Evrim Ağacı Etkinlik Platformu: Bilim Buluşmaları İçin Kurallar, Yönergeler ve Sık Sorulan Sorular

Bu yazı bilimseverler arasında düzenlenecek buluşmalara dair bazı temel bilgiler, görev tanımları, kurallar, yönergeler ve sık sorulan soruları içermektedir. Evrim Ağacı bünyesinde bu tür bir bilim buluşması düzenleyecek olursanız, ister buluşmayı organize eden kişi olun ister sadece katılımcı olun, bu yazıyı tümüyle okumuş, anlamış ve kabul etmiş sayılacaksınız.

Evrim Ağacı Etkinlik Platformu Nedir?

Evrim Ağacı olarak Türkiye'de ve yurt dışında yaşayan ve birçok alanda çalışan, eğitim gören ve farklı konulara ilgi duyan bilim tutkunlarını bir araya getirebilmek adına etkinliklerin açılabileceği bir Etkinlik Platformu kurmak istedik. Bu platformdan ister etkinlik açabilirsiniz, isterseniz de şehrinizde olan etkinlikleri takip edebilirsiniz.

Geçmişten bugüne dek onlarca buluşmada yer alarak şunu söyleyebiliriz ki yüz yüze yapılan sohbetlerin zevki farklı olabildiği gibi, farklı mesleklerde yer alan kişilerin birbirlerine yardımcı olmaktadır. 

Eğer bugüne dek herhangi bir bilimsever buluşmasına katılmadıysanız, sizin de bir gün bu tarz bir etkinlikte yer almanızı dileriz.

Bilim Buluşmaları Hakkında Ek Bilgiler

Buluşma Yerleri ve Türleri

Kamp, piknik, kafe, bar, müze, sergi, kitap buluşması, doğa yürüyüşü, sosyal sorumluluk projesi, ev buluşması, sunum yapılabilecek bir mekân, atölye, teleskopla gözlem, vb. gibi nice etkinlik fikirleri bulunmaktadır; ancak herkesin birbiriyle etkileşimde olabileceği ve birbirini duyabileceği yerleri ve etkinlikleri seçmenizi öneririz. Etkinlik türüne göre de gerekli ekipmanlarınızı da önceden hazır etmenizi de öneririz.

Sorumluluklar

Genel Sorumluluklar

1. Demokrasi: Buluşma tarihi, yeri ve saati konusunda toplumun çoğunluğuna uyulması (örneğin organizatör herkesle iletişim kurabilmesi için bir ortak WhatsApp grubu açılmalı, bu grup içerisinde mevcut ya da yeni buluşmaya dair herkesin fikri alınmalı)
2. Çevreye Saygı: Temizliğe dikkat edilmesi (örneğin buluşma parkta yaşandıysa, ayrılırken çöplerinizi toplayınız ve/veya çöp kutusuna atınız)
3. Ödeme Prensibi: Herkesin kendi hesabını kapatması (örneğin içkili bir mekandaysanız aldıklarınızı önden ödeyin ya da aranızdan biri hesabı tutsun)
4. Gruba Saygı: Tütün ve/veya alkollü içecek tüketimi konusunda kullanmayanlarla mesafenin korunması ve aşırı tüketimden kaçınılması (örneğin parkta iseniz yanınızda çocuklar, evcil hayvanlar ve bu ürünleri kullanmayan bireyler olabilir)
5. Bireye Saygı: İster fiziksel anlamda ister kullanılan iletişim araçlar yoluyla diğer katılımcıları taciz etmemek ve/veya rahatsızlık vermemek (özel hayatınız ve bir diğer katılımcıyla olan samimi görüşmeleriniz kimseyi ilgilendirmez, ancak buluşmalar çerçevesi içerisinde bir sorunun yaşanmasıyla organizatör sizi ek sebebe gerek duymaksızın çıkartabilir)
6. Sağlık: Gerektirdiği durumlarda maske ve mesafe kurallarına uyulması.

