Çok ciddi sakıncaları ve dokuncaları vardır. Görünürde iyi gözüksede gerçekte kötü bir yönetim. Başta insanın özyapısına aykırı bir anlayış. Bende isterim yönetim tek bir yerden gelsin, liyakat olsun falan ama uygulanamayacak derecede bir yönetim. Kanımca, Meritokrasi uygulanacak değil örnek alınacak bir yönetim dizgesi. Meritokrasinin sakıncaları ve neden yalnızca bir düş olarak kalacağının nedenlerini şöyle sıralayabiliriz.
Birincisi, uygulandığı zaman anında bir tekelleşme süreci başlayacak. Bir nevi oligarşi dönemi başlayacak. Bu yönetim Osmanlı'daki Enderun'a benziyor. Enderun'dan çıkan öğrenciler (mezunlar) devlet yönetiminde işe başlar vs. Meritokrasi'de böyledir. Konu üzerine eğitimli kimseler işin başına geçer. Ancak Osmanlı'dan biliyoruz ki bu adamlar tek bir yerden gelecek, bir nevi ordu düzeni. Burada en önemli kavram eğitim. Eğitime herkes nasıl ulaşacak? Meritokrasi bir noktada Aristokrasidir. Meritokratlar bir noktadan sonra seçilmişliğin verdiği doyuma kapılıp seçkin bir sınıf oluşturabilirler. Şimdi ki yönetim biçimlerinin çoğu Oligarşi kökenlidir.
Demokrasi buna bir örnektir. Bu tür yönetimler (monarşi dahil) özlerine yani oligarşiye dönme eğilimindedir. Kaldı ki Meritokrasi'yi incelediğimizde devletin güç kazandığını görüyoruz. 21.yy ve sonraki düzenlerde devletin güçlü olmasına gerek yok. Ordoliberalizme uygun olarak devlet ekonomik tekelleşmeye karşı yasalar çıkartıp rekabet engelleyecileri temizlese devletin güvenliği sağlamaktan bir işi kalmayacak. Böyle bir düzen içinde devlette tekelleşme ya da seçkin bir sınıf oluşma riski en aza indirilecektir. Meritokrasi özünde güç zehirlenmesine açık devletçi bir yönetimdir. Daha bir çok sakıncası var ancak sıkıcı bir yazı olmaması için burada kesiyorum. İyi günler.
