Florür, insanların suya, yiyeceğe ve diğer ürünlere ekledikleri doğal olarak oluşan bir mineraldir. Diş sağlığının korunmasına faydası olduğu için pek çok diş macunu florür içerir. Çok fazla florür sağlık açısından risk oluşturabilir, ancak diş macununun içerdiği miktarlar, eğer kişi diş macununu tavsiye edildiği şekilde kullanırsa genellikle güvenlidir.
Çoğu diş macunu, toprakta ve kayalarda doğal olarak bulunan bir mineral olan florür içerir. Florür, diş minesinin güçlenmesine yardımcı olarak ve plağın neden olduğu bakterilerin asit üretimini yavaşlatarak dişleri çürümeye karşı korur. Florür dişleri demineralizasyon adı verilen bir sürece karşı korur. Bu, bakterilerin şekerlerle birleşerek dişi aşındıran asit oluşturmasıyla ortaya çıkar. Ayrıca florür remineralizasyonu destekler. Bu işlem kalsiyum ve fosfat iyonlarını dişe getirerek aside dirençli yeni bir yüzey alanı oluşturur.
Riskler
Çok fazla florür diş florozisine yol açabilir. Floroz, diş minesinin renginde değişiklik yaratan bir durumdur. Bu renk değişikliği genellikle beyaz veya bazen kahverengi lekeler şeklinde kendini gösterir. Floroz genellikle dişlerinde yaşlanan çocukların diş macununu tükürmek yerine yutması sonucu ortaya çıkar. ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerine (CDC) göre dişlerin oluşma yılları 8 yaşından öncedir. Dental florozis vakalarının çoğu çok hafif ila hafif derecelidir. Orta ila şiddetli vakalarda, dişlerde koyu lekeler ve çukurlar da dahil olmak üzere daha belirgin ve kapsamlı diş minesi değişiklikleri meydana gelir. Diş macunundan çok fazla florür alma riski düşüktür ve öncelikle diş macununu yutma olasılığı daha yüksek olan çocuklar için bir risktir. Dental florozis riskini azaltmak için ebeveynler şunları yapmalıdır:
- Diş macununu yutmayı engellemek için 6 yaş ve altındaki çocukları denetleyin
- 3-6 yaşları arasında sadece bezelye tanesi büyüklüğünde diş macunu kullanın
- 2 yaşın altındaki çocuklarda florürlü diş macununun kullanımı konusunda bir doktor veya diş hekimine danışın. Tipik olarak pirinç büyüklüğünde diş macunu 2 yaşın altındaki çocuklar için uygundur.
Yüksek seviyelerde florüre kronik maruz kalma da iskelet florozisine yol açabilir. Bu, florürün kemiklerde birikerek sertliğe ve ağrıya neden olması durumunda ortaya çıkar. En ağır vakalarda bağlar kireçlenebilir, ağrıya ve hareket etmede zorluğa neden olabilir. Tipik olarak bu, içme suyunda doğal olarak yüksek düzeyde florür bulunan bölgelerdeki bir sorundur.
Florür güvenli midir?
Diş macunundaki florürün genellikle güvenli olduğu düşünülse de sudan, yiyeceklerden, gargaralardan ve diğer kaynaklardan genel florür alımına ilişkin daha büyük ve devam eden bir tartışma vardır.
Su ve ürünlerde ilave florür kullanımına karşı savunuculuk yapan Uluslararası Oral Tıp ve Toksikoloji Derneği (IAOMT), florür tüketimiyle ilişkilendirdiği aşağıdaki sağlık sorunlarını listeliyor:
- Akne
- Yüksek tansiyon, kalp yetmezliği ve miyokard hasarı dahil olmak üzere kardiyovasküler problemler
- Diyabet
- Düşük doğurganlık oranları ve kızlarda erken ergenlik
- Osteoartrit, temporomandibular eklem bozukluğu ve kemik kanseri
- Bağışıklık sistemi komplikasyonları
- Düşük IQ
- Bilişsel eksiklikler, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) ve nörolojik eksiklikler
- Tiroid fonksiyon bozukluğu
2016 yılında Meksika'daki çocuklar üzerinde yapılan bir araştırma, doğumdan önce yüksek düzeyde florüre maruz kalmanın, 4 ve 6-12 yaşları arasında test edildiğinde bebeklerde bilişsel yeteneklerin azalmasına neden olabileceğini buldu. Araştırmacılar 299 hamile kadında ve onların 4 ve 6-12 yaşlarındaki çocuklarında florür düzeylerini test etti. Sonuçlar, annelerdeki yüksek florür seviyeleri ile çocuklarındaki düşük IQ puanları arasında bir bağlantı olduğunu ortaya koydu.
Ancak bu çalışmayı değerlendiren diğer araştırmacılar, kullanılan florür seviyesinin Amerika Birleşik Devletleri'ndeki içme suyunda bulunan seviyenin iki veya üç katı olduğunu söyledi. Araştırmacılar ayrıca çalışmada düşük IQ puanlarına katkıda bulunabilecek diğer faktörleri de hesaba katmadılar. Diğer sağlık sorunlarını değerlendiren araştırmacılar aynı zamanda güvenilmez veriler ve kötü çalışma tasarımıyla ilgili sorunlar da buldular. Genel olarak araştırmacılar, önemli sağlık koşullarını florürle ilişkilendiren çalışmaların güvenilmez olduğunu belirlediler.
Florür 75 yıldır içme suyunda kullanılıyor ve araştırmalar bunun güvenliğini kanıtladı. Pek çok maddede olduğu gibi, fazlası florozis gibi sorunlara yol açabilir, ancak doğru miktar önemli diş koruması sağlayabilir ve sağlık üzerindeki olumsuz etkileri minimum düzeyde tutabilir.[1]
Kaynaklar
- K. Veazey. Fluoride In Toothpaste: What It Does, Is It Safe?. (8 Temmuz 2021). Alındığı Tarih: 24 Ağustos 2023. Alındığı Yer: Medical News Today | Arşiv Bağlantısı
