Sadece erkekleri öldüren virüs keşfedildiği haberi doğru mu?

Etrafta bolca abartı, tık tuzağı manşet dolaşıyor. Pandemi zamanı Evrim Ağacı ile birlikte yayın da yapan virolog Semih Tareen durumu şöyle anlatmış:^[1]

Çiftleşen canlılarda (insanlar dahil) başarılı üreme için erkek:kadın oranı genelde 1:1’e yakın olur (buna evrimsel biyolojide Fisher’ın prensibi denir). Mesela insanlarda erkek:kadın oranı da 1:1’e yakındır.

Böceklerde bu oranın dengesini bozan ve erkek sayısını azaltarak oranı kadınlara doğru yönlendiren genetik, mikrobik ve davranışsal faktörler var.

Mesela hücre içinde sitoplazmada yaşayan mikroplar (bakteriler ve virüsler) genelde anne böcekten yavru böceğe aktarılırlar çünkü sitoplazma kadının yumurta hücresinden aktarılıyor fakat erkeğin sperm hücresinden aktarılmıyor (çünkü sperm hücresinde sitoplazma hemen hemen yok).

Dolayısıyla sitoplazmada yaşayan bakteriler, virüsler, ve bencil genler bu yüzden bir şekilde anneden yavruya sitoplazma naklini sağlayacak şekilde evrimleşmeliler.

İşte bu yüzden de bazı sitoplazmik virüsler ve bakteriler barındıkları türün erkek üyelerini öldürecek şekilde evrimleşmişler.

Bu, eskiden beri bilinen ve bu sınıfa ait pek çok bakteri ve virüsün tanımlandığı bir durum. Yeni bir keşif değil yani.

Bu yeni haberde de Japonya’da yine benzer bir virüs keşfedildi. Bu sefer de bir güve’de kadın:erkek oranını arttırabilmek için erkekleri öldüren bir virüs. İsmini Spodoptera litura male-killing virus (SlMKV) koymuşlar.

Peki neden manşet oluyor? Çünkü pandemi sayesinde kimsenin pek takmadığı virüsler yine manşet değeri kazandı. Ve tabii size haberi doğru dürüst yansıtmak yerine saçma sapan tıklama ve takipçi arttıracak şekilde paylaşıyorlar. Bir de yanına “New York Times” bile yazıyorlar.

Evet NY Times bunu haber yaptı ama manşette biraz daha doğru bir şekilde “Böceklerde erkek öldüren virüs keşfedildi” diye yazmışlar.