Medyum ve Medya Arasındaki İlişki

Özet

"Medya" terimini tam olarak tanımlamak zor bir işlem olabilir. Sözcük, aynı kökten gelmelerine rağmen disipline ve yaklaşım amacına bağlı olarak farklı kavramlara atıfta bulunabilir. Terimin anlamlarındaki bu çokluk, medya anlamlarının birbirine nasıl bağlı olduğu, daha spesifik olmak gerekirse, iletişim aracı olarak medyanın bir müzik veya performans medyumu olup olamayacağı sorusunu beraberinde getirir. Bu makalede iletişim aracı olarak medyanın müzikal veya performans medyumu olarak kullanıldığı bazı çağdaş bestecilerin eserlerini beraber analiz edeceğiz. Besteciler, farklı besteleme tekniklerini ve disiplinleri geliştirip uygulayarak "iletişim aracı olarak medyayı", "müzikal medyum" veya "performans medyumu" olarak kullandığında, medyum kelimesinin birbirinden ayrılmış anlamları yeniden birleşir. Medyanın bir besteleme veya sanatsal araç olarak mesaj taşıması, sanat formunu doğrudan etkiler ve medya ile medyum arasındaki etkileşim geliştikçe, sanatın kapsamı da genişler.

Neymiş Bu Medyum?

Medyum terimi - medyanın tekil hali - geniş bir kullanım alanına sahiptir. Bugün, medya terimi genellikle 'gönderenler' ve 'alıcılar' arasındaki iletişim aracı olarak kabul edilebilir (Devereux, 2003, s. 15). Diğer yandan, sanatta, bir eseri oluşturmak için kullanılan malzemeye veya bir sanat eserinin izleyicinin algısını uzayda ve zamanda nasıl düzenlediğine atıfta bulunabilir (Wack). Müzikte de, medyum terimi genellikle iki kavramı tanımlar: kayıtlar, el yazmaları, baskılar gibi müzikal medyum (LCMPT, 2017) ve enstrüman, sanatçı, konser yeri vb. gibi performans medyumu (Coffey). Medyum teriminin anlam-fonksiyon ilişkisinde her iki perspektifte de çakışmasına rağmen, çağdaş dünyadaki özleri ile birbirlerinden ayrılırlar. Terimin anlamındaki bu çokluk, bestecilerin "iletişim aracı olarak medya"yı "müzikal medyum" veya "performans medyumu" olarak kullanarak farklı besteleme teknikleri ve disiplinleri geliştirdiği ve uyguladığı zaman yeniden birleşir. Bu makalede, medya kavramını farklı disiplinlerde tartışacağız ve karşılaştıracağız, terimin anlamları arasındaki ilişkiyi, çağdaş müzikal sanat eserlerinin bazılarını analiz ederek göreceğiz.

İletişim Aracı Olarak Medya/Medyum

Medya terimi, farklı disiplinlerde çeşitli kullanımlara sahiptir. Kelime kendisi Latince kökenlidir ve medius ("orta") kelimesinin dişi halinin nominal kullanımıdır (WordSense Dictionary). Bugün, medya kelimesi genellikle 'gönderenler' ve 'alıcılar' arasındaki iletişime ve/veya sosyal, kültürel ve politik öneme sahip ürünlere atıfta bulunur (Devereux, 2003, s. 16). İletişimin temel bileşenleri kaynak, mesaj, kanal, alıcı, geri bildirim, çevre, bağlam ve arayüzüdür (ismini açıklamak istemeyen bir yazar, 2010). Devereux'un önerisinin doğru kabul edildiğini varsayarsak, iletişimin temel bileşenlerinin medyaya da uygulanabilir olduğunu belirtmek önemlidir.

