Haşhaşilik;Ortadoğunun Kara Hançeri

Haşhâşîler ya da Sabbâhîler,İngilizce olarak ise Suikastçiler (Assassins) 1090 yılının Eylül ayında Hasan bin Sabbah'ın Alamut Kalesini zaptetmesiyle kurulmuş olan,Şiiliğin İsmailiyye koluna mensup olan bir dini tarikat ve siyasi bir örgüttür.Kendi dillerinde Şeyhlerine dinin büyüğü anlamında 'Aleaddin' derler.Haşhaşiler şeyhlerinin emrettiği kişileri öldürmeyi hedeflerler ve bu işi yaparken herhangi bir menzilli silah kullanmaz,sadece bir hançer ile işlerini hallederler.Bu hançere herhangi bir zehir sürülmez ki zaten Haşhaşiler suikast gerçekleştirildikten sonra Hasan Sabbah'ın ismini bağırıp bulundukları yerde öldürülmeyi beklerler.Eğer süikast işinde başarısız olmaz iseler kendilerini öldürürler.Bunu da yapmazlarsa başka bir haşhaşi gelip onların boğazını keser.Bu şekilde liderlerinin isimlerini bağırarak haşhaşiliği ve Hasan Sabbah'ı hem Ortadoğuda hem de diğer coğrafyalarda korkulacak hale getirirler.Durum öyle bir hal alır ki Asyada,Avrupada ve Afrikada bulunan her soylu,komutan,lider ve yönetici Haşhaşilerin hedefi olmamak için dua edecek hale gelir.Şunu da belirtmek gerekir ki bizim türk milleti ve bazı diğer milletler Haşhaşiliğe terörizm damgası yapıştırıp onları tarihin ilk teröristleri olarak adlandırsalar da Haşhaşiler terörizmle uyuşmayacak şekilde sivil insanları hedef almazlar.Ancak soylular ve yüksek makam sahibi insanlar hançerlerinin sivri ucuyla tanışacak kadar şanssızdır.Hasan Sabbah ve ondan sonra gelen şeyhlerin dönemlerinde de Haşhaşiler Alamut Kalesi ve civarındaki birçok kaleyi yönetmektedirler.Hasan Sabbah ve genel olarak bütün Haşhaşi şeyhleri işlerini gizli hallettikleri gibi kaleleride savaşlarla fethetmezlerdi.Olayın açıklaması şöyledir ki Haşhaşiler şeyhleri tarafından bazı önemli kişilerin yanlarına gönderilier ve onların yanında yıllarca hizmette bulunurlar.Şeyhleri onlara emri verdiğinde ise o kişiyi öldürürler ve onun sahip olduklarını Haşhaşiliğe teslim ederler.Haşhaşilerdeki bu sadakat duygusu öyle keskindir ki hizmet ettikleri kişi onlara mal,para,mülk ve ünvanlar verse bile onlar şeyhlerinden vazgeçmezler.

Haşhaşiliğin Kökenleri

Haşhaşiliğin nasıl yayıldığı hakkında iki yaygın inanış vardır.Bunlardan ilki Hasan Sabbah'ın ve ondan sonra gelen şeyhlerin insanları haşhaş ile kandırdıkları ve onları bu şekilde kendi hizmetleri altına aldığı yönündedir.Diğer iddia ise Cennet-Cehennem bahçeleri iddiasıdır,Hasan Sabbah'ın eline geçen insanlar için özel bir Cennet Bahçesi hazırlattırıp burayı çeşit çeşit nimetlerle,güzel kadınlarla,içinden bal ve şerbet akan nehirlerle doldurduğu ve sonrasında bu insanları oraya soktuğu.Daha sonra onları oradan çıkartıp içinde işkencelerin,dehşet verici olayların olduğu bir Cehennem bölgesine götürür.İki odayıda gören kişiye Hasan Sabbah ''Sana Cenneti de Cehennemide gösterdim.Bana sadık olursan seni o Cennete bir kere daha ve bu sefer kalıcı olarak sokarım,şayet beni dinlemez isen o Cehenneme kalıcı olarak girersin.Bu iddialardan ikiside temel de yanlıştır çünkü Haşhaş maddesi iddia edildiği gibi bir insanı bu hale getirebilecek ve ona bu kadar şeyi yaptırabilecek bir madde değildir ve o dönemde zaten haşhaşın ne olduğu biliniyordu ve ikinci olay ise Marco Polo gibi birçok gezgin'in söylentileridir ve bunların herhangi bir kaynağı yoktur ki zaten Marco Polo gibi birçok gezgin Alamut Kalesini görmemiştir görmeleride mümkün olmamıştır.Seyyahların yanında halktan insanlar ve diğer yöneticiler de bu iddiaları desteklemiş ve hatta Hasan Sabbah ile Haşhaşileri şeytan,cin gibi varlıklarla adlandırmışlardır.Bu insanlara göre Haşhaşilerdeki sadakat duygusunun başka bir açıklaması yoktu.Peki bu duygunun asıl temeli neye dayanıyor? Haşhaşilerin görevlerine ve şeyhlerine olan bağlılığı Şiilerin ve İsmaililerin Sunniliğe karşı biriktirdikleri 400 yıllık bir kinin sonucudur.Yedi İmam inancına sahip olan İsmaililer sunni-şii ayrılığını diplerine kadar hisseden bir örgüt olmuştur ve bu sonu gelmeyecek olan intikam hissi onları görevlerine ve inançlarına sadık hale getirmiştir.Bütün bunların yanında Haşhaşiliğin kurucusu olan Hasan Sabbah hakkında kesin ve çok bilgi bulunmamakta,çoğu şey ortaya atılan iddialar ve söylentilerden oluşmaktadır ama bilinen şu ki Hasan Sabbah teoloji,felsefe ve diğer pozitif bilimlerde çok gelişmiş bir şahıstır.

Haşhaşiliğin bozuluşu ve yıkılışı

Her ne kadar görevlerini ve amaçlarını yerine getirdilerse de devletlerin ve insanların yaşlanıp çürümeye başladığı gibi Haşhaşilikte yaşlanıp çürümeye başlamıştı.Artık kendi şii amaçlarına o kadar odaklanmayıp para için diğer bölgelerde de farklı inançtan insanlara süikastler düzenlemeye başlamışlardır ve birisini öldürdükten sonra liderlerinin ismini bağırma gibi yetilerini de kaybetmişlerdir.Bundan sonra Haşhaşiler bir paralı süikast birliğine dönüşmüş ve tarikat özelliğini hemen hemen yitirmiştir.Yok oluşları ise Cengiz Han'a süikast uygulamaya kalkışmaları ile başlamıştır.Bu olayda başarısız olan Haşhaşiler moğolların gazabına mağruz kalmışlardır ve moğollar onların kalelerine girerek hepsini öldürmüşlerdir.Bu olay aslında Selçuklunun Alamutu kuşattığı I.Alamut Muharabesinde Sultan Melikşah ölmeseydi yaşanabilirdi.Alamut kalesi civarında yaşayan halk savaşçı özellikleri ile bilinir ve yabancı güçlerin işgallerine hep direnmiştir ama moğol belası onlarıda bulmuştur.Daha sonra haşhaşiler dağılmışlardır ama teknik olarak hala günümüzde bile var denilebilir onlara.Eh artık burada bitirelim biz,kalanları size kalmış. ^[1]