66 milyon yıl önce gerçekleşen Kretase-Paleojen kitlesel yok oluşunda canlıların %75’i yok oldu[1] ve boş kalan nişleri doldurmak için büyük bir rekabet başladı. Önceden hayatta kalabilmek için küçük olması ve saklanması gereken türler serbest olarak dolaşmaya başladı. Dinozorlar tarafından yiyecek olarak görülmekte olan küçük memeliler birbirleriyle rekabete girmeye başladı. 63.3 milyon yıl önce Creodonta takımı ortaya çıktı[2], farklı bir kökenden 62 milyon yıl önce Kuzey Amerika’da[3] Carnivoramorpha süper familyasında ilkel bir familya olan Miacidae familyası ortaya çıkmaya başladı.
Miacidae familyasından Miaciscinsine ait bir çizim
Credonta’lar baskın avcılar oldu, Eosen devam ettikçe Creodonta baskın olmaya devam etti, orta Oligosen döneminde toynaklılardan Mesonychia takımı Creodonta’ların yerini aldı. [2] Miacidae familyasından 42-43 milyon yıl önce Carnivora takımı oluştu[4], kısa süre sonra Feliformia ve Caniformia alt takımı ayrışmaya başladı.[5] 39,75 milyon yıl önce Canidae familyası ortaya çıktı, sonrasında 34 milyon yıl önce Canine familyası evrimleşti. 10.3 myö çakal boyutlu Eucyon cinsi evrildi. 6 myö Güneybatı Kuzey Amerika’da Canis cinsi ortaya çıktı.[6]
Erken Pilosende (yaklaşık 5 myö) Kuzey Amerika’da Canis lepophagus yaşamaya başladı. 1.9 myö Canis Akdeniz Avupa’sında Canis etruscus yaşadı. Orta Pleistosen (781.000-126.000) ile Geç Pleistosen (126.000-5.000) arası Avrasya’da Canis mosbachensis yaşadı.
Fransa Lunel-Viel’de 1971 yılında 400.000-350.000 yıl önceye tarihlenen Canis lupus lunellensis bulundu. 1991’de Fransa’nın Côte-d'Or, Santenay bölgesinde 200.00 yıl yaşında C. l. santenaisiensis, 2012’de Fransa, Nespouls, Corrèze Jaurens mağarasında keşfedilen Canis l. maximus 31.000 önceye tarihlendi.
Bilinen ilk Canis lupus fosili Canada Yukon, Old Crow bölgesinde ve Alaska Fairbanks Cripple Creek Sump’ta bulundu. Kesin olmamakla birlikte 1 milyon yıl önceye ait olduğu düşünülmektedir. [9] En az 117.000 yıl önce Canis lupus (Kurt-Gri Kurt) ve Canis latrans (Kır kurdu) ayrıldı.[6] Genom analizi yapan bir çalışmaya göre bu ayrılma 51.000 yıl önce gerçekleşti.[8]
Arkeolojik kayıtlar Gri Kurt’un en az 300.000 önceden beri olduğunu göstermektedir.[7]
Belçikada yapılan testlere göre 40.000 yıl önce, mağara sırtlanları yünlü mamut, yünlü gergedan, at ve ren geyiği avlıyordu. Mağara aslanları da ren geyiği ve genç mağara ayılarını avlıyordu. Kurtların avları dağ keçisi, İrlanda geyiği ve kızıl geyik avlıyordu, son buzul maksimum’dan (26.500 yıl önce) sonra 14.000 yıl önce civarında kurtlar tüm av türlerine erişebiliyorlardı, mağara aslanı ren geyiği ile kısıtlandı ve mağara sırtlanının nesli tükendi. Veriler mağara sırtlanının neslinin tükenmesinin; kurtun, mağara aslanının neslinin tükenmesinden kısa zaman önce daha baskın avcı tür olması sebebiyle olduğunu gösteriyor. Başka bir çalışma, kar örtüleri büyüdüğü zaman kurtların mağara sırlanlarına göre büyüdüğünü göstermiştir.[6]
Sonuç olarak kurtlar (Canis lupus) en az 300.000 yıldır yaşıyorlar ve farklı alt türlere ayrılarak bugüne kadar geldiler. Köpekler ve kurların ayrılması 40.000-20.000 yıl önce başladı, 15.000 yıl önce göçebe avcı toplayıcılar ilk defa gri kurdu evcilleştirmeye başladı. Arkeolojik ve genetik analizler, 14.200 yıl önceye ait, insanla beraber gömülü Bonn-Oberkassel köpeğinin ilk tartışmasız köpek olduğunu gösteriyor.[10]
[6]https://en.m.wikipedia.org/wiki/Evolution_of_the_wolf
[7]https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1040618209001712?via%3Dihub
[8]https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5919777/
[10]https://en.m.wikipedia.org/wiki/Origin_of_the_domestic_dog
Kaynaklar
- Yazar Yok. Royal Society Publishing. (13 Ağustos 2019). Alındığı Tarih: 13 Ağustos 2019. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
- Yazar Yok. Gustafsonia. (13 Ağustos 2019). Alındığı Tarih: 13 Ağustos 2019. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
- Yazar Yok. Earliest Known Carnivoran Auditory Bulla And Support For A Recent Origin Of Crown- Group Carnivora (Eutheria, Mammalia). (13 Ağustos 2019). Alındığı Tarih: 13 Ağustos 2019. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
- Yazar Yok. Cambridge University Press. (13 Ağustos 2019). Alındığı Tarih: 13 Ağustos 2019. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
- Yazar Yok. Phylogeny Of The Carnivora: Basal Relationships Among The Carnivoramorphans, And Assessment Of The Position Of ‘Miacoidea’ Relative To Carnivora. (13 Ağustos 2019). Alındığı Tarih: 13 Ağustos 2019. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
