Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Yeni Soru Sor
Paylaşım Yap
Sorulara Dön
Poyraz Özpoyraz
Üye 2 gün önce 1 Cevap
4

Işıkta kendi hızını geçince ses gibi patlar mı?

Bu soruyu ilk düşündüğümde saçma gelmişti ama sonrasında yine de mantıklı bir cevabını duymak istedim.Sorumda söylemeye çalıştığım şey sesin kendi hızını geçtiğinde patladığını biliyoruz bu patlama olayı sadece mekanik dalgalarda mı oluyor yoksa bütün dalgalar için geçerli mi? Ve şu detayda dikkatimi çekmişti evrende ışığın hızını tek geçebilen şey evrenin kendisi diye biliyorum.Bu iki bilgiyi düşündüğümde soru garipleşmişti o yüzden bir cevap aramak istedim.
209 görüntülenme
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Tüm Reklamları Kapat
1 Cevap
Emir Akbaş
Emir Akbaş
101K UP
Bilime meraklı bir genç... 1 gün önce

Şöyle açıklayayım;

Işık evrenimizde(vakum) ortamında yaklaşık olarak saniyede 300.000 km/s'dir. (üstü değil). Sabittir ve özel göreliliğe göre-daha doğru bir tabirle- ivmelenerek aşmak imkansızdır. Bundan dolayı ışık kendi hızını aşamaz. Ayrıca ses dalgalarında olan patlama ses dalgalarının bir ortamda birikerek sıkışması ile gerçekleşir ama ışık vakumda sabit hızla hareket ettiği için böyle bir birikimle bir patlamadan bahsedemeyiz.

Evrenin kendisi ışık hızından hızlı genişliyor olabilir çünkü bu evrenin kendi metrik yapısıyla ilgili bir şey. Mesela uzaktaki galaksiler(milyar ışık yılı diyelim) bizden ışıktan hızlı bir şekilde uzaklaşabilir. Burda galaksiler kendi "güçleriyle" bunu yapmıyor,evrenin kendi yapısı bunu sağlıyor ve galaksiler arası mesafeyi arttırıyor. Bu sanki özel göreliliği ihlal ediyormuş gibi gözüküyor ama burdaki önemli kısım hareket değilde evrenimizin kendisinin esnemesidir,genişlemesidir. Daha somut ve klasik bir örnekle açıklarsak bir balonun üstünde ki noktanın sabit olması ama balon genişledikçe aralarında ki mesafelerin açılıyor olması gibi.

Tüm Reklamları Kapat

Diğeri detaya gelirsek "patlama" olayı (sonic boom)sadece mekanik dalgalarda gerçekleşir. Diğer dalga türü olan elektromanyetik dalgalarda buna benzer bir olay gerçekleşebilir ama burda olabilecek şey bir patlama değilde bir ışıma olayıdır diyebiliriz. Meşhur Cherenkov ışıması buna örnek mesela. Burda olan olay kısaca şu;

Işık vakumda yaklaşık 300.000km/s hızla hareket eder dedik ama vakum ortamında. Ama vakumda göre kat kat kaotik olan dünya koşullarında (en azında su ortamında veya camda) ışığın hızı daha azdır. Mesela ışığın hızı 200.000 km/s'e kadar düşsün diyelim. O onda-daha iyi bir deyişle-o ortamın ışık hızı vakum ortamından daha düşüktür. İşte bu anda bir elektron bu 200.000km/s hızı aşarsa cherenkov ışıması gerçekleşir. Burada elektromanyetik maddeler "birikir" ve bu mavi bir parıltı olarak görülür.(nükleer reaktörlerin su tanklarında bu ışıma görülebilir.) Ama ses dalgalarında ki gibi bir patlama gerçekleşmez.

Konudan biraz sapmış olabilirim,umarım açıklayıcı olmuştur:)

Bu cevap, soru sahibi tarafından en iyi cevap seçilmiştir. Ancak bu, cevabın doğru olduğunu garanti etmez.
4
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Kafana takılan neler var?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.

Bize Ulaşın

ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close