Sanatta Medya/Medyum

İletişim aracı olarak terimin kullanımına rağmen, sanat dünyasında da birkaç bağlamda kullanılır. Sanatta "medya" terimi, bir sanatçının bir sanat eseri oluşturmak için kullandığı sanat türüne ve maddeye atıfta bulunur (Esaak, 2019). Örneğin, bu perspektiften bakıldığında, bir heykel mermerden yapılmışsa, medyumu mermer olarak etiketlenir. Bir heykel veya resim bir sanatsal kompozisyonun parçası olduğunda, medyum kompozisyonun kendisi olarak anılabilir. Sanatsal bakış açısı, 'medyumu' görsel, görsel-dokunsal, işitsel, sözel veya karışık olarak görür, her biri kendi benzersiz nitelikleri ile (Zanello, 2021). Bu konsepte göre, çeşitli sanatsal medyumlar, sanatçıların ve sanat eserlerinin yerleştirildiği ayrı kategorilerdir. Bazıları, sanatçının kendini stüdyoda veya bir sahnede ifade etmesi gibi gerçek fiziksel medyuma bağlıyken, diğerleri sanat nesneleri gibi sanata daha özgüdür. Wack, makalesinde, Oxford İngilizce Sözlüğü'ne göre, "orta" teriminin 1861'de bir sanat eserinin yaratıldığı ham maddeden bahsetmek üzere sanatsal bir bağlamda ilk kez kullanıldığını belirtir. Bu yeni sanatsal bağlamdaki medya sözcüğü kullanımı, malzemeyi tanımlayan daha önceki bir kullanımdan evrimleşmiştir (Wack, Sanatsal Medya).

Sanatta Medyum Analizi

Pekala çok basit gibi görünen, “bir resim ile bir heykel arasındaki farkın tam olarak nedir? Gibi bir soru sorabiliriz. Bunları oluşturmak için hangi kriterler kullanılır? Bunlar hangi tür analizlerden geçebilir? Resim sanatının medyumu neye benzer? İşte burada medyum analizi devreye girer. Sanatta medyum analizi, normları veya kriterleri belirlemek için eserlerin ve daha geniş anlamda sanat formlarının nasıl oluşturulduğunu keşfetmeyi amaçlar (Wack). Bu çaba, bu formların örneklerinin var olması için gerekli olan koşulları belirlemeye yöneliktir. Sanatçılar, geleneksel veya yeni olsun, ancak yaratıcı faaliyetlerde bulunarak bir sanat formunun olasılıklarını keşfedebilirler. Sonuç olarak, sanatçılar sanat formlarını bulup yeniden tasarladıkça, onlar ve medyaları arasındaki ilişki de evrim geçirir ve değişir (Wack). Sanatı oluşturma ve üretme ile olan bu bağlantı, sanatın anlamını araştırmayla somutlaştırır ve değiştirir. Form ve medyum arasındaki diyalog değiştikçe, sanatın kapsamı da aynı şekilde değişir.

Müzikte Medyum: Performans Medyumu / Müzikal Medyum

Müzikte, medyum iki yönüyle tanımlanabilir: Bunlardan biri iletişimsel, diğeriyse koşulsaldır. Coffey'ye göre, el yazmaları, baskılar ve kayıtlar, eserlerin aktarılması için yüz yüze etkileşim gerekliliğini ortadan kaldıran üç tür müzik medyasıdır ve bunlar, geçmiş müziği incelememize olanak sağlar (s. 1.1). Onun müzikal medya hakkındaki tanımlamaları, bizim için medyumun iletişimsel anlamlarını oluşturacak. Kongre Kütüphanesi Müzik İcrası Ortamı Sözlüğü’ne göre (Library of Congress Medium of Performance Thesaurus for Music), bir müzik parçasını icra etmek için gereken sesler, enstrümanlar ve diğer unsurlar, müzikal performans medyumları olarak tanımlanır (2017), ki bu da bizim için koşulsal anlamları oluşturacak. Diğer yandan, Theodor Adorno, müzik medyumunun tarihsel bir mesele olduğunu öne sürüyor. Ona göre “resim, müzik veya başka herhangi bir yaratıcı form için maddi gereklilikler nelerdir?" sorusuna uyan herkese uygulanabilir bir yanıt yoktur (1948).

