Manyetik Pusulanın en önemli parçası olan ve dünyanın manyetik alanı içerisinde bulunan pusula iğnesi serbestçe hareket edebilecek şekilde pusula gövdesine monte edilmiştir. Pusula iğnesi serbest kaldığında her zaman aynı yönü gösterir.Pusulanın dış aksamı demirden değildir. Dış aksamı , plastik, tahta ya da Aluminyumdan yapılır. Bu yüzden gemilerde manyetik pusula kullanılmadan önce kalibre yapılması gerekir. İğnenin sabit olarak aynı yönü göstermesi yeryüzünde iğneyi çeken bir gücün olmasından kaynaklanmaktadır. Yeryüzü bir ucu kuzeye, diğer ucu güneye uzanan devasa bir mıknatıs gibidir. Dünyanın manyetikliği, pusula iğnesinin manyetik kuzeye (manyetik alanın kuzey kutbuna) doğru dönmesine neden olur.
Dünya'nın manyetik alanı da çekirdekteki elektrik yüklü demir ve nikel atomlarının hareketlerinden kaynaklanır. Bu durum Dünya'nın dev bir mıknatıs gibi davranmasına neden olur. Oluşan bu manyetik alan, canlı hayatını önemli ölçüde etkiler.
Bir manyetik alanın oluşması için elektrik akımının olması gerekir. Hareket eden yüklerin yer değiştirmesiyle bir manyetik alan oluşur. Dünyanın kendi manyetik alanını oluşturma gücü vardır. Sıvı demirin hareketiyle bir elektrik akımı oluşur ve bu elektrik akımının oluşması sonucu manyetik alanlar meydana gelir.