Hilesiz bir zarı tamamıyla aynı şekilde defalarca atarsak hep aynı rakam mı gelir yoksa değişir mi?

Aynı şekilde atma işlemini gerçekten yapabilirsek determinizme göre aynı sayı gelecektir.

Fakat bu çok zordur.Her zar atışında sonucu etkileyen birçok faktör vardır;

Atılma açısı, atılma şiddeti, ortamdaki hava basıncı, taban maddenin cinsi, zarın kesit alanı vb...

Determizme göre sadece nedenler ve sonuçlar vardır. Bu sebepten nedensellik ilkesi determinizmin temel taşıdır. Evrende bir düzen vardır ve nedenler-sonuçlar bu düzen içerisinde işler. Bu düzen çözüldüğünde nedenler ve sonuçların açıklanıp daha sonra gelişecek olayların bilgisini elde etmek mümkün olacaktır.

Bahsettiğimiz zar atma olayı ise deneysel determinizmin konusudur.

Deneysel determinizmde deney ile elde edilen veriler tekrar bağımsız olarak sabit sonuçlara sahiptir. Pozitif bilimlerin açıklanmasında etkili olan determinizmdir. Bu anlayışa göre mucize gibi olaylar yoktur. Bilimlerin kuralları sabittir ve bu da belirli durumları ortaya çıkarır.

Farklı bir bakış açısı olarak indeterminizm ise herhangi bir kurala göre değil de rastgele veya özgür olarak ilerleme durumudur. Belirlenimsiz bir sistemde bir sonraki durumun ne olacağı önceden tam olarak kestirilemez. Öte yandan, hangi durumlardan birinin olacağı bilinebilir.