İlgili cümle ile iddia edilen esas doğru ama ifade, en büyük biliminsanlarının bile düştüğü hatayı hatırlatır biçimde yanlış.
Doğru olan düzensizlik ilkesi. Burada uzun uzun açıklamaya gerek yok, çok bilinen bir şey. Kaba anlatımla atom gibi küçük yapıların düzensiz hâlde durma olasılığı, düzenli hâle gelme olasılığından çok daha yüksek olması ile özetlenebilecek bir temel esas. Yani atıyorum 1 kg maddenin düzensizce durması ondan düzenli bir cisim yapmaktan çok daha kolaydı. O nedenle de evren sürekli düzensilziğe gider. Bunun bilimsel geçerliliği var tabii ki.
Yanlış olan ifade, evren hiç bir şey istemez. En değerli biliminsanları bile evrensel yasaları, olguları, insani duygularla anlatıp betimliyorlar ve geniş kitleler de evreni, bacak bacak üstüne oturmuş düşünürken belirli istemler oluşturan bir insan gibi algılıyor. Kütleçekimini "cisimler birbirine yaklaşmak ister" gibi tanımlayan biliminsanları var. Evren, sistemler, atomlar, gezegenler, yıldızlar, hiç bir şey istemez. Bunlar canlı değiller, bir bilinçleri yok ve hâliyle de istemleri de yok. Canlıların bile büyük çoğunluğunun düşünceler olmadığı için istemleri yok. Yani bir bakteri de bir şey istemez. Bu ifadeler her şeyi yanlış anlamamıza ve algılamamıza neden olan ifade biçimleri. En temel konularımızdan biri olan evrim bile anlatılırken "canlılar hayatta kalma amacıyla" falan deniyor. Canlılar hayatta kalmak için evrim geçirmez. Canlılar evrim geçirdiklerinin farkında bile değillerdir.
En kötüsü ise "neden" sorusu. "Evren neden var?" sorusu insanoğlunun sorduğu en büyük sorulardan biri ama bu sorunun bir cevabı yok. Neden dediğimiz şey bir amaç, niyet, bir eğilim içeren bir kelime. Evren neden var denince, ulaşılmak istenen bir nokta kast ediliyor. Ama öyle bir nokta, amaç, niyet vs. yok. Evren tamamen bilimsel olarak açıklanabilen, hiç bir amaç, niyet vs. içermeyen, evrensel yasalar ile ortaya çıkmış bir yapıdır. Sizin belirttiğiniz soruda da "istemek" var. Ama bilimde, evrende, bilimsel esaslarda istem diye bir şey yok.
Umarım açıklayabilmişimdir. Sağlıcakla.