Katılımcıların Sorumlulukları

1. Saat: Aksi bir durum belirtilmediği sürece belirtilen saatte buluşmaya katılmanız önemle rica olunur.
2. Çocuklar ve Hayvanlar: Eğer yanınızda evcil hayvanınızı ya da çocuğunuzu getirecekseniz, bu durumu organizatöre bildirin ve gidilecek yerin uygunluğunu kontrol edin.
3. Ulaşım: Hem gidiş hem de dönüş konusunda ulaşımınızı iyi düşünün. Birilerinin sizi aracıyla evinize bırakması ya da kendi evinde o geceliğine ağırlaması her zaman mümkün olmayabilir.
4. Takip: Buluşmada bir değişiklik olması durumunda yoldayken şarjınızın yetersiz olması ya da internetinizin olmaması durumunda "Ben geldim, kimse yoktu, değişikliğe dair haberim yoktu, bana kimse ulaşmadı." gibi sebepler sunarak organizatörü suçlayamazsınız.
5. Otorite: Organizatörün bir ricası olduğunda lütfen söylediklerine uyunuz.

Organizatörün Sorumlulukları

1. Baş Sorumlu: Etkinliği açan kişi olarak organizatör siz sayılacaksınız. Bir etkinliğin birden fazla organizatörü de olabilir.
2. İletişim: Katılımcıların iletişim kurabilecekleri bir yöntem sunulmalıdır. Eğer WhatsApp, Telegram, Facebook Groups vb. iletişim araçlarından ortak bir grup kurulursa, mevcut buluşma haricinde gelecek buluşmaların da organizatörü olmanız gerektiği anlamına da gelmez. Gelecek buluşmalar toplu oyla karar verilebilir (Genel Sorumluluklar başlığı altındaki Demokrasi açıklamasındaki kastımız buydu).
3. Katılım: Aksi bir durum olmadığı sürece düzenlediğiniz buluşmaya katılmalısınız. Eğer katılamayacaksanız, katılımcıların iletişim kurabilecekleri bir yöntem sunmalı ya da bir başka organizatör atamalısınız.
4. İsimlendirme: Eğer üstte belirtilen iletişim araçlarının biriyle ortak bir grup kurulursa, grubun isminde resmiyet ve marka değeri açısından Evrim Ağacı yazılmamasını önemle rica ederiz. Evrim Ağacı yönetimi bizzat onaylanmamış ve düzenlenmeyen hiçbir etkinlikte Evrim Ağacı adı kullanılmamalıdır. Ayrıca lütfen yazının en altındaki UYARI başlığını okuyunuz.
5. Değişiklik: Buluşmayla ilgili herhangi bir değişiklik olursa, organizatör olarak bunu katılımcılara bildirmelisiniz.
6. Bildirim: Etkinliği en erken 2 hafta öncesinden, en geç 3 gün kala açmanız önerilir.
7. Buluşma Noktası: Eğer bir mekân belirleyemediyseniz, herkesin rahatlıkla bir arada toplanabileceği bir buluşma noktası belirleyip katılımcıları yönlendirebilirsiniz. Buluşma noktasına saatinde varmanız ve en az 15 dakika beklemenizi öneririz (bazı katılımcılar sizden buluşma noktasına erken varabilir, siz yine de saatine varıp başkalarını bekleyiniz).
8. Tarif: Herkes gidilecek yeri bilmeyebilir, bu nedenle ister siz ister katılımcılarınız ortak iletişim grubunuzdan yardımcı olabilecek konum veya kroki sunmalısınız.
9. Rezervasyon: Eğer gidilecek mekân için önceden yer ayırt etmek gerekiyorsa, gelecek kişi sayısını öğrenip ona göre fazladan yer ayırt ediniz (ekstra misafirler de gelebilir diye).
10. Fotoğraf: Buluşmaya dair en az 1 adet herkesi gösterecek şekilde net bir fotoğraf çekip, etkinlik sonrasında bizimle [email protected] adresinden paylaşabilirsiniz. Lütfen bu paylaşımdan önce herkesin rızasını almaya çalışınız. Paylaşılmak istemeyenler olursa, onların kadrajda olduğu ve olmadığı 2 fotoğraf çekip, paylaşılmak isteyenlerin olduğu fotoğrafı bize iletebilirsiniz.
11. Etkileşim: Buluşma sırasında kalabalıklığa göre gruplaşmalar olabilir. Herkesin dikkatini çekip yer değiştirmelerini rica ediniz. Bunu siz de yapınız. Bu şekilde sirkülasyon sağlanarak herkes birbiriyle etkileşim kurabilecektir.
12. Konu Belirlemek: Buluşmada olası anlaşmazlıkların önüne geçiniz, katılımcıların arasından size yardımcı olabilecek bireyleri tespit ediniz. Din ve siyaset gibi hassas konularda herkes aynı toleransta olamayabileceği için konuyu değiştirmeye çalışınız (konuşulabilecek konular için bu yazının altında Sorular Listesi başlığına bakabilirsiniz).
13. Süreç: Buluşmanın sonuna kadar durmanız gerekmez, ama mümkün oldukça katılımcılarla vakit geçirmenizi öneririz.
14. Geribildirim: Dilerseniz buluşmaya dair geribildirimlerinizi bizimle tepede paylaşılan aynı e-posta adresinden iletebilirsiniz. 

