Vardı. Beynimiz böyle evrimleşmiş nasıl bir ateistin ve ya bir deistin ahlak kuralları varsa onların da vardı. Evrim Ağacı'nın şu videosundan biraz daha bilgi elde edebilirsin: https://www.youtube.com/watch?v=wy8WWxUmMRk
Vardı. Beynimiz böyle evrimleşmiş nasıl bir ateistin ve ya bir deistin ahlak kuralları varsa onların da vardı. Evrim Ağacı'nın şu videosundan biraz daha bilgi elde edebilirsin: https://www.youtube.com/watch?v=wy8WWxUmMRk
Aslında ''ilk din'' yahudilik değildi. Doğuda 2500 yıl önce Buddha, Lao Tzu, Konfüçyus gibi önderlerin kurduğu dinler; Şamanizm ve birçok eski bildiğimiz ya da bilmediğimiz din vardır. İnsanlığın çok eski zamanlarından beri dinleri var, örneğin mağaralarda yaşarken de insanlar belli şeylere inanıyordu çünkü insanlık anlayamadığı, bilmediği şeyleri açıklamak için dinleri kullanıyordu ve bu şu anda da böyle. Bence ahlak ve din ilişkisini anlamak ya da sorgulamak istiyorsak toplumlarımıza bakmalıyız. Kendini çok inançlı olarak tanımlayan insanların içinde de iyiler olduğu gibi ahlaksızlar var. Kendini dinsiz olarak tanımlayanlar için de bu durum böyle. Yani bence din ahlakı beraberinde getirmemekte. Ki her şeyden önce ahlakın, iyinin ne olduğunu sorgulamalıyız. Kimilerine göre ahlakı erdem doğurur, kimilerine göre ahlak inancın yolunda gitmektir. Bir siyasi görüştekiler diğerlerin ahlaksız diyebilir, başka bir siyasi görüştekiler de diğerlerine. Yani ahlakın tanımı ve sınırları tam belirlenmemiştir ama bence ahlak, bir arada yaşan toplumları düzende tutun bir olgudur. Yani bana göre ahlak insanlık topluluk halinde yaşamaya başladığından beri var.
Sonuç olarak: Bence din ile ahlak kuraları ya da iyi insan olmak arasında bir bağ yok. Hatta bazen dinler insanlara yanlış ahlak doktrinleri verebiliyor. Ahlak insanların bir arada yaşaması ile ilgili bir şey bence ve ahlak kuralları çok eski insan topluluklarınan beri var bence.
Konuya gerekli cevabı Ömer Şerif Ünlü vermiş. Ben sorudaki bir hatayı düzeltmek istiyorum. İlk din Yahudilik değildi. İlk İbrahimi monoteist din Yahudilik denebilir ki o zaman ortaya çıkan Yahudilikle şu anki arasında da ciddi bir fark var.
Fakat daha genele dokunmak gerekirse de İbrahimi monoteist dinlerden birkaç bin sene önce bile erken dönem Hinduizmi ve Şintoizmi (bugün hala uzantıları yaşayan dinler) vardı; dönemin Antik Mısır ve Anadolu ile Mezopotamya dinleri (bugün artık yoklar) de vardı.
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.