Uzaya Mesaj Gönderme

İnsan familyası olarak hepimiz fani gelip geçici varlıklarız. Sürekli dünü bugünü ve yarını düşünerek kendimizi malum sonu düşünmekten alıkoymaya çalışıyoruz. Lakin hakikat gün ve gün yaklaşmaktadır. Günümüz teknolojisi bu gerçeği kendi merkezine alarak cihaz destekli hatıraları depolamakta ve bir yerlerle paylaşma gereksinimi duymuştur. Bunu yadırgamaya gerek yoktur. Çünkü; Bizler tek tek bu dünyadan geçmekteyiz ve en iyimizin bile zihnini kurcalayan gerçek kainata bir iz bırakabilmek kimin, nasıl ve ne zaman okuyacağının bir önemi olmadan sadece mesajlarımızın "yani bizlerin" bilinmesini arzuluyoruz. Gökyüzüne uzanan büyük yapılar yapmamız veya ruhumuzdan beslenen gerek görsel gerek işitsel anlatıları ilgili araçlarla anlatmamızın da en temelinde ki neden yok olmaya bağlı bilinme arzusunda yatmakta...

On milyon tane uygarlığa ulaşabilme düşüncesiyle, 1974 yılında Porto Rico’daki Arecibo Radyo Teleskobu’ndan 25.000 ışık yılı uzaklıkta Herkül takım yıldızı yönünde yer alan M13 küresel kümesi doğrultusunda uzaya 2.38 gigahertz frekansında, bugün Arecibo Mesajı olarak adlandırılan bir radyo mesajı gönderildi.^[1]

Arecibo Mesajı, 0 ve 1 rakamlarından ibaret olan ikili kod şeklinde tasarlanmıştır. Gönderilen bu mesaj, 23 sütun ve 73 satırdan oluşan 1679 karakterden ibaret bir bilgi paketi olarak 169 saniyede gönderildi. Bu mesajın anlamını şu şekilde açıklayabiliriz: En üstteki satır 1 ila 10 arasındaki rakamların ikili sistemdeki kodlarını gösterir. (Görsel tam olarak yüklenemedi ama sizler "Arecibo mesajı" olarak arattırabilirsiniz. ) Sonraki (mor) satır; 1, 6, 7, 8 ve 15 numaralı sayıları içerir. Bu sayılar, Dünya’da yaşamın var olması için gerekli olan temel elementlerin atom numaralarını (proton sayılarını) gösterir. Söz konusu atomlar, sırasıyla hidrojen, karbon, nitrojen, oksijen ve potasyumdur. Bundan sonraki (yeşil) dört satır, bu atomların oluşturdukları farklı molekül yapılarını gösterir. Bunlar da, DNA molekülünü oluşturan şekerler, fosfatlar gibi temel yapı taşlarıdır. Yuvarlak spiral şekil (mavi), DNA’nın yapısını göstermektedir. Bu DNA’nın ortasında yer alan (beyaz) yapı ise, yaklaşık 4 milyon tane DNA’dan ibaret tek bir insan kromozomunu simgelemektedir.

Bu yapının hemen altında (kırmızı) insan figürü görülmektedir. Bu insan figürünün sol tarafında, Dünya’da yaşayan insan sayısı, sağ tarafta ise gönderilen radyo mesajının dalgaboyu uzunluğu yer almaktadır. Bundan sonraki satırda (sarı), Güneş sisteminin şematik bir durumu görülmekte, Güneş’ten sonraki yukarı doğru yönlenmiş üçüncü gezegenin Dünya olduğu ve bu gezgenden radyo mesajının gönderildiği vurgulanmaktadır. En altında ise (mor), bir noktaya odaklanmış radyo teleskobun bir gösterimi ve bunun altında ise (beyaz) radyo teleskobun çapını gösteren sayısal bir ifade yer almaktadır.

Tabi biz bu Arecibo Mesajı’nı yorumlarken, 25 bin yıl sonra bunu görebilecek olan uygarlıkların iletişim için gönderdiğimize benzer radyo dalgalarını kullanmayı sürdürdükleri veya bu aralıkta taramalar yaptıklarını farzediyoruz.

Oysa biz bile, keşfetmemizin üzerinden henüz 150 yıl bile geçmemiş olmasına rağmen, artık iletişim yöntemi olarak yüksek güçlü radyo dalgalarını kullanmayı terk ediyoruz. Televizyon iletişimimiz, uzaktan tespiti mümkün olmayan dijital uydu ve kablolu yayın sistemlerine geçiş yapıyor. Radyo dalgaları ile haberleşmek yerine, düşük enerjili ve kısa erimli cep telefonu ve uydu sinyalleri kullanmaya başladık. Tüm bu yeni iletişim protokollerinin uzaydan, uzaklardan bizi gözleyen uygarlıklar tarafından görülebilmesi malesef mümkün değil.

Bu durum çok ilginç görünebilir. İnsan aklıyla oluşturulmuş ve basit bir yapıya sahip olduğunu düşündüğümüz bu mesajı, yine insanlığın en parlak zihinlerine çözmesi için gösterdiğimizde çözemediklerini görüyoruz. Öyleyse rahatlıkla şunu düşünebiliriz; Güneş Sistemi dışındaki uygarlıklara gönderdiğimiz her mesaj veya onlardan bize gelebilecek olan her mesaj aslında birer “bulmaca”dan ibaret.

Tabi bu arada şunu belirtmek gerekiyor; 25 bin yıl çok uzun bir süredir ve bu süre içerisinde M13 kümesi şu anda olduğu yerden çok uzağa gitmiş olacak. Yani mesaj kümeye ulaşamayacak. Ancak mesajımız 25 bin yıllık yolculuğu boyunca “yolu üzerine denk gelecek olan” binlerce yıldız sistemi tarafından görülebilecek.

Bu durumun "Barışçıl" veya "İstila edilmeye müsait mekan" şeklinde iki yola çıkmaktadır.^[1] Bu “risk”, aralarında Stephen Hawking’in de yer aldığı ciddi bilim insanları tarafından aralıklarla dile getirilip insanlık uyarılmaya çalışılıyor. Ama yine de, uyarılara rağmen uzaya yerimizi belli eden sinyaller gönderme konusunda pek geri adım attığımız söylenemez.

Sonuç olarak; yaşadıklarımızın bir neticesi olarak her birimizin bırakmak istediği bir cümle dahi olsa bir mesaj var, bu istek neticesinin nerelere varacağı bilinmeden talep edilen bir arzu gibi benliğimizi sarmış durumda elde ki imkanlar geliştikçe de ulaşabildiğimiz en uç sınırı zorlayacağız. Anlamlı mesajları umut dolu yarınlara bırakmak ümidiyle...