Substar en genel anlamı ile organizmanın büyüğü ve enzimlerin çalışmaya başladığı yer anlamına gelir. Ama biyokimyasal olarak kullanıldığı zaman kelimenin anlamı değişir. Bir molekülün reaksiyona girmiş hali, substrat olarak adlandırılır.
Substrat Nedir?
Substar, enzimlerde etkili olan maddeye verilen isimdir. Substarlar, şeker, karbonhidrat, yağ, yağ ve protein gibi bileşiklerin de yer aldığı biyokimyada sıkça kullanılan bir terimdir. Bu enzimlerin yapısında herhangi bir değişiklik olursa subsrat durumuna geçiş yaptığı söylenebilir.
Substratlar oksijen, hidrojen peroksit ve su şeklinde ayrışması için reaksiyona girer. Vücutta bulunan subsratların yeterli miktarda işlemesi ise, enzimler aracılığı ile gerçekleşir. Reaksiyon gelişmesi halinde belirli bir enerji miktarını aşmak zorunda kalan moleküllerin hızı aktivasyon maddenin enerjisine bağlıdır.
Substratlar, vücutta enzim işlemesini sağlayan yapılardır. Substarlar, kendinden daha küçük ya da daha büyük maddelerin ortaya çıkması için tepkimeye girer. Bazı bitkilerde yetişme süreci için üretilmiş olan kum da bir substar olarak açıklanır. Bakterilerin tutunabilmesi için kullanılan yüzey alanlarından sorumlu olan maddeye de substar ismi verilir.
Enzimlerin hepsi substratlarla zaman zaman etkileşim içine girmeyebilir. Tamamen kendine özgü olarak tercih edecekleri substarın da bu özelliğini taşıyacak olan bir niteliğe sahip olması gerekir.
Reaksiyonları belirli kategorilere ayırarak uygun enzimin substrat ile etkileşime girmesi beklenir. Bir substratın merkeze bağlandıktan sonra reaksiyona geçiş evresi başlar. Enzimler birbirinden farklı özellik gösterdiği için aynı substratlarda da olduğu gibi belirli merkezlerde çalışma faaliyeti gösterir.
Substarlar, biyolojik reaksiyonların aktivasyon enerjisini düşürür.
Enzimler aynı tür reaksiyonu hiç bozulmadan sürekli tekrar yapabilir.
Enzim her zaman farklı bir reaksiyonu gerçekleştirir.
Enzimler gerçekleştirecekleri reaksiyonların hızlı bir şekilde dengeye ulaşmasına yardımcı olur.
Enzimler cansız ortamda da görevlerini gerçekleştirebilirler.
Enzimler tüm reaksiyonlarını sürekli olarak etki ettiği maddenin dış yüzeyinden başlatır. Enzimlerin en önemli özelliklerinden birisi de özgül moleküller olmalarıdır. Yani sadece bazı reaksiyonları kategorize ederler ve kendi yapısına uygun substratlar ile etkileşim içine girerler. Her enzim, her substrat ile etkileşime girmez. Bunların her biri birbirlerine özgüdür. Aynı zamanda üzerinde bir aktif merkez bulunur.[1]
Umarım yardımcı olabilmişimdir iyi günler.
Kaynaklar
- Hürriyet. Substrat Nedir? Substrat Özellikleri Ve Görevleri Nelerdir?. (27 Mayıs 2021). Alındığı Tarih: 16 Kasım 2022. Alındığı Yer: Hürriyet | Arşiv Bağlantısı
