STOACILIK

ELİMİZDE OLMAYAN ŞEYLERDEN SORUMLUMUYUZ?

Herkesin hayattta sorumlu olduğu şeyler vardır aynı zamanda sorumlu olduğunu sandığı,bir insan nasıl güneşin doğuşunu ve batışını kontrol edemiyor veya dünyanın dönüşüne engel olamıyorsa hayatında olan basit boyuttaki çoğu olaya engel olamaz mesela depremler,seller gibi dolaylı yoldan bile müdahale edemez ama bu duruma karşı olan tavrını hislerini kontrol edebilir.Siyasetle ilgilenen bir genç düşünelim bu genç reşit olmamasına karşın seçimlerden dolayı stresli çünkü bu konuyu hayatının odak noktasına koymuş ve hayatını ona bağlamış seçim haftası düşünmrktrn uyuyamıyor yaptığı hiçbir şeyden keyif almıyor sanki hayatının akışı durmuş bir şekilde yaşıyor eliden hiçbir şey gelmiyeceğinin arkında fakat bunu kabullenemıyor istemesede kendini suçlu hissediyor seçim sabahı sonuç ortada elinden birşey gelmedi,evet bu konuda stres yapmasaydı sonuç yine değişmeyecekti,konuda bu zaten değişmeyen şeylere karşı olan tutumumuz.

Bu örnektekidede olduğu gibi insanın etkisi olmadığı şeyler için aşırı tepki verip sorumlu hissetmesi bir çok psikolojik rahatsızlığa kapı açar anksiyete,hormonel bozukluk ve okb bozukluğu gibi.

Hayatta mudahale edemediği şeylerin bilincinde olup buna karşı tavır sergilemeyen stoacılar kadercidirler kaderciliğin temel prensibi "hayatımızdaki her olayı kontrol edemeyiz fakat buna karşı olan tutumumuzu kontrol edebiliriz" tıpkı gemisi batan filozof yani zenon gibi, zenon döneminin zengin tüccarlarındandır yüklü bir ticaret yapmak için açıldığı denizde fırtına kopar ve gemisi ile tüm malları batar canını zor kuratarır,kendisi artık fakirdir ama isyan etmek yerine bu olaydan ders almış bir şekilde hayatına devam eder.

Deterministtirler doğaya boyun eyerler onun topraklarında onun kuralları geçerli olduğunu bilirler,nedencidirler ,bu yüzden ideallere inanmazlar,kanıt yoksa madde yoktur madde varsa bir sebebi vardır "şimdinin bir nedeni vardır önceninde bir sonucu,gelecek ise şimdilik bir bilinmez."

Doğadaki davranışları ikiye ayırırlar erdemli olan ve olmayan erdemli olan bir insan kıskanmaz korkmaz öfkelenmez arzu ve ihtiras peşinde koşmaz,çünkü bu akılcılığa terstir bu duygular inasnın mantıklı düşünmesine engel olur.

Gerçek olan somuttur,varlık bilinir aslında metafiziğin temellerini bu görüş atar yani her yaşananın bir sebebinin olması maddecilik ile ilişkilidir temeli mantığa dayanır bu yüzden doğayı temel alır doğa mantıklıdır doğa, erdemlidir,erdemlilik doğaldır.