Besteciler, dijital dönüşümün avantajlarını kullanmaya başladığından beri, bu yeni disiplinler için/ile çalışmaya başladılar; sonuç olarak, müzik için yeni performans medyaları ortaya çıkmaya başladı. Bir müzik parçası, bir konser salonunda icra edilmek üzere bestelenmiş olabilir veya bir kayıttan dinlenmek üzere olabilir, bir AI arayüzü kullanılan etkileşimli bir kurulum olabilir veya belirli bir Youtube videosu için özellikle bestelenmiş olabilir veya "fikirler" dahil olmak üzere diğer medyalara özgü olabilir. Belirli bir konser salonu için sadece o mekana özgü olarak bestelenmiş bir parçayı bir kayıttan veya internet yayınından dinlemek, o sanatı deneyimlemek veya tüketmek olarak sayılmaz. Benzer şekilde, görseller olmadan bir audio-visual parça değersiz olabilir. Bu nedenlerle, bir eserin orijinal medyumu/medyasını dikkate almanın, deneyimleyenin eserin genel sanatsal kalitesini daha geniş bir anlamda anlamasını sağlayacağını söylemek güvenlidir.

Çoklu-Disiplinlilik ve Disiplinlerarasılık

Eserin birden fazla disipline oturduğu durumlarda, medyumun farkındalığı daha da önemli hale gelir çünkü bu durumda medyum/media, farklı disiplinleri bir araya getiren şey olur. Besteciler, eserlerinde kendileri farklı disiplinler kullanabilir veya başka disiplinlerden insanlarla işbirliği içinde çalışabilirler. Çağdaş çoklu/inter disiplinli müzikal sanat eserlerini gözlemleyerek, işin ana disipliniyle (hatta) ana akımda gerekli olmayan farklı medyumlara ihtiyaç duyulan birçok durum olduğunu not etmek mümkündür. Bu tür birleşmeler, yeni medyanın ortaya çıkmasına olanak sağlar ve sonuç olarak medyum ve medya sözcüklerinin anlamların sınırlarını zorlar. Bu çıktı medyaları, Kreidler’in “product placements” (2008) adlı kompozisyonunda olduğu gibi TV haberleri olabilir, Black Mirror (A. Schubert, 2017) durumunda olduğu gibi bir konser kurulumu olabilir, Telesymphony'de (Levin ve diğerleri, 2001) olduğu gibi günlük kullanılan bir nesne olabilir, Convergence for String Ensemble and AI System (A. Schubert, 2020/21) gibi farklı versiyonlarla çoklu medyum seçenekleri olabilir veya dahil olan disiplinlere bağlı olarak başka bir şey olabilir. Ayrıca, aynı medyayı paylaşırken disiplinleri tanımlayan sınırlar daha bulanık görünüyor.

İletişim Aracı Olarak Media, Bir Müzik Medyumu veya Performans Medyumu Olabilir mi?

İletişim aracı olarak media, her geçen gün daha fazla gelişiyor ve hayatlarımıza daha fazla giriyor. Medya teknolojisinin erişilebilirliği, yaratıcı çözümleri getirmeyi kolaylaştırıyor. LCMPT'nin yukarıda bahsedilen medyum tanımına odaklanarak, iletişim aracı olarak medya, işi icra etmek için gerekli bir malzeme, koşul veya ortam olarak işlev görüyorsa, terimin ayrılmış anlamları yeniden birleşir. Burada kritik nokta, medya olarak kullanılan bir sanat eseri ile sadece sanatın bir belgelenmesi arasındaki farkı netleştirmektir. Başka bir deyişle, medyada olmak, o eser için medyanın gerekli bir varlık olduğu anlamına gelmez.

Product placements, Johannes Kreidler (2008) Müzik Parçası / Performans ("müzik tiyatrosu") (70,200 örnekleme 33 saniyede: Alman RIAA için kabus)

https://www.youtube.com/watch?v=nYqnaiQpe1c

Product placements, Johannes Kreidler tarafından yapılan bir parçadır ve yaklaşık 33" sürer. Bir şarkıyı GEMA'ya (Almanya’nın Muzikotek’i) kaydetmek isterseniz, kullanılan her örnek için, ne kadar küçük olursa olsun, bir form doldurmanız gerekir. 12 Eylül 2008'de Alman besteci Johannes Kreidler, 70,200 alıntıyı içeren kısa bir müzik parçasını bir canlı performans etkinliği olarak GEMA'ya sundu ve bu işlem için 70,200 form kullandı (Kreidler, 2008).