Sorular Listesi

Bilim Harici Isınma Soruları

Bu sorular, birbirini daha önceden hiç tanımayan kişilerin ısınması için sorulabilecek sorulardır:

1. İlk işiniz neydi ve şimdi ne işle uğraşıyorsunuz?
2. Hangi bölümde okuyorsun ve başka bir bölüm okumayı ister miydin?
3. Hiç ünlü veya hayranı olduğunuz biriyle tanıştınız mı?
4. Şu anda okuduğunuz kitabın adı ne ve ne anlatıyor?
5. Anında yeni bir beceri edinebilecek olsaydınız, neyi yapabilmek isterdiniz?
6. Son zamanlarda izlediğiniz ve önerebileceğiniz bir film var mı? Neden?
7. 10 sene önce en sevdiğiniz müzik grubu hangisiydi?
8. Hatırlayabildiğiniz en eski anınız ne?
9. Kendi paranla aldığın ilk şey neydi?
10. Son zamanlarda seni şaşırtan veya güldüren bir şey oldu mu?
11. Bugüne kadar ziyaret ettiğin favori yer neresi? Neden?
12. Aşmak istediğin bir fobin/korkun var mı?
13. Yakın geçmişte satın alıp da iade etmen gereken bir ürün oldu mu? Neden?
14. Koleksiyon yaptığın bir şey var mı?
15. En sevdiğin süperkahraman veya mitolojik karakter hangisi?
16. Söylediğinde insanları şaşırtan bir yeteneğin var mı?
17. Eğer uzaylılar gelse ve seni yanlarında götürmek istediklerini söylese, kabul eder miydin? Neden?
18. Gündüzcü müsün, gececi mi?
19. Yediğin en tuhaf yemek neydi?
20. En tuhaf alışkanlığın ne?
21. Eğer bir konuda üniversite seviyesinde ders verebilecek olsaydın, ne konuda vermek isterdin?
22. Herhangi bir ülkede yaşayabilecek olsaydın, hangisinde yaşamak isterdin? Neden?
23. Adından memnun musun? Değiştirecek olsaydın ne olmasını isterdin?
24. Evcil hayvanın var mı?
25. En sevdiğin koku nedir?

Bilimle İlgili Sorular

Buluşmalarda bir araya geldiğinizde üzerinde durabileceğiniz birbirinden ilginç konuya dair sorular şunlardır:

1. Evrenin nasıl başladığını hiçbir zaman bilebilecek miyiz?
2. Zamanda yolculuk mümkün müdür? Mümkün olsaydı ne zamana gitmek isterdiniz?
3. Dünya-dışı akıllı yaşamla iletişim kurmak tehlikeli midir?
4. Neden Mars'a yerleşmeliyiz?
5. Ahlak kavramı nedir?
6. Sizce 2100 senesine kadar hangi buluşlara sahip olabileceğiz?
7. Evren neye doğru genişliyor?
8. Bilimsel gerçekleri en iyi yansıtan film ve diziler nelerdir?
9. Bilimin asla cevap veremeyeceği sorular var mıdır?
10. Felsefe ile bilim dünyası arasındaki tartışmalar nelerdir?
11. Bilinç nedir, bir bilgisayara aktarabilmek mümkün müdür?
12. Özgür irade var mıdır?
13. Yapay zekâ geleceğimizi tehdit etmekte midir?
14. Uçan arabalar fikri hakkında ne düşünüyorsunuz?
15. İnsan ömrünü en az 200 yıla uzatabilseydik bu ne gibi olumlu ve olumsuz şeylere yol açardı?
16. Bir simülasyonda mı yaşıyoruz?
17. Eğitim sistemi sizce nasıl olmalıdır?
18. Nasıl doğru tartışılır?
19. Başka evrenler var mıdır? Bunu kanıtlayabilir miyiz?
20. Evrimsel biyolojiyi öğrenmek size ne gibi şeyler katmıştır?
21. Sicim kuramı nedir? Doğru mudur yoksa spekülatif midir?
22. Zaman nedir?
23. Bilim-kurgu eserlerinde yer alan hangi şeyler gerçek olabilir ve neler büyük ihtimalle olmayacaktır?
24. Nükleer enerji tartışmasına dair neler düşünüyorsunuz?
25. Sizce laboratuvar et üretimi günümüzdeki et üretimin yerini alabilecek midir?

