Nazar Gerçekten Var Mı?

Nazar değmesi , etimolojik bakımından (N, Z, R) arapça ; bakmak-görmek anlamına gelir. Toplumumuzun İslamiyatla tanıştıktan sonraki kültürel etkiyle yaygınlaşmıştır. Sami toplulukların kendi aralarında uydurduğu halk efsanelerinden ileriye gidemeyecek ve asla bilimsel olamayacak kadar uydurma bir inançtır. Bunu belli coğrafya insanlarına atfedemeyiz. Çeşitli kültürlerde bu ve benzeri inançları görebiliriz.^[1]

Nazar göz, görüş bakış anlamında kullanılır. Bilimsel temeli olmayan bir batıl inançtır. Tıpkı astroloji gibi, büyü gibi vs. Sebebi muhtemelen İbn-i Heysem'e kadar insanların görme eyleminin gözden ışınların çıkıp, nesneye çarpıp geri dönmesi olarak kabul etmesiydi. Antik Yunan'da görme eylemini açıklayan bir teori haline getirildi. Bu teori Türkçe'de ''Göz Işın Kuramı'' olarak adlandırılıyor^[1] Gene de 18.yy'a kadar görmenin açıklaması olarak kullanılmış.

Eski insanlar için görme eylemi bir çeşit dokunmak gibiydi. Yani birine bakarak ona bir enerji yollayıp geri alıyordun. Dünya tarihinin büyük bir bölümünde doğa bilimleri zayıftı. Hastalıklar, afetler, doğa hakkında pratiklere, hikayelere ve inançlara dayalı genel geçer kabuller vardı. Nasıl kirli, hasta birinin dokunması diğerini hasta ediyorsa bir çeşit kötü enerji sahibi birinin bakması da diğerini hasta edebilir, uğursuzluk getirebilir, zihnini bozabilir. Ne oldukları hakkında bilimsel açıklamalar yoktu. Bugün bile bu tip inançların etkisini maalesef görüyoruz(depremlerin sebebi, salgınların sebebi hakkındaki bir takım rezil açıklamalar). İnsanlar irrasyonaliteyi kaldıramıyor. İllaki bir neden sonuç ilişkisi görebilmek istiyor. Neden sonuç ilişkisini anlayabilmek için düzgün bir metot-yöntem uygulanmazsa(bilim gibi) böyle tuhaf inançlar çıkabiliyor.