Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

1 Kilo Demir, 1 Kilo Pamuk ile Eşit Kütleye Sahiptir ama Daha Ağır "Çeker"!

1 Kilo Demir, 1 Kilo Pamuk ile Eşit Kütleye Sahiptir ama Daha Ağır "Çeker"! Johnson & Johnson
2 dakika
272,729
Podcast
4:05
Sema Tezel
Seslendiren
38
  • İndir
  • Dış Sitelerde Paylaş
Tüm Reklamları Kapat

Meşhur soruyu bilirsiniz: "Bir kilo demir mi ağırdır, bir kilo pamuk mu?"

Bu soru geldiğinde, şöyle bir gerindikten sonra gururla cevap veririz: İkisi de eşittir! Tebrikler! Sorunun sizi demirin katı, pamuğun ise yumuşak ve hafif cisimler olmasından ötürü algısal yanılgıya düşürmeye çalışmasına kanmadınız.

Tüm Reklamları Kapat

Gerçekten de, eğer ki iki cisim aynı kütlelere sahiplerse (bu örnekte 1 kilogram), eşit ağırlığa sahiptirler. Elbette, 1 kilogram pamuk ya aşırı sıkıştırılmış olacaktır (yüksek yoğunluk), ya da aşırı yüksek hacme sahip olup, çok geniş bir alan kaplayacaktır. 1 kilogram demir ise az miktar demirle erişebileceğimiz bir kütledir. Bu durum, demir ile pamuğun yoğunluklarının (belli bir hacme sığdırılan kütlenin) farklı olmasından kaynaklanır. Ki sorunun kandırmaya çalıştığı algı da, bu yoğunluk farkından kaynaklanır.

1 kilo pamuk ile 1 kilo demir, ancak ve ancak birebir aynı noktada ölçülüyorsa aynı ağırlık değerlerini verecektir... Çünkü unutmayın: "Kütle" ile "ağırlık" farklı şeylerdir. Ağırlık, kütle ile kütleçekim ivmesinin çarpımıdır. Kütle sabit olsa da, kütleçekim ivmesi Dünya üzerindeki iki noktada bile farklı olabilecektir. Dolayısıyla aynı kütledeki iki cisim, Avustralya ile Moğolistan'da birbirinden çok çok az da olsa farklı ağırlık değerlerine sahip olabilir. Ancak vermek istediğimiz asıl ilginç bilgi bu değil!

Tüm Reklamları Kapat

Bir Kantar, Eşit Kütlede Demir ve Pamuğu Farklı Tartar!

Asıl şaşırtıcı olan gerçek şu: Eğer bu iki cismi, kütleçekim ivmesinin birebir aynı olduğu noktada, birebir aynı kantarla tartacak olsanız bile, ağırlıkları farklı çıkacaktır! Bunun sebebi, kütle ya da kütleçekim ivmesi değildir. Kantarların çalışma prensibidir.

Her ne kadar bir kantar üzerine çıktığınızda size "kilogram" değerini veriyorsa da, aslında bir kantarın ölçtüğü birim, "kilogram-kuvvet" birimidir. Dolayısıyla kantarlar, üzerlerine binen yükün uyguladığı kuvveti ölçüp, kilograma çevirerek verirler.

Peki kütleçekim ivmesi birebir aynıysa, nasıl farklı değerler ölçülebilir? Kaldırma kuvvetinden ötürü! Her ne kadar kaldırma kuvveti genellikle sıvılarla ilişkilendirdiğimiz bir özellikse de, aslında tüm akışkanlar için geçerlidir. Hava da bir akışkan olduğu için, kaldırma kuvvetine sahiptir. Yani hava; bir demire, sizin vücudunuza ve pamuğa yukarı doğru bir kuvvet uygular. Bu, kantara doğru (aşağıya doğru) etki eden ağırlık kuvvetine etki eder ve onu azaltır. 1 kilo pamuğun hacmi ve yüzey kesit özellikleri, 1 kilo demirinkinden farklı olduğu için, üzerine etki eden kaldırma kuvveti de farklı (ve demirinkinden daha fazla) olacaktır. Dolayısıyla 1 kilo demir, 1 kilo pamuktan gerçekten de daha ağır "çekecektir"; kütleleri birebir aynı olsa bile... 

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Bu durumun üstesinden gelmekse basit: Tamamen vakumlanmış bir odada aynı ölçümü tekrar edecek olursanız, işte o zaman aynı kütleli cisimleri, aynı noktada, birebir aynı ölçeceksinizdir. Tabii ki ticari kantarların çoğu o kadar hassas olmadığı için, bunu evinizde denerseniz muhtemelen hiçbir fark göremeyeceksiniz. Ancak yeterince hassas bir kantarla bunu kolaylıkla deneyebilirsiniz.

Dolayısıyla meşhur sorunun doğrusu şu şekilde sorulmalıdır:

Dünya üzerinde birebir aynı noktada ve tamamen vakumlanmış bir ortamda, 1 kilo demir mi daha ağırdır, 1 kilo pamuk mu?
Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
57
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 69
  • Bilim Budur! 31
  • Merak Uyandırıcı! 17
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 16
  • İnanılmaz 15
  • Muhteşem! 13
  • Güldürdü 12
  • Umut Verici! 6
  • Üzücü! 1
  • Grrr... *@$# 1
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  • C. Iblis. Is A Block Of Cotton Heavier Than A Block Of Iron?. (13 Aralık 2014). Alındığı Tarih: 11 Temmuz 2019. Alındığı Yer: Stack Exchange | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 19/03/2024 07:04:04 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/4282

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Bellek
Genel Görelilik
Maske Takmak
İklim Değişikliği
Bilim İnsanları
Kök Hücre
Antibiyotik
Mers
Araştırmacılar
Nükleer Enerji
Evrim Ağacı
Böcek Bilimi
Çekirdek
Siyah
Avcı
Temel
Gıda Güvenliği
Uterus
Çevre
Amerika Birleşik Devletleri
Çiçek
Film
Karar Verme
Kuş
Demir
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
Ç. M. Bakırcı. 1 Kilo Demir, 1 Kilo Pamuk ile Eşit Kütleye Sahiptir ama Daha Ağır "Çeker"!. (1 Nisan 2016). Alındığı Tarih: 19 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/4282
Bakırcı, Ç. M. (2016, April 01). 1 Kilo Demir, 1 Kilo Pamuk ile Eşit Kütleye Sahiptir ama Daha Ağır "Çeker"!. Evrim Ağacı. Retrieved March 19, 2024. from https://evrimagaci.org/s/4282
Ç. M. Bakırcı. “1 Kilo Demir, 1 Kilo Pamuk ile Eşit Kütleye Sahiptir ama Daha Ağır "Çeker"!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 01 Apr. 2016, https://evrimagaci.org/s/4282.
Bakırcı, Çağrı Mert. “1 Kilo Demir, 1 Kilo Pamuk ile Eşit Kütleye Sahiptir ama Daha Ağır "Çeker"!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, April 01, 2016. https://evrimagaci.org/s/4282.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close