Bunlar, sadece bir yol gösterici olması ve fikir vermesi amacıyla listelediğimiz sorulardır. Bunlarla kısıtlı kalmak zorunda değilsiniz.

Sıkça Sorulan Sorular

Sadece bilim (ve/veya evrim hakkında) mı konuşulacak?

Elbette hayır. Sanattan felsefeye, teknolojiden edebiyata kadar pek çok konu hakkında konuşulabilir. Ara sıra "goygoy" sohbetler de yer alabilir, ancak bu buluşmalardan mümkün oldukça birbirinizden öğrenmenizi, bilime dair tutkunuzu paylaşmanızı, aklınıza takılan sorular üzerinde fikir alışverişi yapmanızı ve başka düşüncelere karşı açık fikirle yaklaşmanızı öneririz. Bu buluşmalara farklı siyasi, dini ve spiritüel inançlarda olan kişiler de katılmaktadır, bu nedenle hakaret ve aşağılama gibi tavırlardan uzak durmalı, sağlıklı tartışmalar ve diyaloglar gerçekleştirmek en büyük sorumluluğunuzdur. Amaç, kendimizi iyi ifade edebilmektir; diğer katılımcılara can yakıcı veya kötü ifadeler savurmak değil.

Sadece Evrim Ağacı takipçileri mi katılabiliyor?

Hayır. Düzenlenen etkinlikler (aksi belirtilmediği sürece) birer "Evrim Ağacı Buluşması" değil, birer "Bilimseverler Buluşması"dır. Bu tarz ortamlardan hoşlanabilecek tanıdıklarınızı da çağırabilirsiniz, daha öncesinde Evrim Ağacı'nı duymuş ya da duymamış olsalar da. Yeter ki organizatöre gelecek ek kişi sayısını da paylaşınız.

Güvenli midir?

Eğer geçmişin geleceği makul derecede güvenilir bir şekilde öngörebileceğini varsayarsak, bugüne dek düzenlenen çok sayıda buluşma ve konferansta herhangi bir problem yaşanmadığını ve gönül rahatlığıyla katılım sağlayabileceğinizi söyleyebiliriz. Yine de her zaman, makul düzeyde dikkat sergilemenizi tavsiye ederiz.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

Kadın-Erkek dağılımı nasıldır?

İlk buluşmalarda genellikle erkek çoğunluğu gözlenmiştir. Ancak tehlike arz etmeyen ve oldukça eğlenceli etkinlikler olmasından ötürü, genelde kulaktan kulağa olumlu haberler yayılarak, yeni buluşmalarda kadın sayısında da düzenli bir artış görülmüştür. Bu buluşmaların entelektüel önceliği gözetilerek, herkese saygıyla yaklaşmak ve sınırları hiçbir zaman aşmamak elzemdir.

Uyarı ve Feragatname

Bu buluşmalar, ister bir Evrim Ağacı ekip üyesi tarafından, ister bir takipçi tarafından organize edilsin, resmi bir organizasyon olmadığı ve Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmediği için, (Evrim Ağacı yönetimi tarafından aksi ilan edilmediği sürece) Evrim Ağacı’ndan bağımsız bir bilimseverler buluşması olarak nitelendirilecektir. Bu platform, sadece bu buluşmaları yaygınlaştırabilmek ve imkân sağlayabilmek için kurulmuştur. Bu sebeple hiçbir sorun veya anlaşmazlık için Evrim Ağacı sorumlu tutulamaz. Herhangi bir üyeyle sorun yaşamanız durumunda kendi aranızda çözmenizi öneririz. Önem arz eden bir durumda veya hukuki yaptırımı olabilecek bir durumla karşılaşacak olursanız, lütfen ilgili yetkililere ihbar ediniz.