Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Yeni Soru Sor
Paylaşım Yap
Sorulara Dön
Umut Buyukkagan
Üye 14 Ekim 2023
3

Çay veya kahve içince neden uykumuz kaçıyor?

1,085 görüntülenme
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
2 Cevap
Efe Kızıltuğ
Öğrenci 1 Mart
Orijinal Soru: Kahve neden uyku alır?

Kahve kafein içerir. Kafein, bir merkezi sinir sistemi uyarıcısıdır ve vücuttaki adenosin reseptörlerine bağlanarak adenosinin etkilerini engeller. Adenosin, vücutta doğal olarak üretilen ve uykuyu teşvik eden bir nörotransmitterdir. Gün içinde adenosin seviyeleri yükseldikçe, insanlar daha yorgun hissederler. Ancak kafein adenosin reseptörlerine bağlandığında, bu yorgunluk hissi engellenir ve böylece kişi daha uyanık ve enerjik hisseder.

Kafeinin etkileri kişiden kişiye değişiklik gösterebilir ve ayrıca alınan kafein miktarına bağlıdır. Bazı insanlar kafeine daha duyarlıdır ve az miktarda bile uykularının kaçmasına neden olabilir. Diğer yandan, düzenli kafein tüketen kişiler zamanla bir tolerans geliştirebilirler, bu da daha fazla kafein gerektirebilir uyanık kalmak için.

Kafein aynı zamanda kalp atış hızını artırabilir ve adrenalin salgısını teşvik ederek vücudu "savaş veya kaç" moduna sokabilir, bu da kişinin uyanık ve tetikte hissetmesine neden olur. Bu etkiler genellikle kafein alındıktan sonraki birkaç saat içinde en güçlüdür, ancak bazı insanlarda etkisi daha uzun sürebilir. Bu yüzden bazı insanlar özellikle akşam saatlerinde kafein tüketiminden kaçınmayı tercih ederler.

Tüm Reklamları Kapat

4
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Binnur Balantekin
Öğrenci 15 Ekim 2023

Merhaba Umut Bey,

Kafein, uyarıcı etkisiyle bilinen metilksantin grubunda yer alan bir alkaloiddir. Basitçe anlatmak gerekirse merkezi sinir sisteminin aktivitesini arttırarak, uyarıcı bir etki yapar. Çay ve kahvenin içerisinde sadece kafein yok aynı zamanda başka maddeler de var. Bunlardan bazıları yine uyarıcı etkiye sahip ama sıklıkla çay ve kahve içtiğimiz zaman uykumuzun kaçmasını kafeine bağlarız. Çayın içerisinde tein, teofilin, gibi maddeler ve aynı zamanda minareller de bulunmaktadır. Kahvede ise vitaminler, yağlar, minareller ve protein vardır. Beynimiz adenozin denilen bir madde salgılamaktadır. Bu madde uyanık olduğumuz her an salgılanır. Temel prensibi şu şekilde; boş bir bardak düşünün ve damla damla su akıyor bu bardağa. Bu bardak dolduğu zaman daha fazla su almayacak ve kapasitesini doldurmuş yani içerisindeki su miktarı zirve yapmış olacak. Adenozin salgısını da buna benzetebiliriz. Uyanık kaldığımız süre boyunca, ne kadar uyanık kaldıysak beynimizde biriken adenozin miktarı da o kadar artıyor. Adenozin seviyesi zirveye ulaştığında uyuma isteğimiz geliyor. Tabii uyumak sadece adenozine bağlı değil beraberinde bir çok hormon var fakat kafein, beynimize uykuya ihtiyacı olduğunu söyleyen adenozini kabul eden reseptörleri devre dışı bırakıyor. Uyku için verilen sinyaller duruyor ve aslında bir şekilde beynimizi kandırarak dinç ve enerjik hissetmemizi sağlıyor. Peki bu kafein vücuda girdikten sonra ne kadar sürede etki ediyor? Örnek vermek gerekirse, bir bardak kahve içtikten ortalama yarım saat sonra vücudumuzdaki kafein miktarı zirve yapar. Sadece çay ve kahve değil, enerji içecekleri, bazı ağrı kesiciler ve bitter çikolata gibi bir çok şeyde kafein bulunmaktadır. Umarım cevabım faydalı olur. İncelemek isterseniz diye bir kaç kaynak bırakıyorum. Sağlıklı günler dilerim.

Tüm Reklamları Kapat

Kaynaklar

  1. Christopher Drake, Ph.D., F.A.A.S.M., Timothy Roehrs, Ph.D., F.A.A.S.M., John Shambroom, B.S., and Thomas Roth, Ph.D., et al. Caffeine Effects On Sleep Taken 0, 3, Or 6 Hours Before Going To Bed. Alındığı Tarih: 15 Ekim 2023. Alındığı Yer: Journal of Clinical Sleep Medicine | Arşiv Bağlantısı
  2. Sleep Education. Sleep And Caffeine. (1 Ağustos 2013). Alındığı Tarih: 15 Ekim 2023. Alındığı Yer: Sleep Education | Arşiv Bağlantısı
  3. F. O’Callaghan, et al. (2018). Effects Of Caffeine On Sleep Quality And Daytime Functioning. Risk Management and Healthcare Policy, sf: 263. doi: 10.2147/RMHP.S156404. | Arşiv Bağlantısı
4
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close