İnce kertenkele (Ablepharus kitaibelii)

Taksonomi Girdisi Nedir?
Bu içerik, Evrim Ağacı'nın Yaşam Ağacı projesinin bir parçası olarak hazırlanmıştır. Yaşam Ağacı projesinin amacı, başta Türkiye'de bulunan türleri, Türkiye'deki doğa gözlemcilerimizin özgün fotoğraf ve video içerikleri ışığında, evrimsel akrabalık ilişkilerine uygun bir şekilde filogenetik bir ağaç üzerinde kategorize etmek, nihayetinde ise Dünya'daki tüm türleri yavaş yavaş Yaşam Ağacı'na eklemektir. Bu içerik, diğer tüm içeriklerimiz gibi, İçerik Kullanım İzinleri'ne tabidir.


- Bilimsel Adı Ablepharus kitaibelii
- Halk Arasındaki Türkçe Adı İnce kertenkele
- Halk Arasındaki İngilizce Adı European copper skink
- Üst Alan (Superdomain) Neomura
- Tip (Type) Ökaryotlar (Eukaryota)
- Alem (Kingdom) Hayvanlar (Animalia)
- Üst Şube (Superphylum) İkincil Ağızlılar (Deuterostomia)
- Şube (Phylum) Kordalılar (Chordata)
- Alt Şube (Subphylum) Omurgalılar (Vertebrata)
- Sınıf (Class) Sürüngenler (Reptilia)
- Tür (Species) İnce kertenkele (Ablepharus kitaibelii)
- Bu yazı, Evrim Ağacı'nın tür gözlemleri ve türlere dair bilgileri barındıran Yaşam Ağacı projesinin bir parçası olarak hazırlanmıştır.
Gözlem Bilgileri
Akşam üstü güneş batarken Manisa'nın Muradiye mahallesinde gözlemlenen bu ince kertenkele (Ablepharus kitaibelii), gün boyu güneş tarafından ısıtılan kaldırım taşlarının üzerinde güneşten olabildiği kadar faydalanmaya çalışıyordu.
Tanım ve Genel Bilgiler
Bir ince kertenkele gördüğünüzde, diğer kertenkelelerde görmeye alışkın olduğumuz vücut özelliklerine sahip olmadığını hemen fark edebilirsiniz. Hatta ilk bakışta onu küçük bir yılan bile zannedebilirsiniz. Bu nispeten tuhaf görünüşlü canlı insanlar için tamamen zararsızdır. İnce kertenkeleler 15 cm'e kadar büyüyebilirler. Küçük bacakları nedeni ile tam bir yürüme hareketi yapamazlar. Hareket etme davranışları sürünme ile yürüme karışımı biçimindedir. Bu hareket şeklinin düz zeminde diğer kertenkele türlerine nazaran daha yavaş kıldığını söyleyebiliriz. Vücutları düz ve aynı tipte pullarla kaplıdır. Bu pulların rengi üst taraflarında bakır alt taraflarında ise mavimsi siyahtır. Vücudun yanlarından, gözlerinden başlayıp gövde boyunca devam eden 2 adet siyah şerit uzanır. Narin yapılı ince kertenkeleler gözlerini koruyan bir çift saydam tabakaya sahiptir.
/evrimagaci.org%2Fpublic%2Fcontent_media%2F9a78ced2c694712d4c626fbc0fa1f2ab.jpg)
Evrimsel Tarih ve Taksonomi
Yukarıda bahsettiğimiz sürünme ve yürüme karışımı hareket tarzından yola çıkarak, ince kertenkelelerin küçük bacaklar ve uzun bir gövdeye sahip olmanın avantaj sağladığı bir seçilim baskısına tabi olduğu söylenebilir. Bu hareket tarzının sağladığı kıvraklıkla kısa otlar ve çalılar içerisinde kafa karıştırıcı hareketleri ile hızlı bir şekilde gözden kaybolabilirler. Otlar arasında hızlı ve kafa karıştırıcı bir şekilde ortadan kaybolmanın sağladığı avantaj, düz bir zeminde koşmanın sağladığı avantaja üstün gelmiştir. Bu durum güzel bir evrim ekonomisi örneği olarak gösterilebilir.
Ekolojik Dağılım ve Habitat
Türkiye'de haritanın batı ve güney kesimlerinde özellikle Trakya bölgesinde yoğun bir dağılışa sahiplerdir. Dünya'daki ince kertenkele nüfusu ise Romanya, Bulgaristan, Macaristan, Arnavutluk, Slovakya, Kafkasya, Suriye ve İsrail'de yoğunluk gösterir. Deniz seviyesinin 2000 m üzerine kadar, çalılık, ağaçlık, makilik ve yapraklı zeminlerde yaşayabilirler.
/evrimagaci.org%2Fpublic%2Fcontent_media%2Fe628e8f31bbfa4da073a8447578da39d.jpg)
Popülasyon ve Koruma Statüsü
IUCN Kırmızı Listesine göre Asgari Endişe, yani Least Concern (LC) bir popülasyona sahiplerdir.
Davranış ve Etoloji
Dişilerin tek seferde 2-5 adet yumurta bıraktığı bilinmektedir.
Diyet ve Metabolizma
Küçük eklembacaklılar ve yumuşakçalar ile beslenirler.
/evrimagaci.org%2Fpublic%2Fcontent_media%2Fed369bbd5eb8448e5fac43fc77d17ed0.jpg)
Etimoloji
Halk arasındaki ince kertenkele adını ince/uzun görünüşü nedeniyle almıştır. Taksonomik tür adı olan kitaibelii ise Macar botanikçi Paul Kitaibel'den gelmektedir. İngilizce European copper skink ve snake-eyed skink olarak bilinir.
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
İlginizi Çekebilecek Sorular
- Aşağısı su olmayan bir köprüde olduğunuzu düşünün. Köprü destekleri yırtıldı ve düşüyoruz 50 metre aşağıya. Açıklamaya kıyasla hasar ne olur?
- Toplum ahlak kuralları ve din kuralları arasında neden bocalıyor?
- Lorentz faktörü nedir ve nasıl kullanılır?
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- Wikipedia. Ablepharus Kitaibelii. (07 Kasım 2019). Alındığı Tarih: 07 Kasım 2019.
- Bayram GÖÇMEN M. Ablepharus Kitaibellii. (07 Kasım 2019). Alındığı Tarih: 07 Kasım 2019. Alındığı Yer: Türk Herptil | Arşiv Bağlantısı
- İbrahim Baran, et al. (2019). Türkiye Amfibi Ve Sürüngenleri. ISBN: 978-975-403-703-6. Yayınevi: Tübitak.
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 24/01/2021 09:32:23 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/8030
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.