Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Sorulara Dön
4

Psikolojik stresin evrime bir katkısı var mı?

Stres pek çok hastalığa ve zararlı duruma yol açıyor bu dezavantajı ortadan kaldırmak için vücut bir mekanizma geliştiriyor mu? Merak ettim.
440 görüntülenme
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
1 Cevap
Alim Öner
Alim Öner
26K UP
İnternetten araştırmalar sonucu buldum

Konuyla alakalı bulduğum iki tane metin var umarım cevap yeterli gelebilir.

Evrimsel psikoloji (EP), bellek, algı, dil gibi psikolojik özellikleri modern evrimsel bir bakış açısıyla inceleyen bilim dalıdır. Evrimsel psikoloji, bunun yanında insanın hangi psikolojik özelliklerinin, ne tür bir uyum ve adaptasyon geliştirdiğini, yani doğal seçilim veya cinsel seçilimin işlevsel sonuçlarını tespit etmeye çalışır. Kalp, akciğer ve bağışıklık sistemi gibi fizyolojik mekanizmalar hakkındaki adaptasyonist düşünce ile evrimsel biyolojideki düşünce ortaktır.

Tüm Reklamları Kapat

Evrimsel psikoloji, zihnin vücudun farklı işlevler sunan farklı birimsel uyarlamaları ile benzer bir modüler yapıya sahip olduğunu savunduğundan psikolojideki aynı düşünce ile uyuşur. Evrimsel psikologlar, insan davranışlarının birçoğunun, insanın atalarının yaşadığı çevre ve ortamlarda kendini tekrarlayan sorunları çözmek için evrilmiş olan Psikolojik adaptasyonun bir ürünü olduğunu savunurlar.[1] Psikoloji alanında adaptasyonist yaklaşımların etkisi güncel araştırmalar sayesinde giderek artmaktadır.[2][3](bu ilkiydi)

Psikolojik adaptasyon, çevresindeki bir organizmaya fayda sağlayan işlevsel, bilişsel veya davranışsal bir özelliktir. Psikolojik adaptasyonlar evrimleşmiş psikolojik mekanizmaların (EPM'ler) kapsamına girer, ancak [2], EPM'ler daha az kısıtlı bir kümeye işaret eder. Psikolojik adaptasyonlar sadece bir organizmanın ortama uygunluğunu artıran işlevsel özellikleri içerirken, EPM'ler evrim süreçleri yoluyla geliştirilen herhangi bir psikolojik mekanizmaya işaret eder. Bu ek EPM'ler, bir türün evrimsel gelişiminin yanı sıra, artık türün uygunluğuna fayda sağlamayan körelmiş özelliklerdir. Bir özelliğin körelmiş olup olmadığını söylemek zor olabilir, bu nedenle kimi literatür daha yumuşaktır ve körelmiş özelliklere artık adapta olabilme işlevselliğe sahip olmasalar bile adaptasyon olarak kabul eder. Örneğin, yabancı düşmanlığı tutum ve davranışlarının hastalıktan kaçınma ile ilgili bazı EPM etkileri olduğu görülmektedir, ancak [3], bazı ortamlarda bu davranışlar bir kişinin zindeliği üzerinde kötü bir etkiye sahip olabilir. Psikolojik adaptasyon ilkeleri Darwin'in evrim teorisine dayanır ve evrimsel psikoloji, biyoloji ve bilişsel bilim alanları için önemlidir.

Tüm Reklamları Kapat

Evrimsel psikologlar, bilişsel bilim adamları ve davranışçılar arasında, psikolojik uyum ve neyin öğrenilmiş davranış olarak kabul edileceği çizginin nerede çizileceği konusunda bir anlaşmazlık içindedirler.[4] Davranışçılık belirli davranışları koşullandırılmış yanıtlar olarak açıklarken, bilişsellik bu davranışların söz konusu davranış için tercih yaratan psikolojik bir adaptasyondan kaynaklandığını öne sürer. Evrimsel psikoloji, tabula rasa (boş tahta) modelinin aksine insan psikolojisinin esas olarak psikolojik adaptasyonlardan oluştuğnu önermektedir,[2] BF Skinner gibi erken davranışçılar boş tahtası modeline yönelmiş ve doğuştan gelen davranışların ve içgüdülerin çok az olduğunu savunmuştur. Bazı davranışçılar ise doğuştan gelen tek davranışın öğrenme yeteneği olduğunu öne sürmüşlerdir. Öte yandan Steven Pinker, tabula rasa modellerine meydan okuduğu ve insan davranışının psikolojik adaptasyonlarla şekillendiğini iddia ettiği The Blank Slate kitabında bilişçi bakış açısını sunar.[5]