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

https://www.youtube.com/watch?v=TRbsM2MXP20

Eserin web sayfasındaki videoda görüldüğü gibi, bu eylem/performans, ülkenin TV haber gündeminde yer aldı. Bu özel çalışmada, hem eserin hem de platformun içeriği diğer medyalardır. İçerik olarak medya, 70,200 müzik alıntısını ve iletişim aracı olarak medyayı, bu durumda kitlesel bir medya olan TV kanalını içerir, ayrıca performans için gerekli bir varlık olarak görünür. Bu müziği yalnızca dinleyerek anlamak veya değerlendirmek mümkün değildir, ancak TV haberlerinde bir eylem olarak görüp duymak, performansı somutlaştırır, bizim için anlaşılabilir hale getirir ve sanatsal olarak anlamlı kılar.

Dialtones: A Telesymphony, Levin ve diğerleri (2001)

https://vimeo.com/4166428

Dialtones: A Telesymphony, 2001 ve 2002'de gerçekleştirilen ve seyircinin cep telefonları üzerinden belirli aralıklarla arama yoluyla çalınan bir müzik performansıdır (Tribe, 2006, s. 58). Tribe'a göre, iki yüz katılımcı, cep telefonu numaralarını etkinlik yerinde kaydederek telefon orkestrasının üyeleri haline gelmiştir. Bu özel durumda, müziğin mekanı hala konser salonudur. Ancak, bir medya ve iletişim aracı olan GSM teknolojisi, performans medyası olarak kullanılmış ve performans için esastır.

HELLO for {any number of} instruments, live-electronics and video, Alexander Schubert (2014)

https://www.youtube.com/watch?v=fDD4S1QxbmU

HELLO, bestecinin oturma odasında yaptığı hareketlerden oluşan bir video ile birlikte bir solo enstrumancı, bir topluluk veya orkestra için yorumlanacak bir projeksiyon olarak işlev gören bir audio-visual kompozisyondur. Bu parçada besteci, video içerisinde yer alarak, dolayısıyla parçanın bir parçası olarak, izleyicilere doğrudan yönlendirmeler verir ve kendi dünyasına bir davet yapar. İletişim aracı olarak medya ve kompozisyonun “madde olarak medyası”, yine eser ile aynı bedeni paylaşır.

Book of Trees, Score Video, Henry McPherson, (2015)

https://www.youtube.com/watch?v=JJL_FcjmLKE

Bu parçada sanatsal değer, esas olarak görsel materyalle birlikte var olur. Ekstra-müzikal materyal, müzikal medya - müzikal skor - ile birlikte var olur, bu da ekstra-müzikal değildir. Son ürün, birbirini tamamlayan kendi oynatması olan bir skor videosudur. Müzik verilerini iletmek için bir iletişim aracı olarak müzikal skoru burada bir sanatsal madde olarak medya olarak kullanılır. Bu durumda heyecan verici olan şey, hem dinleyici hem de yorumlayıcı için izlenmesi gereken anahtarların, illüstrasyonların ve boşlukların bir roman hissi yaratan kompozisyonun tamamıdır. Bu durumda, müzikal skor bir sanat eserini deneyimlemek için gerekli bir varlık olur.

