Canlı vücudunda enerjinin üretilmesini sağlayan temel mekanizma solunumdur. Solunum, oksijen vasıtasıyla gerçekleştirilebileceği gibi oksijensiz olarak da gerçekleştirilebilir. Dolayısıyla vücuttaki enerji üretimi oksijen varlığına bağlı değildir.
Mitokondrilerde ise bu durum biraz daha farklı. Mitokondriler, temel olarak oksijenli solunumun gerçekleştiği organellerdir. Oksijenli solunum vasıtasıyla üretilen enerji miktarının daha fazla olması nedeniyle mitokondrilerin, temel yargıda olduğu gibi vücudumuzun enerji santralleri olduğu ifade edilebilir.
Bir canlıda solunum gerçekleştiğinde, canlı tarafından tüketilen ve sindirilen besin maddeleri çeşitli mekanizmalar etkisiyle enerjiye dönüştürülür. Bu mekanizmalar hücre içerisinde gerçekleşir. Canlı vücudundaki tüm hücrelerde sentezlenen bu enerji, depolanamaz ancak başka enerjilere dönüştürülerek harcanabilir.
Oksijensiz solunumda oksijenli solunuma göre daha az enerji üretildiği doğrudur. Hücresel solunum enerji üretmek için yapılır. Glikoz molekülündeki kimyasal enerji bir dizi reaksiyonla açığa çıkarılır. Ancak oksijensiz solunumda glikoz tamamen parçalanmaz. 3 karbonlu pirüvata kadar parçalanır. Bu nedenle enerji verimi düşüktür.
Oksijenli solunumda ise glikoz su ve karbondioksite kadar parçalanır. ETS enzimleri kullanılır. Bu nedenle daha fazla enerji elde edilir.
Bu durumda canlılar neden oksijensiz solunumu tercih ediyor gibi bir soru aklınıza gelebilir. Bu bir tercih değil zorunluluktur. Her canlı ETS enzimleri bulunmaz. Her canlı oksijenli ortamda da yaşamaz.
Kaynaklar
- Yazar Yok. Bilimvegelecek. (20 Mayıs 2020). Alındığı Tarih: 20 Mayıs 2020. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
