Avustralya, Milyonlarca Kediyi Zehirli Sosislerle Öldürüyor mu?

İddia

Avustralya iki milyon başıboş kediyi öldürmek için havadan zehirli sosis atıyor!

Gerçek mi?

Gerçek

İddianın Kökeni

Nisan 2019'da önce uluslararası medyada, sonra Türkiye'deki basın organlarında gündeme gelen haberler, Avustralya'nın uçak ve helikopterler vasıtasıyla gökyüzünden bıraktığı zehirli sosislerle başıboş kedileri öldürdüğünü ileri sürdü. Sonrasındaysa birçok sosyal medya sitesi bu haberleri paylaşarak yaydı.

Bilgiler

Avustralya Hükümeti, ülkede bulunan ve bazı tahminlere göre sayıları 6 milyona ulaşmış olan başıboş kedileri öldürme kararını yeni almadı; 2015 yılında almıştı. Hükümet, bu kararı o zamandan beri kademeli olarak uygulamakta; 2015'ten bu yana toplamda 211.000 kedinin öldürüldüğü düşünülüyor. Ancak The New York Times gazetesinin haberiyle konu yeniden gündeme geldi. Hükümet, 2020 yılına kadar en az 2 milyon başıboş kediyi öldürmeyi planlıyor. Yayınladıkları bir raporda şöyle yazıyor:

Bilimsel çalışmalar tartışmaya yer bırakmayan bir şekilde Avustralya'nın kara memelilerine en fazla zararı başıboş kedilerin verdiğini gösteriyor. Bu evcil kedilerin başıboş kalıp Avustralya'ya yayılmaya başlamasından beri 27 memeli türünün soyunun tamamen tükenmesinden sorumlu oldukları bilinen bir gerçek. Günümüzde ise en az 142 türü, yani şu anda soyu tehdit altında olan memeli, kurbağa ve kuş türlerimizin 3'te 1'ini kediler tehdit ediyor. Çok sayıda endemik türümüzü soyunu tüketme yönünde bir etkiye sahip olan bu kedilerin geçmişte görmezden gelinmesinden ötürü, Eylem Planı'mız için bu kedilerin yarattığı problemin durdurulması büyük önem arz ediyor.

Kediler Nasıl Öldürülüyor? Diğer Hayvanların Öldürülmediğinden Nasıl Emin Olunuyor?

Her ne kadar Türkiye'deki bazı basın organları içeriği ve zehri hatalı bir şekilde tanıtmış olsa da, hükümetin kedileri öldürmek için sosis kullanıldığı iddiası da doğru. Bunun için 5.1 milyon dolar harcanarak geliştirilen formül Merak Yemi adı verilen özel bir karışım. Bu karışım içinde, raporlanana göre, oldukça "insani bir zehir" bulunuyor: Para-aminopropiyofenon (ya da kısaca PAPP). Rastgele bir şekilde gökten bırakılacak zehirleri sadece kedilerin yiyip, diğer hayvanların yememesinin nasıl başarılacağıyla ilgili olarak raporda şöyle yazıyor:

Yem içinde bir miktar et-temelli sosis ve PAPP zehirini içeren kapsül bulunuyor. Kedilerin molar dişleri bulunmadığı için lokmaları daha az çiğneyerek yutmaya meyillidirler; böylece zehrin kendisini çiğnemeden yutarlar. Buna karşılık, birçok yerel memeli türü besinlerini çiğneyerek yerler; dolayısıyla plastik zehir haznesini yemeyeceklerdir. Hazne, kedinin midesinde çözünecek ve zehri hızlı bir şekilde kedinin dolaşımına sokacaktır.

Endişeler...

Planın uygulanmasıyla ilgili de bazı problemler bulunuyor. 2015-2016 yılları arasında öldürülen yüz binlerce kedinin %83'ünün zehirlenerek değil, silahla vurularak öldürüldüğü raporlanmakta. Dahası, hayvansever kuruluşlar hükümetin bu eylem planındaki 2 milyon sayısına nasıl ulaşıldığının ve bu sayıda kedinin öldürülmesinin endemik türleri nasıl koruyacağının tam olarak anlaşılamadığını ileri sürüyorlar. Çünkü kediler çok hızlı bir şekilde üremekteler ve 2 milyonu öldürülse bile, geriye kalan milyonlarca kedi yine aynı popülasyona hızla geri dönebilecektir. Conservation Letters dergisinde yayımlanan bir makalede uzmanlar şöyle diyor:

Kedileri öldürmeye odaklanmak, biyoçeşitliliği tehdit eden diğer unsurlara verdiğimiz dikkati azaltabilir. Bunlardan en önemlisi yaygın ve durmaksızın devam eden yaşam alanı tahribatıdır. Hükümetin eylem planında bu konu büyük oranda görmezden gelinmiştir. Kedileri öldürme planı, Avustralya hükümetinin başıboş kedilere yönelik daha geniş araştırma ve yönetme planının bir parçasıdır; türleri korumaya yönelik bir çabanın ve bu yönde alınan bir başarının göstergesi değildir. 2 milyon kedinin öldürülmesine yönelik bir çabayı sürdrümenin, hatalı bir şekilde, soyu tükenme tehdidi altındaki türleri koruma konusunda bir başarı olarak algılanacağından endişe etmekteyiz. Bu ikisi arasındaki ilişki net değildir.

PETA da Avustralya Hükümeti'nin Kararının Arkasında!

PETA Avustralya, bu uygulamayı destekliyor. Sitelerinde yaptıkları açıklamada, başıboş kedilerin yaban hayata tehdit oluşturduğunu, silahla uzaktan vurmanın genellikle ölümcül yaralar açıp kedileri öldürmediğine, dolayısıyla insancıl olmadığına değiniliyor. Daha önceden kullanılan 1080 isimli zehrin ise acımasız ve kediler tarafından sindirilemeyen bir zehir olduğuna vurgu yapılıyor. PETA şöyle diyor:

Başıboş kedileri tuzak ile yakalamak ve mümkünse ötenazi yoluyla öldürmek, bu hayvanları vahşi doğadan ayıklamak için en insancıl yöntem.

PETA, kedilerin kısırlaştırılmasının büyük öneme sahip olduğunu, kedilerin 1 dakikalığına bile dışarıda serbest bırakılmaması gerektiğini söylüyor.