Türkiye ve Moğolistan’da fosil buluntularının sınırlı olmasının temel nedeni, bu bölgelerin jeolojik ve coğrafi koşullarıdır. Fosillerin oluşabilmesi için organik kalıntıların hızla gömülerek oksijensiz bir ortamda korunması gerekir. Bu süreç genellikle nehir deltaları, göller, deniz tabanları veya bataklıklar gibi sediment birikiminin yoğun olduğu alanlarda gerçekleşir. Ancak Türkiye, aktif tektonik hareketlerin ve dağ oluşum süreçlerinin sık yaşandığı bir bölgede yer alır. Anadolu’nun jeolojik tarihi boyunca sürekli yükselen dağlar, şiddetli erozyon ve depremler, fosillerin korunması için gerekli olan stabil ortamları bozmuştur. Benzer şekilde Moğolistan da tektonik açıdan hareketli bir geçmişe sahiptir ve geniş çöl alanlarıyla kaplıdır. Bu kurak coğrafya, fosil oluşumu için kritik olan su kaynaklı sediment birikimini sınırlandırmıştır.
İklim koşulları da fosil oluşumunu etkileyen önemli bir faktördür. Türkiye’de yaşanan mevsimsel yağışlar ve ani iklim değişiklikleri, toprak kaymalarına ve erozyona yol açarak potansiyel fosil katmanlarının aşınmasına neden olur. Özellikle Anadolu’nun iç kesimlerindeki yarı kurak iklim, organik materyallerin uzun süre korunmasını zorlaştırır. Moğolistan’da ise sert karasal iklim ve yoğun rüzgâr erozyonu, fosillerin yüzeye çıkmasına veya parçalanmasına yol açar. Çölleşme ve kum fırtınaları, bu süreci daha da hızlandırır. Her iki ülkede de fosillerin korunması için ideal olan nemli ve sakin ortamlar, coğrafyanın dinamik yapısı nedeniyle nadiren oluşabilmiştir.
Bununla birlikte, fosil bulunmaması tamamen mutlak bir durum değildir. Örneğin Moğolistan’ın Gobi Çölü’nde, dinozorlara ait önemli fosil keşifleri yapılmıştır. Bu bölge, geçmişte sulak bir ekosisteme sahip olduğu için fosilleşme için uygun koşullar sunmuştur. Türkiye’de ise özellikle denizel fosiller (örneğin, Akdeniz ve Ege bölgelerinde) ve memeli hayvan kalıntılarına rastlanmaktadır. Ancak bu buluntular, dünyanın diğer bölgelerindeki zengin fosil yataklarıyla kıyaslandığında daha azdır. Ayrıca, her iki ülkede de fosil araştırmalarının görece yeni başlaması ve coğrafi zorluklar, keşifleri sınırlandırmaktadır. Sonuç olarak, Türkiye ve Moğolistan’ın jeolojik hareketliliği, iklimi ve sediment birikiminin azlığı, fosil kayıtlarının sınırlı kalmasında belirleyici rol oynamıştır.
Kaynaklar
-
U. Author. Great Dinosaur Exhibition Of The Gobi Desert Wonders.
