Sivrisinek ısırığından sonra neden kaşınırız?

Tahriş edici bir madde (bir toz zerresi, bir parça giysi lifi, belki de küçük bir böcek) derideki sinir reseptörlerini tetikleyerek beyne bir uyarı gönderir: “Yabancı ve potansiyel olarak tehlikeli bir şeyin acilen ortadan kaldırılması gerekiyor."

Özel sinir hücrelerindeki reseptörler, bu alarm mesajını "kaşıntıya" çevirir, ardından özel sinir lifleri, kaşıntı sinyalini omuriliğe hızlandırarak beyne doğru iletir. Beyin anında tırnakları kaşıntı bölgesine geri gönderir, burada tırnakların cilt üzerindeki sürtünmesi istilacıyı yerinden çıkarır. Bir çizik doğar.

Deri devasa bir organdır ve açık amacının bir kısmı vücudunuzun hayati organlarını mikroplar ve hastalık taşıyabilecek hayvanlar gibi şeylerden korumaktır. Bu, saldırganlardan kurtulmak için çok fazla alan demektir ve kaşınmak cildin ana savunmalarındandır.

Ancak uyarmak gerekir ki eğer bir çizik çok agresif bir şekilde uygulanırsa, aynı sürtünme çok fazla cilt hücresini dökebilir ve tepki olarak bölgenin kızarmasına neden olabilir ve tahriş edici maddenin kendisinin yapabileceğinden daha fazla sinir ucunun aşırı uyarılmasına yol açabilir. Bazen kaşıntının nedeni kolayca ortadan kaldırılabilen bir istilacı olmayabilir. Kaşıntı sinyali kaynağı, güneş yanığından sedef hastalığına, kepeğe ve aşırı sabun kullanımına kadar herhangi bir şeyin neden olduğu dahili olabilir. Bu tür durumlarda kaşıntıdan kurtulmak için kaşınmaktan daha kötü bir şey olamaz.

Hatta bir kısır döngü bile doğurabilir. Kaşıma ilk başta hafif bir ağrı hissi ile beynin dikkatini geçici olarak dağıtarak kaşıntı hissini engeller. Ancak daha sonra sinyaller biraz kafa karıştırıcı olmaya başlar: Hafif ağrı hissi, beynin vücudun doğal ağrı kesicisi olan serotonini salgılamasına neden olur. Ancak serotonin, kaşıntıyı engelleyen hafif ağrıyı da engeller. Böylece beyin daha fazla kaşıntı sinyali gönderir. Daha fazla çizik daha fazla acıyı tetikler. Daha fazla acı serotonini artırır. Daha fazla kaşıntıya geri dönersek sonsuz döngü yeniden başlar. Bu tür kronik vakalarda uzmanlar, klasik kaşıma yerine hafif bir ovalama yapılmasını öneriyor.^[1]

Sivrisinek ısırığından sonra neden kaşınırız?

Sivrisinekler mümkün olduğu kadar çabuk kan almak için tükürük içeren bir mekanizma kullanırlar. Sivrisineğin ağız parçaları birden fazla tüpten oluşur. Sivrisinek kanı çekmek için bir tüp kullanır. Bir diğeri tükürüğü kan damarınıza pompalamak için kullanılır. Tükürük antikoagülan görevi görerek kanın pıhtılaşmasını önler ve böylece kanın aksamadan akmasını kolaylaştırır.

Ancak insanların sivrisinek tükürüğündeki bazı proteinlere karşı alerjisi vardır. Bu, tükürüğün kendi başına zararsız olmasına rağmen bağışıklık sistemimizin ona aşırı duyarlı olduğu anlamına gelir. Vücut tükürüğe, beyaz kan hücrelerinin, kan plazma proteinlerinin ve diğer bağışıklık sistemi araçlarının yaralanma bölgesine ulaşmasını kolaylaştırmak için kan damarlarını genişleten biyolojik bir madde olan histamin salgılayarak tepki verir. Ancak bu süreçte histamin, enflamasyon ve kaşıntıya neden olur.^[2]