Yaz Geliyor, Gökteki Üçgeni Tanıyın!

Yaz mevsiminde güneş battıktan hemen sonra, doğu ufkunda üç parlak yıldız görürsünüz. Geceyarısına doğru bu üçlü tepenizde olur, sabahleyin güneş doğmadan da batı ufkunda görürüz bunları. Yaz gecelerinin vazgeçilmezi olan bu parlak yıldızları gördüğünüz zaman hemen gökyüzünde üç tane takımyıldızı da öğrenmiş olursunuz. Çünkü Vega, Çalgı’nın; Deneb, Kuğu’nun ve Altair ise Kartal takımyıldızlarının en parlak yıldızlarıdır.

Yaz üçgeninin tepesinde Vega’nın hükümdarlığı vardır, üç yıldızdan en parlak olanı odur. Aslında üç yıldız da çok parlaktır ve ışık seli içinde yüzen İstanbul’dan dahi görülmektedir. Bu üçgenin kenarları çok uzundur, çünkü üç takımyıldızın dışında bu üçgen başka yıldız grupları da içerir. Aslında bulmak çok kolaydır. Doğu ufkuna bakın en parlak yıldız Vega’dır. Onun hemen sol altında Deneb’i, sağ altında ise Altair yıldızlarını farkedersiniz.

Ay ışığı olmayan bir akşamda bulunduğunuz kentden uzakta karanlık bir konumdaysanız Vega ile Altair’in arasından akan bir ışık seli görürsünüz. Bu bizim içinde yaşadığımız Gökada olan Samanyolu’nun düzlemidir. Tüm gökyüzünde bir uçtan bir uca akan bu yıldızlar nehrinin tam ortasında Deneb bir ada gibi yer alır. Aslında gökyüzünde gördüğümüz tüm yıldızlar Samanyolu’na aittir ama düzleminde o kadar çok yıldız vardır ki biz o bölgeleri parlak bir bulut gibi görürüz.

Karanlık bir gecede yaz üçgenini tanıdığınız zaman Samanyolunu da tanımış olursunuz. Bu ışıklı bulvarı gözlemek insana büyük bir zevk verir. Eğer küçük bir avcı dürbünü ile bu bulvara bakacak olursanız bir çok yıldızın yanında bulutsular ve yıldız kümelerini hemen farkedersiniz. Amerika’da iköğretim öğrencileri bu üçgeni büyük bir “V” olarak algılarlar, bu ise "tatil" anlamına gelen "vacation" sözcüğünün baş harfidir. Yazın tatil yapan öğrenciler yaz üçgeni sayesinde gökyüzünü çok daha hızlı öğrenirler.

Her akşam yaz üçgenine bakarsanız sizin de bir yıldız takviminiz olur. Haziran ayının son haftalarında akşamın ilk saatlerinde tam doğudan kendini gösterir, hemen anlarız ki ilkbahar, yerini yaza bırakıyor. Yine akşamın ilk saatlerinde bu yaz üçgenini güney yönünde görürsek bu bize yazın bittiğini, sonbahara geçtiğimizi gösterir. Sonuç olarak gökyüzüne bakmak, oradaki yıldızları tanımak, mevsimsel değişimleri incelemek çok güzeldir, öneririm.