Güneş ve ay'ın ufukta daha büyük görünmesinin iki temel sebebi vardır:
1. Atmosferik Kırılma:
Işık, Dünya atmosferinden geçerken eğilir. Güneş ve ay ufuk çizgisine yakınken, ışık daha fazla atmosferden geçmek zorundadır. Bu da ışığın daha fazla kırılmasına ve bize daha büyük görünmesine neden olur. Bu etki, "atmosferik kırılma" olarak bilinir.
2. Psikolojik Etki:
Beynimiz, nesnelerin boyutunu algılarken, bilinçaltında bazı referans noktaları kullanır. Ufuk çizgisi, bu referans noktalarından biridir. Güneş ve ay ufuk çizgisine yakınken, etrafındaki nesnelerle (örneğin ağaçlar, binalar) kıyaslanır ve daha büyük görünür. Bu etkiye "psikolojik büyüme" denir.
Ek Bilgiler:
Ay'ın, Dünya'ya olan uzaklığı boyunca hafifçe değiştiği için dolunay bazen diğer dolunaylardan biraz daha büyük görünebilir. Ancak bu fark çok azdır ve atmosferik kırılma ve psikolojik büyüme kadar belirgin değildir.
Güneş ve ay'ın ufukta kırmızı renkte görünmesinin sebebi de atmosferik kırılmadır. Kısa dalga boylu ışık (mavi ışık) daha fazla kırılırken, uzun dalga boylu ışık (kırmızı ışık) daha az kırılır. Bu nedenle, Güneş ve ay batarken gökyüzünde kalan ışık daha çok kırmızı tonda olur.
Özetle: Güneş ve ay'ın ufukta daha büyük görünmesi, atmosferik kırılma ve psikolojik büyüme gibi iki faktörün bir araya gelmesinden kaynaklanır. Bu bir yanılsama olsa da, oldukça yaygın ve gözle görülür bir etkidir.
İleri okuma için; https://evrimagaci.org/soru/gunes-ve-ay-ufukta-neden-buyuk-gorunur-63070
Kaynaklar
- Ö. Kayalı. Ay İllüzyonu: Ay Ufukta Neden Daha Büyük Görünür?. (14 Ekim 2016). Alındığı Tarih: 23 Nisan 2024. Alındığı Yer: Kozmik Anafor | Arşiv Bağlantısı
- D. M. E. Ocak. Dünya’nın Derinlerinde Bir Başka Gezegenin Kalıntıları Mı Var?. (16 Kasım 2023). Alındığı Tarih: 23 Nisan 2024. Alındığı Yer: TÜBİTAK Bilim Genç | Arşiv Bağlantısı