Veri Sonifikasyonu

https://www.youtube.com/watch?v=2-BZfFakpzc

Veri sonifikasyonu, verileri ses olarak göstermek için sonifikasyonun kullanılmasıdır. Veri sonifikasyonu, yıldız oluşumu üzerine yapılan astronomi çalışmalarında (Ballora, 2017), küme analizini yorumlamada (Hermann, Ritter, 1999) ve jeobilimde (Romans, 2007) uygulamaları vardır. Birçok girişim, sonifikasyonu bilim ve sanatçılar arasındaki bir ortaklık olarak sunmaktadır (Beans, 2017). Besteciler de veri sonifikasyonunu sanatsal anlamda uygularlar. Örneğin, Kreidler'in (2009) Chart Music adlı eseri, Microsoft'un hisse fiyatları, Afgan savaşı sırasında silah ticaret şirketlerinin değeri gibi büyük şirketlerin borsa verilerini sesleştirir. Bir diğer örnek, Chelidon Frame'in (2020) Covid Veri Sonifikasyonu olabilir. Bu parçada besteci, dünya genelinde Covid-19 verileriyle sonifikasyon ve görselleştirme yöntemlerini kullanır. Veri sonifikasyon yöntemleriyle yapılan kompozisyonlarda, "madde olarak medya" veridir. Bugün, pek çok veri açık kaynaklıdır ve internet üzerinden kolayca erişilebilir. İletişim aracı olarak medya, yine sanatsal medya olarak görünür.

Sonuç

Medya terimi, öncelikle 'gönderenler' ve 'alıcılar' arasında iletişim mekanizması olarak düşünülebilir, ancak aynı zamanda bir sanat eserini oluşturmak için kullanılan malzemeye veya bir sanat eserinin seyircisinin deneyimini mekan ve zamanda nasıl düzenlediğine de işaret edebilir. Müzikte, 'medya' terimi iki farklı kavrama atıfta bulunur: müzikal medya (kayıtlar, el yazmaları, baskılar vb.) ve performans medyası (enstrüman, performansçı, konser mekanı vb.). Analiz edilen eserlerde görüldüğü gibi, besteciler, çeşitli kompozisyon teknikleri ve disiplinleri icat ederek ve kullanarak "iletişim yöntemi olarak medyayı" "müzikal medya" veya "performans medyası" olarak kullanırken, terimin anlam çeşitliliği konsolide olur veya daha belirsiz hale gelir. Johanes Kreidler, TV'yi medya olarak kullandı, Levin ve ekibi seyircinin cep telefonlarını medya olarak kullandı, Alexander Schubert, eser içinde bir Youtube videosunu kullandı. Tüm bu örnekler, iletişim aracı olarak medyanın, besteciler tarafından sanatsal, müzikal veya performans medyası olarak kullanılabileceğini kanıtlar. Besteciler dijital dönüşümle hareket ettikçe, performans ve müzikal medyaları da bundan payını alır ve sonuç olarak, mesaj taşıyan medyanın bir kompozisyon veya sanatsal araç olarak sanat formunu doğrudan etkiler. Ayrıca, form, medyum ve medya arasındaki etkileşim geliştikçe, sanatın kapsamı da gelişir genişler.

Kaynakça

Adorno, Theodor W. (1948). Philosophy of new music. University of Minnesota Press.

An author who has requested that it not receive attribution. (2010). Business communication for success. University of Minnesota Libraries Publishing

Agora Bilim Pazarı

ORGANİK KİMYA İKİNCİ BİR DİL

( İKİNCİ DÖNEM KONULARI )

Devamını Göster

₺734.00

Satın Al Tüm Ürünler

Ballora, Mark. in an interview by Guglielmi, Giorgio. (2017). Meet the scientist who turns data into music—and listen to the sound of a neutron star.

Beans, Carolyn. (2017). Science and Culture: Musicians join scientists to explore data through sound. Medical Sciences, Earth, Atmospheric, and Planetary Sciences. Published online 2017 May 2. doi: 10.1073/pnas.1705325114

Coffey, Helen. Music and its media. The Open University. Retrieved from https://www.open.edu/ openlearn/history-the-arts/music-and-its-media/content-section-1

Devereux, Eoin. (2014). Understanding the media. Los Angeles: Sage Publications.

Esaak, Shelley. (2020, August 27). What Is the Definition of 'Medium' in Art? Retrieved from https://www.thoughtco.com/medium-definition-in-art-182447

Frame, Chelidon. (2020). Covid Data. Music piece.

Henry McPherson. (2015). Book of Trees, Score Video.