kontrolünün, rejenerasyonu desteklediğini ve genç fidan sayısını artırdığını ortaya koydu.
Birleşik Krallık'a ve başka yerlere potansiyel büyük etoburların getirilmesine ilişkin tartışmalar devam etmektedir. Batı Avrupa'daki kurt nüfusu şu anda 12.000'i aşmış durumda ve Orta Avrupa'daki insan hakimiyetindeki coğrafyalar da dahil olmak üzere eski tarihsel Avrupa yayılım alanlarının %67'sini işgal ediyorlar. İskoçya'dan çok daha yoğun nüfuslu bir ülke olan Hollanda bile artık kurtlara ev sahipliği yapıyor.
Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.
Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.
Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.
Araştırmacılar, kurtların İskoçya'nın dağlık bölgelerine yeniden getirilmesiyle ilgili tartışmaların, özellikle çiftçiler ve geyik avcıları arasında tepki çekebileceğinin farkında olduklarını belirtse de faydaların da dikkate alınması gerektiğini savunuyorlar.
Karbon depolama ile ilişkili finansal kazanımlara ek olarak ekoturizmdeki artış, geyik kaynaklı trafik kazalarının azalması, geyiklerle ilişkili Lyme hastalığı vakalarının düşmesi ve kontrollü geyik avı maliyetlerinin hafiflemesi gibi ekonomik ve ekolojik avantajlar da öne çıkıyor. Çalışmanın ortak yazarı Lee Schofield son olarak şunları söylüyor:
Amacımız, Birleşik Krallık ve diğer bölgelerde kurtlara dair devam eden ve gelecekteki tartışmaları bilgilendirmek üzere yeni veriler sunmak. Herhangi bir kurt reintrodüksiyonu düşünülmeden önce önemli ve geniş kapsamlı paydaş ve kamuoyunun sürece dahil edilmesinin gerekli olduğunun farkındayız. Etoburların bulunduğu bölgelerde insan ve yaban hayatı arasındaki çatışmalar sıkça yaşanıyor. Bu nedenle, kurtların reintrodüksiyonunun başarılı olabilmesi için halkın görüşlerini de dikkate alan kamu politikalarıyla bu sorunların çözülmesi gerekiyor.
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz gibi Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git- 1
- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- ^ D. V. Spracklen, et al. (2025). Wolf Reintroduction To Scotland Could Support Substantial Native Woodland Expansion And Associated Carbon Sequestration. Wiley. doi: 10.1002/2688-8319.70016. | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 03/03/2025 17:05:36 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/19884
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.