Hukukçular Kararını Verdi: Maymun Selfie'sinin Telif Hakkı Alınamaz!

- Özgün
- Hukuk
Temmuz 2014 ayı içerisinde kopan bir yaygara, oldukça ilginç tartışmaları da beraberinde getirmişti: David Slater'ın kamerasını alan bir Sorguçlu kara şebek (Macaca nigra) bireyi, kendi fotoğraflarını çekmişti. Wikipedia da bu fotoğrafları kendi sitesine yüklemişti. Ancak telif hakları konusunda oldukça hassas olan kurumun bu konudaki tavrı, fotoğrafçının fotoğrafın kendisine ait olduğunu ve izinsiz konduğunu söylemesiyle ilginç bir boyut aldı. Wikipedia, fotoğrafın bir maymun tarafından çekildiğini ve dolayısıyla telif hakkının fotoğrafçıda olamayacağını, halka açık bir fotoğraf olmak zorunda olduğunu belirtti. Tabii ki konu, mahkemeye taşındı.
ABD telif hakkı hukukçuları, Wikipedia'nın haklı olduğu kararına vardılar. Bir maymunun özçekimi (selfie), bir doğa fotoğrafçısı tarafından teliflenemez. ABD Telif Hakkı Ofisi, 1222 sayfalık raporunda federal telif hakkı yasalarına dair bilgiler veriyor ve "maymunlar tarafından çekilen fotoğrafların" korunmasız fikrî hak olduğunu belirtiyor.
(...)
Rapor, ABD merkezli bir kuruluş olan ve Wikipedia'yı sürdüren Wikimedia'nın, maymun özçekiminin telif haklarının halka ait olduğunu, doğa fotoğrafçısı David Slater'a ait olmadığını ilan etmesinden 2 hafta sonra yayınlandı. Maymun, Slater 2011 yılında Endonezya'da fotoğraf çekerken kamerasını fotoğrafçıdan kapmış ve onlarca fotoğraf çekmişti. Bunlardan bazıları özçekimleri içeriyordu.
Bu fotoğraflar, binlerce diğerleriyle birlikte, Wikimedia Commons altında halka ücretsiz olarak sunulmaktadır. Slater ise telif haklarının kendine ait olduğunu ve fotoğraflarının ücretsiz dağıtılamayacağını ileri sürüyordu. 2011 yılında fotoğraf viral olarak tüm Dünya'da yayılınca, medya kaynakları da bu fotoğrafı haber yapmıştı. Temmuz 2011'de Slater The Telegraph gazetesine verdiği röportajda şöyle söylüyor:
Ben kameramı geri alana kadar binlerce fotoğraf çekmiş. Ancak birçoğu odaklı bile değil. Sanıyorum kendisini henüz o kadar geliştirmemiş.
(...)
İngiliz yasası altındaysa fotoğrafın telif hakları Slater'a ait. Her ne kadar deklanşöre o basmamış olsa da, fotoğrafın telif hakkını kendisine alabiliyor. Çünkü İngiltere'deki yasalara göre bu fotoğraf, sanatçının "entellektüel yaratımının" bir ürünü. Ancak Telegraph gazetesi böyle bir konunun asla mahkemeye taşınarak tartışılmadığını da ekliyor.
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz gibi Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git- 5
- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- D. Kravets. Monkey’s Selfie Cannot Be Copyrighted, Us Regulators Say. (29 Nisan 2020). Alındığı Tarih: 29 Nisan 2020. Alındığı Yer: Ars Technica | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 14/03/2025 21:56:01 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/2684
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.