Galvarino Kimdir? İspanyol Sömürgecilerine Karşı Halkı Direniş İçin Nasıl Örgütlemiştir?
Kesik Kolları Yerine Bıçak Takarak Savaşmış Galvarino Kimdir?
We Are The Mighty
- Özgün
- Askeriye Tarihi
Galvarino, 16. yüzyılda yaşamış ve Güney Şili ile Güney Arjantin'de yaşamış Mapuche halkının ulusal kahramanıdır. Bir savaşçı olan Galvarino, 1500'lerin ortalarında halkını İspanyol egemenliğinden kurtarmak için mücadele etmiştir. 16. yüzyılın ortalarında Güney Amerika kıtasını adım adım istila eden İspanyollar, Francisco Pizarro ve Diego de Almagro liderliğindeki kuvvetlerle üstün silahları sayesinde İnka uygarlığını büyük ölçüde yok etmişlerdir. Pizarro ve Almagro, İnka İmparatorluğu'nun zenginliklerini ele geçirerek İspanya'nın Amerika'daki etki alanını genişletmişlerdir. Bunun ardından İspanyol istilacılar, kıtanın güneyine doğru ilerlemeye başlamış ve bu süreçte Mapuche halkı ile karşılaşmışlardır.
Yüzlerce yıl boyunca İnkalara karşı direnen ve onların hakimiyetini reddeden Mapucheler, İspanyolların güçlü askeri varlığına rağmen onların hakimiyetini de kolayca kabul etmeyeceklerdir.
Nitekim, 1536 yılında Mapuche kabileleri ile İspanyol işgalcileri arasında başlayan savaş yıllarca devam etmiştir. Bu savaşlardan biri, 8 Kasım 1557 tarihinde gerçekleşen Laguna de la Laja (Lagunillas) Savaşı'dır.[1] Bu savaş İspanyol tarafından García Hurtado de Mendoza'nın ordusu ile Mapuche ordusu arasında gerçekleşmiş ve İspanyollar, Mapuche kuvvetlerine karşı üstün gelmiştir.
Lagunillas Savaşı'nda İspanyollar, binlerce Mapuche savaşçısını öldürmüş ve 150'sini esir almıştır. Esir alınanlar arasında Galvarino da bulunmaktadır. İspanyol Valisi García Hurtado de Mendoza, isyancı olarak kabul edilen bu esirlerin cezalandırılması için bazılarının sağ ellerinin ve burunlarının kesilmesi emrini vermiştir.[2]
Liderler arasında olan Galvarino'nun ise hem sol hem de sağ eli kesilmiştir. Mapuche efsanelerine göre Galvarino, sol eli kesildikten sonra sağ elini de sunmuş, sağ eli kesildikten sonra ise büyük bir kararlılıkla başını da tahtaya uzatmıştır. Ancak Vali Mendoza, Galvarino'yu öldürmeyi yeterli görmemiş ve onu lideri Caupolican'a bir mesaj göndermesi ve ibret olması için sağ bırakmıştır. Bu hamlenin amacı, Mapuche halkına korku salmak ve onları boyun eğmeye zorlamaktı.
Aslında Galvarino'yu sağ bırakmak, İspanyolların yaklaşık üç yüzyıl boyunca pişman olacakları büyük bir hata olacaktı, çünkü bu hamle Mapucheler'e direniş ruhu kazandırmıştı. Valinin teslim olun mesajını iletmek üzere serbest bırakılan Galvarino, lideri Caupolican'a teslim olmasını söyleyeceğine savaşmaya devam etmesini söyledi. Galvarino'ya göre, teslim olup İspanyol yönetimi altında yaşamaktansa ölmek daha onurluydu. Elleri olmasa da savaşabileceğini söyleyen Galvarino, kesilen bileklerine iki bıçak monte ederek bunlarla savaşmayı öğrendi ve bir ay bile geçmeden, 30 Kasım 1557'de Millarapue Savaşı'nda yaklaşık 3000 Mapuche savaşçısıyla birlikte tekrar İspanyolların karşısına çıktı. Galvarino, bıçaklı kollarını açarak savaşçılarının en önünde saldırdı, ancak Mapucheler İspanyolların ateşli silahlarına ve savunmalarına karşı bir kez daha yenildi. Bu savaş, Galvarino'nun son savaşı olacaktı.
Mediumİspanyollar, Millarapue Savaşı'nda çoğu Mapuche'yi öldürüp yine Galvarino dahil bir kısmını sağ olarak ele geçirdiler. Vali Mendoza, Galvarino'yu karşısına getirip kendi tarafına geçerse onu bağışlayacağını söyledi. Galvarino ise bu teklifi reddetmişti. Bunun üzerine Vali Mendoza, Galvarino'yu ölüm cezasına çarptırdı ve efsaneye göre onu vahşi köpeklere atarak öldürttü.[3]
Sonuç
Galvarino'nun adı ve mücadelesi, Mapuche halkı arasında yayıldı ve İspanyollara karşı direnişin bir sembolü haline geldi. İnka ve Aztek uygarlıkları yok olurken, Mapucheler asla pes etmedi ve sayısız yenilgiye rağmen 1800'lere kadar İspanyollarla mücadeleye devam ettiler. Bu direniş, Mapuche halkının tarihindeki dayanıklılığın ve bağımsızlık ruhunun önemli bir göstergesiydi. Belki de Galvarino'nun kahramanca mücadelesi ve toplum içinde yarattığı özgürlük ruhu olmasaydı, Mapuche halk da diğer pek çok yerli topluluk gibi yok olacaktı.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git-
14
-
8
-
7
-
3
-
2
-
2
-
2
-
1
-
1
-
1
-
1
-
0
- ^ Cambridge Core. (2021). A History Of Chilean Literature. Cambridge University Press. doi: 10.1017/9781108766616. | Arşiv Bağlantısı
- ^ W. DeLong. Galvarino – The Mapuche Warrior With Knives For Hands. (15 Mayıs 2018). Alındığı Tarih: 16 Aralık 2023. Alındığı Yer: All That's Interesting | Arşiv Bağlantısı
- ^ V. A. Melissa. Galvarino – The No-Handed Mapuche Warrior. (7 Eylül 2015). Alındığı Tarih: 16 Aralık 2023. Alındığı Yer: Today I Found Out | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/11/2024 14:41:30 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/16261
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
