Evren'deki en yavaş şey, bu cevabı okuyan kişinin ta kendisi!
Hız kavramı, sadece ve sadece belli referans noktasına göre anlamlı olan bir şey.[1] Görelilik Teorisi'ne göre farklı gözlemciler aynı olayı farklı şekillerde deneyimleyebiyorlar. Mesela siz arabada otururken yanınıza bir araba gelip durduğunda ve sonrasında hafifçe ileri gitmeye başladığında, o araba mı ileri gidiyor yoksa siz mi geri gidiyorsunuz bunu ayırt edemeyebilirsiniz. Aslında bu ikisi, birebir aynı olaya karşılık geliyor; ancak farklı gözlemciler tarafından farklı şekillerde deneyimlenebiliyor.
İşte bu nedenle bir şeyin hızından söz edecekseniz, neye göre olduğunu söylemeniz gerekiyor. Saatte 100 kilometre hızla giden bir trenin içinde, trenle aynı yönde saatte 2 kilometre hızla yürüyorsanız, trene göre hızının saatte 2 kilometre olacaktır; ancak dışarıdan sizi izleyen birine göre hızının saatte 102 kilometre olacaktır. Ay'dan sizi gözleyen biri için bu hız bambaşka bir değere sahip olacaktır.
İşte bu nedenle Evren'deki en yavaş hareketi mutlak olarak belirlemek pek kolay değil (belki de imkansız), çünkü mutlak ve sabit bir referans noktası bulunmuyor. Neye göre en yavaş şeyi belirliyoruz? Bunu evrensel olarak tanımlayamıyoruz. İşte göreli bir şekilde söylememiz gerektiği için, bu yazıyı okuyan kişiye göre Evren'deki en yavaş nesne kendisi olacaktır. Çünkü bir kişinin kendisine göre hızı mutlak olarak sıfırdır. Halbuki bu yazının başından beri siz, sırf galaksimizin hareketinden ötürü bile 35.000 kilometre kadar yer değiştirdiniz!
Evren'de bu göreliliğe tabi olmadığı varsayılan tek şey, aynı zamanda Evren içindeki en hızlı şey: ışık. Görelilik Teorisi'ne göre ışığın hızı bütün gözlemciler için aynı ve değişmez. Dolayısıyla ışığın hızından mutlak olarak bahsedebiliyoruz (saniyede yaklaşık 300 milyon metre). Tabii bu, Evren'in içinde sayılan şeyler için geçerli. Evren'in kendisinden söz ediyorsak iş başla. Evren'in kendisi ışık hızı limitine tabi değil ve mesela Enflasyon Dönemi'nde ışık hızından çok daha hızlı genişledi.[2] Çünkü o Evren... İstediği gibi genişler.
Kaynaklar
- F. Andrei. Does Absolute Velocity Exist?. (13 Eylül 2017). Alındığı Tarih: 12 Kasım 2021. Alındığı Yer: StackExchange | Arşiv Bağlantısı
- New Scientist. Cosmic Inflation. (12 Kasım 2021). Alındığı Tarih: 12 Kasım 2021. Alındığı Yer: New Scientist | Arşiv Bağlantısı