Şöyle açıklayayım;
Işık evrenimizde(vakum) ortamında yaklaşık olarak saniyede 300.000 km/s'dir. (üstü değil). Sabittir ve özel göreliliğe göre-daha doğru bir tabirle- ivmelenerek aşmak imkansızdır. Bundan dolayı ışık kendi hızını aşamaz. Ayrıca ses dalgalarında olan patlama ses dalgalarının bir ortamda birikerek sıkışması ile gerçekleşir ama ışık vakumda sabit hızla hareket ettiği için böyle bir birikimle bir patlamadan bahsedemeyiz.
Evrenin kendisi ışık hızından hızlı genişliyor olabilir çünkü bu evrenin kendi metrik yapısıyla ilgili bir şey. Mesela uzaktaki galaksiler(milyar ışık yılı diyelim) bizden ışıktan hızlı bir şekilde uzaklaşabilir. Burda galaksiler kendi "güçleriyle" bunu yapmıyor,evrenin kendi yapısı bunu sağlıyor ve galaksiler arası mesafeyi arttırıyor. Bu sanki özel göreliliği ihlal ediyormuş gibi gözüküyor ama burdaki önemli kısım hareket değilde evrenimizin kendisinin esnemesidir,genişlemesidir. Daha somut ve klasik bir örnekle açıklarsak bir balonun üstünde ki noktanın sabit olması ama balon genişledikçe aralarında ki mesafelerin açılıyor olması gibi.
Diğeri detaya gelirsek "patlama" olayı (sonic boom)sadece mekanik dalgalarda gerçekleşir. Diğer dalga türü olan elektromanyetik dalgalarda buna benzer bir olay gerçekleşebilir ama burda olabilecek şey bir patlama değilde bir ışıma olayıdır diyebiliriz. Meşhur Cherenkov ışıması buna örnek mesela. Burda olan olay kısaca şu;
Işık vakumda yaklaşık 300.000km/s hızla hareket eder dedik ama vakum ortamında. Ama vakumda göre kat kat kaotik olan dünya koşullarında (en azında su ortamında veya camda) ışığın hızı daha azdır. Mesela ışığın hızı 200.000 km/s'e kadar düşsün diyelim. O onda-daha iyi bir deyişle-o ortamın ışık hızı vakum ortamından daha düşüktür. İşte bu anda bir elektron bu 200.000km/s hızı aşarsa cherenkov ışıması gerçekleşir. Burada elektromanyetik maddeler "birikir" ve bu mavi bir parıltı olarak görülür.(nükleer reaktörlerin su tanklarında bu ışıma görülebilir.) Ama ses dalgalarında ki gibi bir patlama gerçekleşmez.
Konudan biraz sapmış olabilirim,umarım açıklayıcı olmuştur:)
