İnsanlar 20,000 Yıl Önce Balina Kemiklerinden Alet Yapıyordu!

- Basın Bildirisi
- Arkeoloji (Arkeolojik Antropoloji)
- Bilim Haberciliği
Araştırmacılar, 20,000 ile 14,000 yıl öncesinde, Batı Avrupa’da yaşayan insanların Atlas Okyanusu kıyılarına vuran balinaların kemiklerinden avlanma aletleri yaptıklarını bildiriyor!
Fransa'daki Toulouse Üniversitesi’nden Jean-Marc Pétillon ve çalışma arkadaşları, Taş Devrine ait bir mağaradan ve bazıları denizden 300 kilometre kadar uzakta bulunan kayalık yerleşimlerinden elde edilen kazı bulgularının, balina kemiğinden yapılan aletlerin bilinen en eski örnekleri olduğunu söylüyor. Güney Pasifik adaları gibi dünyanın diğer bölgelerinde bulunan balina kemiğinden yapılma aletler ise yalnızca birkaç bin yıllık.
Bilim insanları, Batı Avrupa’daki toplayıcıların sahile vurmuş olan en az beş farklı balina türünün kemiklerini topladığını söylüyor. Araştırma ekibinin çalıştığı bölgedeki balina kemiğinden yapılma aletler çoğunlukla mızrak ucu ya da mızrak sapından oluşuyor.
Söz edilen aletlerin yanı sıra, İspanya’nın kuzey sahili yakınlarında bir mağarada, hayvanın yağının muhafaza edilmesi için kasıtlı bir biçimde kırılmış balina kemikleri bulunuyor, araştırmacılar bu yağlı dokunun Taş Devri’nin yiyecek bulma koşullarında besleyici bir ek gıda olduğunu söylüyor. Pétillon, bu bölgedeki kemik parçalarının en az iki farklı balinadan geldiğini iddia ediyor, bunlardan biri 15,500 diğeri ise yaklaşık 15,000 yıllık kalıntılar.
Yükselen deniz seviyeleri eski sahil kıyılarını sular altında bıraksa da artan deliller Afrika Homo sapiens'lerinin ve Avrupa Neandartel'lerinin çeşitli deniz gıdaları tükettiğini gösteriyor. Pétillon’a göre, balina toplayıcılar üzerine yapılan bu yeni çalışma geç dönem Paleolitik (Taş Devri) insanlarının deniz kaynaklarını kullanmak için sık sık sahil kenarlarına çıktığını gösteriyor.
Araştırma ekibi sahil bölgesindeki bir mağarada bulunan 90 kemik parçasının ve 26 bölgeden elde edilen 83 kemikten yapılma aletin hangi türe ait kemiklerden olduğunu gösterecek protein dizilimlerini çıkarttı. Sonuçlar 71 tane aletin ve 60 tane kemik parçasının Sperm Balinaları, Yüzgeçli Balinalar, Mavi Balinalar, Gri Balinalar ve Sağ Balinalar ya da Grönland Balinaları gibi denizaltı türlerine ait olduğunu gösterdi. Proteinlerden elde edilen veriler, kemiğin Sağ Balinalarından mı yoksa Grönland Balinalarından mı ayırt etmekte yetersiz kalıyor.
Balina kemiğinden yapılan aletlerin 37 tanesinin radyokarbon tarihleri elde edilebildi, çoğu 17,500 yıl ile 16,000 yıl aralığında bir döneme işaret ediyor ve araştırmacılar bu dönemde bu tür aletlerin ticaretinin zirve yaptığını düşünüyor. Pétillon'un tahminlerine göre balinaların kıyıya vurma sıklığı düşük olsa da küçük bir grup avcı toplayıcı, balina toplamak için yolculuklar organize etmiş olabilir.
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz gibi Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- K. McGrath, et al. (2025). Late Paleolithic Whale Bone Tools Reveal Human And Whale Ecology In The Bay Of Biscay. Nature Communications, sf: 1-15. doi: 10.1038/s41467-025-59486-8. | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 19/06/2025 14:07:04 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/20866
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.