Evrimsel Olarak Sürdürülebilir Strateji Nedir? (Richard Dawkins & Veritasium)

Birçok durumda bireyin yapması gereken en iyi şey açıktır. Çıkarımlarda bulunarak hayatta kalma ihtimalini artırmaktır. Ama yapılması gereken en iyi şeyin popülasyondaki diğer bireylerin, özellikle de popülasyonun çoğunluğunun yaptıklarına bağlı olduğu zamanlar da olur. Varsayımsal bir örnek olarak balıkçıları ve korsanları verelim:

Balığa erişmenin iki yolunun olduğu belli bir kuş türü için konuşuyorum. Bunlar deniz kuşları. Ya denize dalıp balık avlayabilirsiniz ya da bir yerde bekleyip balık yakalamış birinden onu çalabilirsiniz. Ki onlar korsandır. İşte bu ikisi yaşamak için iki yoldur.

Peki en iyisi hangisi olmaktır? Balıkçı mı korsan mı? Cevap o kadar da açık değildir, çünkü en iyi seçenek popülasyonun geri kalanının ne yaptığına bağlıdır. Tüm popülasyon balık avlıyorsa o zaman bir birey mutasyon geçirerek bir korsan olabilir çünkü etrafta bir sürü balık avlayan olacaktır. Balık çalmak da kolaydır.

O zaman şunu diyebilirsiniz: O halde doğal seçilim korsanlığı, yani korsanlık geninin popülasyon boyunca yayılmasını destekler. Birkaç nesil sonra herkes birer korsan olur. Ama balık malık da kalmaz. Bu yüzden korsanlık sürdürülebilir değildir. Değişkendir... evrimsel olarak değişkendir.

Balık avlamak da sürdürülebilir olmayabilir, çünkü tüm popülasyon balıkla avlanıyorsa bir mutant korsanın istilasına uğrayabilir. Bu yüzden kararlı bir strateji, tüm popülasyon bu stratejiyi uygularken daha iyisini yapacak mutant bir bireyin ortaya çıkmasına meydan vermeyendir. Bu yüzden ne balık avlayanlar ne de korsanlar benim varsayımsal oyunumda evrimsel olarak sürdürülebilirdir.

Evrimsel olarak sürdürülebilir olan belli bir orandır. %80'lik balıkçı oranına karşılık %20 korsan oranı gibi bir şey olabilir. Ve buradaki sürdürülebilirlik de her iki tarafın görevini eşit oranda yapmasıyla olabilir.

Çok bilinen bir örnek cinsiyet oranıdır; kararlı bir cinsiyet oranından uzaklaşma doğal seçilim tarafından cezalandırılır. Çok fazla erkek varsa, bir bireyin kızlarının olması onun açısından daha iyidir. Ve popülasyonda çok fazla dişi varsa bir bireyin oğullarının olması onun açısından daha iyidir. Yani kararlı oran %50-50'dir. Daha net konuşmak gerekirse, oğullara ve kızlara %50-50 ekonomik yatırım yapmak gerekir (%50 oranında oğullara, %50 oranında kızlara sahip olmak gerekir). Yani evrimsel olarak kararlı bir strateji, popülasyondaki herkes tarafından icra edilmesi koşuluyla, daha iyi bir alternatifin olmadığı bir stratejidir.     

Destek Olun

Bu video, Veritasium tarafından hazırlanmış, Evrim Ağacı tarafından altyazılandırılmıştır. Eğer içeriği beğendiyseniz orijinal kaynağa destek olmak için, lütfen YouTube kanalına gidip videolarını beğenmeyi unutmayın.

Veritasium kanalının bu videosunu orijinal dilinde ve İngilizce alt yazılı olarak buradan seyredebilirsiniz: