Demokrasi Görelidir!
Demokrasi genelde halkın kendi kendini yönetmesi olarak tanımlanır. Ancak halk kimlerden oluşur, neye göre ve nasıl yönetir, son sözü kim neye göre söyler vb. birçok cevaba yönelik birçok demokrasi türü vardır.
Atina demokrasisinde 300 nüfusun sadece 25 bini halktan sayılır idi. Onlar da soylu erkeklerle sınırlıdır.
Günümüz burjuva demokrasilerinde paraya ve paranın efendilerine dokunmadığı sürece serbestlik vardır. Tıpkı sağa giden bir gemide sola doğru dilediğiniz kadar yol alma hakkı gibi. Geminin kıçının ötesi deniz.
Burjuva demokrasileri de çeşit çeşit: Doğrudan, yarı doğrudan, temsili vb. gibi.
Bunların dışında sosyalist demokrasi ile demokrasinin bir ihtiyaç dahi olmayacağı komünist sistem var. Bunların farkı ise demokrasinin yönetme dayanağının ne olduğu. Örneğin burjuva demokrasilerinde bu özne para iken sosyalist demokrasilerde emektir.
Bu konuda yüzlerce kitap dolusu şey söylenebilir fakat özetleyecek olursak; bir şeyin ne olup ne olmadığını öğrenebilmek sadece ismine bakmakla mümkün değildir. Burada bizi akıllı yapan şeyi, soru sormayı ihmal edemeyiz: Ne, nerede, ne zaman, kim, nasıl, neden gibi.
Çünkü bazı olgularda, hele ki toplumun tamamının hayatını belirleyen olgularda ayrıntılar bazen özün kendisinden de öncelikli ve önemli olur.
İşte örnek: Uganda diktatörü de demokrasi hayranı ve der ki; “Benim ülkemde dileyen dilediği şeyi dilediği zaman ve dilediği araç dilediği şekilde söyleyebilir fakat sonrasında olacakların garantisini veremem.”
Özetleyecek olursak; demokrasi bir yönetme tarzıdır ve adı önemli olmaksızın yönetimi belirleyenin niteliği yönetim tarzının niteliğini de belirler. Artı ve eksileri de buna göre şekillenir.
Atina demokrasisinde demokrasi soyluluğun teminatı iken, Burjuva demokrasilerinde mülkiyetin, Sosyalist demokrasilerde ise emeğin ve alın terinin. Artı ve eksileri ile. Sevgiyle…
Kaynaklar
- Server Tanilli. (1984). Yüzyılların Gerçeği Ve Mirası (4 Cilt). Yayınevi: Say Yayınları. sf: 2569.
- V. İ. Lenin. (1977). Burjuva Demokrasisi Ve Proletarya Diktatörlüğü. Yayınevi: Sol yayınları. sf: 270.
- Zubritski, Mitropolski, Kerov. (1987). Kapitalist Toplum. Yayınevi: Sol yayınları. sf: 167.
