Daha İyi Bir Dünya Arayışı (Auf der Suche nach einer besseren Welt: Vorträge und Aufsätze aus dreißig Jahren)

Sir Karl Raimund Popper (28 Temmuz 1902 – 17 Eylül 1994), Yahudi kökenli Avusturyalı-İngiliz filozof, akademik ve sosyal yorumcu.

20. yüzyılın en etkili bilim filozoflarından biri olan Popper, deneysel yanlışlama lehine bilimsel yöntemle ilgili klasik tümevarım görüşlerini reddetmesi ile bilinir. Popper'e göre, deneysel bilimlerdeki bir kuram asla ispatlanamaz, ancak yanlışlanabilir; yani belirleyici deneylerle incelenebilir (ve incelenmelidir). Popper, eleştirel rasyonalizmin yerini aldığı klasik meşrulaştırma bilgisine, felsefe tarihindeki ilk gerekçesiz eleştiri felsefesine karşıydı.

Siyasi söylemde, liberal demokrasiyi ve gelişen bir açık toplumu mümkün kıldığına inandığı sosyal eleştiri ilkelerini güçlü bir şekilde savunmasıyla tanınır. Popper'in politika felsefesi, sosyalizm/sosyal demokrasi, liberteryenizm/klasik liberalizm ve muhafazakarlık dahil olmak üzere başlıca demokratik siyasi ideolojilerden gelen fikirleri kucakladı ve bunları uzlaştırmaya çalıştı.

Tüm canlılar daha iyi bir dünya arayışındadırlar. İnsanlar, hayvanlar, bitkiler, hattâ tek hücreliler, hepsi her zaman aktiftirler. Durumlarını iyileştirmek ya da en azından olası bir kötüleşmeden kaçınmak için çaba harcarlar. Uykuda dahi organizma, uykuyu aktif tutmak ister: Uykunun derin (ya da hafif) olması, organizmanın aktif olarak yarattığı (ya da organizmayı alarmda tutan) bir durumdur. Bütün organizmalar, sürekli olarak sorun çözmekle uğraşır. Sorunlar da, kendi durumunun değerlendirmesinden ve iyileştirmeye çalıştığı çevresinden kaynaklanmaktadır. Sorunları çözme girişimleri genelde akıl karıştırıcıdır; bir kötüleşmeye götürür. Bunun sonucunda başka çözüm girişimleri, başka denemeler ortaya çıkar. Böylece yaşamla –hattâ tek hücrelinin yaşamıyla– birlikte, tamamen yeni bir şey, daha önce hiç olmayan bir şey doğar: Sorunlar ve etkin çözüm arayışları; değerlendirmeler, değerler; denemeler ve yanılgılar. En etkin problem çözenler, arayanlar ve bulanlar, yeni dünyaları ve yaşam biçimlerini keşfedenler, sanırım Darwin’in doğal seçme yöntemiyle bir bir ortaya çıkmıştır. Bütün organizmalar, iç yaşam koşullarını ve kişiliklerini ayakta tutabilmek için çaba harcar – bu, biyologların “psikolojik denge” (Homöostase) diye adlandırdıkları bir aktivitedir. Fakat bu da, bir iç huzursuzluk, bir iç aktivitedir: İç huzursuzluğu bastırmaya çalışma işidir, geri beslemedir, hatanın düzeltilmesidir. Psikolojik dengenin yetersiz olması gerekir. Kendini sınırlandırmalıdır. Tam olursa, bu, organizmanın ölmesi ya da tüm yaşam fonksiyonlarının bir süre için askıya alınması anlamına gelirdi. Aktivite, huzursuzluk ve arayış, yaşam için, ebedî huzursuzluk için, ebedî yetersizlik için; sonsuz arayışlar, umutlar, değerlendirmeler, buluşlar, keşifler, iyileştirmeler, öğrenmeler ve değerlerin yaratılması için; hattâ sürekli yanılgılar, değersiz olanların yaratılması için vazgeçilmezdir.