MR, radyo frekansları sayesinde, vücuttaki hidrojen atomlarının hareketlerini kaydeden değerlendiren ve görüntü oluşturan, sağlıklı ve hastalıklı dokular arasındaki farklılıkları saptamak ve tanımlamak için kullanılan bir tıbbı tekniktir.
Yeni görüntüleme teknikleri arasında en etkileyici ve en zararsız olanıdır. MR sonrası herhangi bir ağrı olmaz. Zararlı röntgen ışınları kullanılmadığı için radyasyon yaymaz ve alerjiye yol açacak ilaç verilme zorunluluğu yoktur. Bu özelliğiyle de çok küçük bebeklerde ve hamilelerde de ilk 3 ayından sonra güvenle kullanılabilen bir yöntemdir. MR, yumuşak dokuları görüntüleme gücüne sahiptir. Bu sebepten yumuşak doku oluşumlarının tespitinde üstünlüğü tartışılmazdır.
İnceleme sırasında hasta cihaz masasına yatırılmakta ve dev mıknatıs içinde bulunan tünele masa ile iletilmektedir. Daha sonra hasta MR cihazına sokulduktan sonra, hastaya bir radyo anteni takılır. Radyo anteni sayesinde hasta radyologun komutlarını uyar. Daha sonra çekime başlanır ve çekilen alanın oldukça kaliteli resmi elde edilir. Radyologlar bu görüntüleri değerlendirerek hastalık hakkında bilgi edinirler.
İnceleme sırasında mutlaka hareketsiz durmanız gerekmektedir. Aksi takdirde net bir görüntü elde edilemez. Çocuklarda ve bazı özel hastalarda bu hareketsiz durmanın sağlanabilmesi için genel anestezi uygulanabilir. Yine bazı bölgelerin emar çekiminde daha ayrıntılı görüntü için kontrast madde adı verilen bir sıvının damar yoluna verilmesi gerekebilir.
MR Öncesi Hazırlık
Doktorun verdiği ilaçlar dışında başka ilaç kullanıyorsanız kullanmamanız istenebilir.
MR çekiminde üzerinizde yüzük, kolye, küpe, gözlük, kemer vb. eşyalarınız varsa çıkarmanız gerekir.
Bazı çekimlerde 6-8 saat aç gelmeniz gerekebilir.
Çekim sırasında mutlaka hareketsiz durulması gerekir. Bazı çekimlerde nefes tutulması istenebilir. Radyologun komutunu ile nefes tutulup bırakılır.
MR hangi hastalara uygulanmaz?
MR cihazında yüksek miktarda mıknatıs bulunması sebebiyle metal protez, kalp pili, metal kalp kapakçığı, beyin damarlarına klip tıkılmış kişiler ve iç kulak protezi bulunan hastalar, dişinde diş teli olan hastalarda, emar uygulanmaz.
Doktora bu konularda bilgi vermek gerekir.
Beyin MR'ı
Beyin MR ile kemiklerin içi bakılabildiği için daha derin yerleri incelemek mümkündür.
Kafatasının içine bakıp; beyin tümörleri, bunamalar ve felçler gibi sinir sistemi hasatlıklarını tespit etmek amacıyla kullanılır.
Emar ile multiple skleroz belirtilerini ve sinir kılıflarını inceleyip değerlendirmesi yapılır.
Kafatasında bulunan eklem rahatsızlıkları ve beyin kanaması gibi durumlarda mr çekimi yapılır. Problem tespit edilir.
Beyin ve omurilik ile ilgili rahatsızlıkların tespit edilmesinde beyin emarı çekilir.
MR beyin yapısını değerlendirebildiği için ruhsal bozuklukların incelenmesinde kullanılabilir.
Beyin emarı incelenecek bölgeye göre yaklaşık 10-50 dakika kadar bir süre içinde yapılır. Baş kısmının kımıldatılmaması için baş aparatlar ile sabitlenir.
İlaçlı MR: MR çekiminde bazı dokuların ve damarların daha iyi incelenebilmesi için damar yoluyla özel boya verilebilir. Bu tip çekimlere ilaçlı MR denir. Tespit edilemeyen durumlar bu yöntemle daha kolay şekilde tespit edilir. Kanın akışı görüntülenebildiği için oluşan emboli ve yeri tespit edilebilir. Daha çok tercih edildiği vakalar, emboli ve tümör rahatsızlıklarıdır.
Not: MR anjiyografisi olarak adlandırılan bir MR yöntemi ile beyindeki damarlar bu ilaca gerek kalmadan görüntülenebilir.
Bel MR'ı
Bel emarı , sinire baskı olduğu durumlarda, hastalar uygun tedaviye cevap vermiyorsa, cerrahi tedavi kararı verilecekse uzman doktorun kararıyla yapılır. Belde oluşan fıtık, sinir sıkışması, kemik kanseri, kireçlenme, kırık, çatlak gibi hastalıkları tespit etmek için emar çekilir.
Bel emarı 10-15 dakika arası sürer. Hastalar kızaklı sedye ya yatırılır. Kızak ileri geri hareket ettirilir. Hastadan mr çekimi sırasında bel bölgesini oynatmaması gerekir.
Normalde bir kez emar çektiren hastanın yeniden emar çektirmesine gerek yoktur. Çünkü tedavi veya ameliyat sonrası tekrar emar çektirilse dahi bu hastalık izleri orada kalır ve kendi eski yapısına dönmez, emar görüntüsündeki izler kesinlikle değişmez. Bu yüzden bir defa emar çekilmesi yeterlidir.
Boyun MR'ı
Bel ağrılarından sonra, en sık karşılaşılan rahatsızlıkla boyun rahatsızlıklarıdır. Bu rahatsızlıkların teşhisi için önce doktor tarafından muayene edilmelidir. Uzmanın gerekli gördüğü durumlarda boyun emarı çekilir.
Boyun emarı boyunda oluşan fıtık, tümör, sinir sıkışması, kırık, kemik kanseri gibi bulguları tespit etmek için çekilir.
Boyun emarı yaklaşım 10-15 dakika kadar sürer. Hasta kızağa yatırıldıktan sonra hareket etmemesi için boyuna bir aparat takılır. Boynu kımıldatmamaya dikkat edilmelidir. Kızak biraz kaydırılarak sadece boyun bölgesi içeride kalır ve hastadan gözlerinin kapaması istenir. Acil olmayan durumlarda mr sonuçları 1 haftada çıkar.
[1]
Kaynaklar
- Ali ihsan ışık. Mr (Manyetik Rezonans) Nedir?. Alındığı Tarih: 14 Kasım 2022. Alındığı Yer: Ali ihsan ışık | Arşiv Bağlantısı
