Gen tedavileri gelecekte yan etkilere sebep olabilir mi?

Merhabalar, geleceğe gitmemize gerek yok günümüzde yapılan gen tedavilerinde bile uzun vadeli bir çözüm amaçlanmasından, doğası gereği bazı yan etkiler görülebiliyor. Örneğin alerjik reaksiyonlar, enfeksiyonlar ve hedeflenenden daha fazla enfekte olan virüsler bu yan etkilerden bazıları. Özellikle daha fazla genin istenmeden enfekte olması durumunda sağlıklı hücreler hasar görebilir ve kanser gibi başka hastalıklara veya patolojik risklere neden olabilir.^[1]

Yan Etkiler Bir Sonraki Nesle Aktarılır mı?

Somatik hücre gen terapisi, terapötik genlerin hastanın somatik hücrelerine aktarılmasıdır. Somatik hücre, vücut hücreleri olarak da bilinen ve organizmanın büyümesi, gelişmesi ve fonksiyonları sürdürmesi için özelleşmiş olan hücrelerdir. Somatik hücreler, organizmanın genetik materyalini taşıyan çekirdeğe sahiptir ancak üreme ile ilgili değildirler. Yani, somatik hücreler üreme hücreleri değildir; sperm ve yumurta gibi üreme hücreleri, organizmanın genetik materyalini bir sonraki nesle aktarmakla görevlidir.

Dolayısıyla, somatik hücre gen terapisi uygulandığında yapılan genetik düzeltmeler veya değişiklikler, yalnızca tedavi edilen bireyin vücut hücrelerini etkiler ve bu değişiklikler bir sonraki nesile aktarılmaz. Yani, bu tür gen terapisi, kalıtıma müdahale etmez ve sadece hastanın kendi genetik materyalini düzeltmeye odaklanır.

Son olarak CRISPR gibi, bu alanda hızla gelişen teknolojilerimiz sayesinde yakın gelecekte olası bütün yan etkileri alt etmeyi başaracağız. Unutulmaması gereken bir diğer önemli nokta hastanın tedavi süresince gözlem altında tutulması ve gerektiğinde duruma müdahale edilebilmesidir. Ek olarak tedavinin yan etkileriyle oldukça nadir karşılaşılmaktadır.