Tükürükte, amilaz, muramidaz (lizozim), laktoferrin, maltaz, alkalen ve asit fosfataz, adenozin trifosfataz, peroksidaz, laktoperoksidaz, kalikrein, laktik dehidrogenaz gibi enzimler yer alırlar.
• Tükürükte bulunan lingual lipaz ile yağların çok az bir kısmı midede sindirilir.
Tükürük, sindirimin başlamasını sağlayan bir sıvıdır. Nişastayı maltoza ve dekstrine parçalayan tükürük, diğer aşamalarda sindirimi kolaylaştırır. Özgül ağırlıkları farklı olan yağ, su, asit gibi maddelerin faz farkı yaratarak ayrışmasını önlemek, bunların karışımını sağlayarak hazmı kolaylaştırmaktır.
Midede; düşük özgül ağırlıklarına sahip olan yağlar üstte, daha yüksek özgül ağırlığına sahip olan asit ve su, altta kalarak ayrışırlar. Bu sebeple; hazma yardımcı olacak mide asitlerinin yağları parçalaması imkânsız hale gelir. Tükürük; bu faz farkını (ayrışmayı) ortadan kaldırarak uzun bir süre özgül ağırlıkları eşitler ve böylelikle yağ, su ve asit katmanlarını ortadan kaldırarak asitle karışmasını sağlar ve hazmı kolaylaştırır.
Deney
Bir deney tüpünün içine eşit miktarda (özgül ağırlıkları farklı olan) yağ ve su konur. Tüp çalkalanarak yağ ve su karıştırılır. Kısa sürede; özgül ağırlığı yüksek olan suyun dibe çöktüğü, özgül ağırlığı düşük olan yağın ise üste çıkarak yüzdüğü, böylelikle su ve yağın kesin bir hatla birbirinden ayrıldığı görülür.
Aynı deney; tüpün içine bir miktar tükürük ilave edilerek tekrarlanır. Tüp çalkalandıktan sonra yağ ve suyun birbirine karıştığı ve uzunca bir süre birbirinden ayrışmadığı görülür.
Kaynaklar
- A. Aktaş, B. Giray, G. Aktaş. (2009). Tükürük (Salya); Özellikleri Ve Görevleri Tanı Açısından Değeri. ADO, sf: 361-367. | Arşiv Bağlantısı
- vikipedi. Tükürük. (9 Nisan 2021). Alındığı Tarih: 22 Şubat 2021. Alındığı Yer: vikipedi | Arşiv Bağlantısı
- Öğr. Gör. S. EROL ÇELİK. Sindirim Sistemi. (9 Nisan 2021). Alındığı Tarih: 9 Nisan 2021. Alındığı Yer: ankarada.edu.tr | Arşiv Bağlantısı