Evrim ve Doğal Seçilim Arasındaki Fark Nedir?
Evrim ve Doğal Seçilim Arasındaki İlişkiyi Anlamak, Evrimi Anlamanızı Kolaylaştırabilir!
- Çeviri
- Evrimsel Biyoloji
Bu kısa videoda, "evrim", yani "değişim" ile, "Doğal Seçilim" yoluyla olan biyolojik evrim arasındaki farklar anlatılıyor. Aslında "değişim" fikrini tam olarak anlayabilsek, biyolojik evrimi de çok daha kolay hazmedeceğiz gibi gözüküyor.
İyi seyirler.
Evrim ve Doğal Seçilim Arasındaki Fark
Çoğumuz "evrim" kelimesini duyduğumuzda türlerin değişip ortama adapte olduğu ve belki de diğer türlere dönüştüğü veya tamamen yok olduğu süreci düşünüyoruz ama bu, yaşam formlarının özellikle doğal seçilim yoluyla evrimidir.
Genel olarak "evrim" kelimesi sadece "değişim ya da gelişim" anlamına gelir ama birçok başka şekilde evrimleşebilen veya değişebilen diğer pek çok şey var. Örneğin evren fizik ysalarına göre evrimleşebilir, yani değişebilir; galaksiler oluşur, gezegenler ve uydular yörüngede dolanır, yıldızlar infilak eder vb. Bu, kozmik olarak "en iyi uyum sağlayan hayatta kalır" türünden bir işleyişin sürüp gittiği anlamına gelmez; bu, evrim değil, doğal seçilimdir. Benzer şekilde çocukların doğması, genç insanların şehirlere taşınması, göçmenlerin şehre yerleşmesi vb. ile bir ülkenin demografik yapısı da evrimleşebilir. Bu açıdan evrim sadece değişim anlamına gelir ve hiç kimse bu değişimin gerçekleştiğini inkar edemez, kanıtlar oldukça kuvvetlidir.
Benzer şekilde, Charles Darwin araştırmasını yaptığı zamanlarda, Darwin'in kendisi de dahil olmak üzere bilim insanları, dünyadaki yaşamın doğasının zaman içinde önemli derecede değiştiğini gösteren kanıtlar toplamaya başlamışlardı: En eski kayaların yaşam belirtisi taşımamasına karşın daha yeni kayalarda fosilleşmiş planktonlar, deniz yosunları, salyangozlar, balıkları, ağaçlar, böcekler, dinozorlar, memeliler vs. bulunuyordu.
Kesin ve inkar edilemez gerçek, dünya üzerindeki yaşamın değişmekte olduğu ve zaman içindeki bu değişimin "evrim" anlamına geldiğidir.
Darwin'in doğal seçilim teorisiyle önerdiği şey, kanıtlarla çok iyi desteklenmiş bu değişimin NASIL doğal olarak gerçekleşebildiğine yönelik bir açıklama idi. Bunu 1986'daki Challenger felaketi gibi düşünebilirsiniz: Tüm kanıtlar "Challenger"diye adlandırılan moleküller kümesinin trajik bir biçimde, fırlatılışının kısa bir süre sonrasında bir uzay aracı ve roket iticisinden gaz bulutu ve enkaza değiştiğini/evrimleştiğini gösterdi (gerçi biz normalde bu tür evrime "patlma" diyoruz).
Bilim insanları için o zamanki soru patlamaın NASIL gerçekleştiğini anlayıp açıklamaktı ki gelecekteki patlamaları engelleyebilsinler. Nihayetinde, Richard Feynman tarafından popülerleştirilen Roket İticilerindeki Donmuş 0-conta (0-ring) Teorisi felaketin nedeni için tatmin edici bir açıklama sağladı. Tabii, Feynman'ın patlamaya yönelik açıklaması ya da Darwin'in dünyadaki yaşamın nasıl değiştiğine yönelik açıklamasıyla aynı fikirde olmayabilirsiniz fakat bu açıklamalar, evrendeki değişimin fevkalade iyi belgelenmiş örneklerine yönelik hayli iyi açıklamalardır.
Nihayetinde evren, ona inanalım veya inanmayalım, onu anlayalım veya anlamayalım, evrimleşmeye devam edecektir. Ve belki de yapılacak en iyi şey inançlarımızın, fikirlerimizin ve anlayışlarımızın da evrimleşmesnin iyi olduğunu hatırlamaktır. Bu, hayatın bir parçası ve bilim bu şekilde işler.
Destek Olun
Bu video, Minute Physics tarafından hazırlanmış, Evrim Ağacı tarafından altyazılandırılmıştır. Eğer içeriği beğendiyseniz, orijinal kaynağa destek olmak için, lütfen YouTube kanalına gidip videolarını beğenmeyi unutmayın.
Minute Physics kanalının bu videosunu orijinal dilinde ve İngilizce alt yazılı olarak buradan seyredebilirsiniz:
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz gibi Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git-
10
-
5
-
2
-
2
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
- Çeviri Kaynağı: YouTube | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 10/05/2025 00:16:59 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/5494
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
This work is an exact translation of the article originally published in YouTube. Evrim Ağacı is a popular science organization which seeks to increase scientific awareness and knowledge in Turkey, and this translation is a part of those efforts. If you are the author/owner of this article and if you choose it to be taken down, please contact us and we will immediately remove your content. Thank you for your cooperation and understanding.
