2.687 Yıl Önceki Dev Güneş Fırtınasının İzleri Ağaç Halkalarında Bulundu!

Bilim insanları, 2.687 yıl önce meydana gelen ve Miyake Olayı olarak adlandırılan dev bir güneş fırtınasının izlerini ortaya çıkardı.Ağaç halkaları ve buz çekirdeklerindeki radyoaktif izotop analizleri, bu olağanüstü kozmik olayın 664-663 M.Ö. yıllarında gerçekleştiğini doğruladı. Eğer bu denli güçlü bir fırtına bugün yaşansaydı, modern iletişim ve enerji sistemleri üzerinde yıkıcı etkiler yaratabilirdi.Dünya güneş fırtınalarına yabancı değil. Yalnızca bu yıl, bazıları orta enlemlerin derinliklerinde şaşkınlık yaratan auroraları tetikleyecek kadar güçlü fırtınalar yaşandı.Modern zamanlarda yaşanan güneş fırtınaları gündelik olarak kayıt altına alınıp etkileri incelenebiliyor. Ancak Dünya bundan binlerce yıl önce de güneş fırtınalarından etkileniyordu.Eski çağlardan kalma ağaçları bir tür zaman kapsülü olarak kullanan bilim insanları, Dünya’nın tarihini aydınlatmayı sürdürüyor.Arizona Üniversitesi’nden Irina Panyushkina ve Timothy Jull öncülüğündeki bir araştırma ekibi, Miyake Olayları olarak bilinen devasa güneş fırtınalarının kanıtlarını ortaya çıkarmak için ağaç halkalarını analiz etti. Bu çaptaki fırtınalar oldukça nadir gerçekleşiyor. Miyake tipi güneş fırtınaları son 14.500 yılda yalnızca 6 adet tespit edilebildi. Sonuncu Miyake olayı ise M.Ö. 664 ve 663 yılları arasında gerçekleşti.Araştırmacılar, Communications Earth & Environment dergisinde yayımlanan çalışmalarında son Miyake olayının böylesine uzun zaman önce gerçekleştiği için insanlığın şanslı olduğunu savunuyor. Panyushkina yaptığı açıklamada, “Eğer bugün gerçekleşmiş olsaydı, iletişim teknolojisi üzerinde dehşet verici etkileri olurdu,” değerlendirmesinde bulunuyor.Miyake olayları, ilk kez 2012 yılında Japon fizikçi Fusa Miyake tarafından tanımlanan ekstrem bir güneş aktivitesi türünü temsil ediyor. Açıklamaya göre Panyushkina’nın ekibiyle işbirliği yapan Miyake, bu olayların ayırt edici imzasını ortaya koyan bir araştırma yayınladı. Bu araştırma radyoaktif karbon izotoplarında, özellikle de ağaç büyüme halkalarında bulunan karbon-14’te keskin artışların izini sürüyor.Karbon-14 doğal olarak oluşan radyoaktif bir karbon çeşidi ve kozmik radyasyon nitrojenle etkileşime girdiğinde atmosferde oluşuyor. Nihayetinde bu karbon-14 oksijenle tepkimeye girerek karbondioksit oluşturuyor. Karbondioksit daha sonra fotosentez yoluyla ağaçlara temas ediyor.Panyushkina açıklamasında, “Birkaç ay sonra, karbon-14 stratosferden alt atmosfere geçecek, burada ağaçlar tarafından alınacak ve büyüdükçe ağacın bir parçası hâline gelecektir,” dedi.Panyushkina ve Arizona Üniversitesi’ndeki ekibi, nehir kıyılarına gömülü ölü ağaçlardan ve arkeolojik kazılar sırasında çıkarılan kerestelerden toplanan antik ahşap örneklerinden tek tek ağaç halkalarını dikkatle inceledi. Ağacın ana bileşeni olan selüloz daha sonra radyokarbon içeriğini belirlemek için yakıldı.Bir radyokarbon yükselmesi tespit edildiğinde araştırmacılar ağaç halkası verilerini, bir başka doğal zaman kapsülü olan buzullardan ve buz tabakalarından alınan buz çekirdeklerinde kilitli tutulan berilyum-10 gibi farklı izotoplardaki yükselmelerle karşılaştırdı. Tıpkı karbon-14 gibi berilyum-10 da güneş parçacıklarının bombardımanı sonucu atmosferde oluşuyor. Yağmur ya da kar gibi yağışlar izotopu yakalıyor ve bir buz tabakasının içine hapsediyor.Panyushkina açıklamasını şöyle noktaladı:

“Hem Kuzey Kutbu hem de Güney Kutbu’ndaki buz çekirdekleri, ağaç halkalarındaki radyokarbon artışına karşılık gelen belirli bir yıl için berilyum-10 izotopunda bir artış gösteriyorsa, orada bir güneş fırtınası olduğunu biliyoruz.”

Hem ağaç halkası hem de buz verileri, tarihlenmesinde güçlük yaşanan Miyake güneş fırtınasının tarihini M.Ö. 664 ile 663 yılları arasında yaşandığını işaret ediyor.