Bende senden 3 yaş büyüğüm. :) sana yardımcı olayım. Bu soru oldukça güzel. Soruyu birkaç kez başkaları tarafından sorulurken görmüştüm. Aslında evet, ışığın hızı nedeniyle evrenin geçmişini görebilmek mümkündür. Bu durumu anlamak için ışığın doğasını bilmemiz gerekiyor.
Işık, belirli bir hızda hareket eder bu, saniyede yaklaşık 300.000 kilometredir. Bu hızda, örneğin Güneş'ten gelen ışığın Dünya'ya ulaşması yaklaşık 8 dakika sürer. Yani, Güneş'e baktığımızda aslında onun 8 dakika önceki halini görüyoruz. Bu şu demek oluyor aslında güneş şu an patlasa 8 dakika sonra haberimiz olurdu. Çok uzak yıldızlara baktığımızdada benzer bir durum geçerli. Onları ışıklarının bize ulaşması için geçen süre kadar geçmişteki halleriyle görüyoruz. Milyonlarca ışık yılı uzaklıktaki bir yıldızın ışığını görmek, o yıldıza ne kadar uzak olduğumuza bağlı olarak, milyonlarca yıl önceki haline bakmak anlamına gelir.[2]
Ancak, sorunda bahsettiğin gibi bir aynayı milyonlarca ışık yılı uzaklıktaki bir yıldıza koyup, Dünya'ya geri bakmak ne yazık ki mümkün değil. Çünkü bir nesnenin mesela dediğin gibi dinozorların görüntüsünün aynaya çarpıp sonra bize geri dönmesi için gereken zaman çok uzun olurdu. Dinozorlar 65 milyon yıl önce yok oldu ve bu görüntünün bize geri dönebilmesi için ayna 32,5 milyon veya ona yakın ışık yılı uzaklıkta olmalı ve ışığın aynı yolu geri katetmesi için bir o kadar zaman daha geçmesi gerekirdi. Bu, pratikte çok çok uzun sürer. [1]
Dolayısıyla, Dünya'nın geçmişini bu şekilde gözlemlemek mümkün değil. Ancak, uzak galaksilere baktığımızda, evrenin geçmişine dair ipuçları elde edebiliriz. Örneğin, Hubble Uzay Teleskobu ile milyarlarca yıl önceki galaksilerin görüntülerini alabiliyoruz. Bu sayede, evrenin oluşumuna dair bilgiler ediniyoruz.
Bilimsel merakını sürdürmeye devam et. bu tür sorular sormak seni bilimde fark edemeyeceğin kadar ilerletecek!
Kaynaklar
- S. Hawking. (2013). Zamanın Kısa Tarihi. Yayınevi: Alfa Basım Yayım.
- C. Galfard. (2017). Evren Avucunda: Uzay, Zaman Ve Ötesine Olağanüstü Bir Yolculuk. ISBN: 9786051980027. Yayınevi: Domingo Yayınevi.