Teorideki bu fark, modern insan cinsel tercihleri üzerine yapılan araştırmalarda görülebilir; davranışçılar medyada veya kültürel normlarda olduğu gibi cazibenin koşullandırıcı etkilere sahip olduğunu savunurken, diğerleri psikolojik adaptasyonlara dayandığını savunurlar.[6] Bununla birlikte, cinsel tercihler, insan eş seçiminde sergilenen varyans ve esneklik miktarı nedeniyle test edilmesi zor bir konudur.[7] Psikolojik adaptasyonlara ve öğrenilmiş davranışlara melez bir çözüm, türün belirli bir davranış kapasitesi olarak adaptasyona işaret ederken, her bir organizmanın hala bu davranışı sergilemek için koşullandırılması gerekir. Bu yaklaşım dil edinimini dilbilimci ve bilişsel bilimci Noam Chomsky'nin insan dili modeli ile ilişkili olarak açıklayabilir.[8] Chomsky'nin modeli, dil kapasitesinin psikolojik bir adaptasyon olduğunu (hem dili gerekli beyin yapılarını hem de dil edinimi için düzeni içerir), ancak çocukların doğumda dilin herhangi bir enstantanesinden yoksun olduklarını ve bunun yerine çevrelerinden öğrendiklerini söyler.

Konu ile alakalı[1][2][3][4] oldukça ayrıntılı bilgiyi evrim ağacı dan bulabiliryorsun (linke koyucam ama burada yazdıklarım 2 tane Wikipedia sayfasından aldıklarım)

Kaynaklar

  1. Wikipedia. Psikolojik Adaptasyon - Vikipedi. (21 Mayıs 2020). Alındığı Yer: Wikipedia | Arşiv Bağlantısı
  2. Ç. M. Bakırcı. Evrim'i Destekleyen/Kullanan Bilimler - 4: Psikoloji Ve Psikiyatri. (9 Ekim 2011). Alındığı Yer: Evrim Ağacı | Arşiv Bağlantısı
  3. B. Çakan. Evrimsel Psikoloji: İnsan Davranışların Evrimsel Kökeni Hakkında Ne Biliyoruz?. (20 Temmuz 2020). Alındığı Yer: Evrim Ağacı | Arşiv Bağlantısı
  4. Wikipedia. Evrim Teorisinin Sosyal Ve Doğa Bilimlerinde Uygulanması. (22 Ağustos 2011). Alındığı Yer: Wikipedia | Arşiv Bağlantısı
0
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Sorulara Dön
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Youtube
2025'teki Güneş Fırtınasını Atlatabilecek miyiz?
2025'teki Güneş Fırtınasını Atlatabilecek miyiz?
İnternet Nasıl Çalışıyor? İzlemek İstediğimiz Videoları Bize Nasıl Gösteriyor?
İnternet Nasıl Çalışıyor? İzlemek İstediğimiz Videoları Bize Nasıl Gösteriyor?
Deprem Sırasında Gökyüzünde Neden Mavi Işıklar Oluşuyor?
Deprem Sırasında Gökyüzünde Neden Mavi Işıklar Oluşuyor?
Depremzedeler İçin Bilimseverler El Ele! [CANLI YAYIN]
Depremzedeler İçin Bilimseverler El Ele! [CANLI YAYIN]
Güneş Yerine Karadelik Koysak Ne Olur?
Güneş Yerine Karadelik Koysak Ne Olur?
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
ve seni takip ediyor
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close