Merhaba, maalesef söylenen ilk kelimenin ne olduğuna dair kesin bir cevap olmadığını belirtmek isterim, 🥲 bunun temel nedeni somut bir kanıt sunamıyor olmamız. Dilin evrimi araştırmacıların çalışmalara devam ettiği bilimde kendisine görece daha yakın zamanda yer bulabilmiş bir saha. Bu konunun tarihsel geçmişine ve insanların seslerden anlamlı kelimelere nasıl geçtiğine dair sunulan birkaç teoriye bakalım. 😇
Tarihte konuyu merak eden insanlar olmuştur ancak somut delil sunmanın zorluğu buna bağlı olarak tartışmaların olması sonucunda 1866 yılında Linguistic Society of Paris tarafından araştırılmasına yasak gelmiştir. Bu yasak Charles Darwin'nin Evrim Teorisi yayınlanıncaya kadar devam etmiştir. Evrim Teorisinin getirdiği zamanla gelişim fikri, dilbilimsel metotların gelişimi (Proto dil fikri), bilimsel gelişmeler ile yeni sahaların keşfi gibi çeşitli sebeplerle bu yasak kalkmıştır ancak uzun yıllar etkisini göstermiş ve araştırmaların gecikmesine neden olmuştur.[1]😒
Bu konu hakkında yapılmış birkaç teoriye bakmadan önce birçoğunun tuhaf isimleri olduğunu belirtmeliyim bunun nedeni ise 1866 yılında getirilen yasak.
Bow-wow Teorisi:
- Onomatopoeia kavramının olduğu teoridir. İnsanların çevresindeki sesleri taklit ederek bir dil oluşturduklarını iddia eder.
- Nesneler ile kelimeler arasındaki bağlar gelişigüzeldir. Örneğin hiçbir zaman "masa" kelimesi ile "masa" nesnesi birbirine benzemez. Kültürel mirasımız bu ikisini ilişkilendirir.
- Modern dillerde onomatopoeic kelimelerin çok az miktarda olmasından ötürü güçlü bir şekilde muhalefet edilmektedir.
Pooh-pooh Teorisi:
- Bu teori, ilk, orijinal kelimelerin duygu barındıran sızlanma ve hırıltılardan geldiğini savunur.
- İğrenme durumlarında ağızdan veya burundan hava çıkarma eğilimi vardır. Bu işlem pooh, pish gibi sesler çıkartır.
- Ayağımıza taş düştüğünde ah gibi sesler çıkartırız ve ağlarız.
- Teorinin eksik noktası çevremizdeki nesneleri neye göre isimlendirdiğimi pek açıklayamamakta.
Yo-he-ho Teorisi:
- Kelimelerin insan evrimine paralel şekilde birlikte çalışma ihtiyacı ile doğduğunu savunur. Herhangi bir metot açıklamasında bulunmaz.
- Temel önerme atalarımız birlikte çalışmak zorundaydı dolayısıyla kelimeler oluşturdular. Şeklinde söylenebilir.
La-la Teorisi:
- Dilin ilk defa cinsel çekim ve diğer fiziksel aktivitelere eş şekilde türediğini söylemektedir.
- Doğa bu teoriye güzel bir örnektir. Başta kuşlar olmak üzere birçok tür eş seçimi yapabilmek için birbirlerine cıvıldarlar, ses çıkarırlar.
Bunun gibi ama burada bahsetmediğim birkaç teori daha bulunmaktadır, ancak şunu asla unutmayın bu teoriler birbirinden bağımsız düşünülmemelidir. Her bir teori gerçeğin bir kısmını yansıtmaktadır.
Asıl soru bu olmadığı için ve yazıyı gereksiz uzatmamak için insanların neden konuşabildiğine ancak yakın akrabalarının konuşamadığına değinmiyorum ancak meraklıysanız kaynakça bırakıyorum bu videoyu izleyebilirsiniz.[2]
Bunlara ek olarak bu ve bu yazılarımızı okuyabilirsiniz.
Yazının genel hattı Evrim Ağacı'nın neredeyse kuruluşundan beridir içerisinde yer alan Mert Karagözoğlu'nun Dilin Evrimi sunusundan parça barındırmaktadır. Kendisine sunumundan ötürü teşekkür dileklerimi iletiyorum.
İşte kısaca böyle, insanlığın söylediği ilk kelimenin ne olduğunu söylemek gerçekten çok zor soru ama belki ileride bu yazıyı okuyanlardan birisi konuyu daha çok merak eder ve bilimsel çalışmalar yürüterek cevabını bulur, kim bilir. 😎
Kaynaklar
- M. C. Corballis. Not The Last Word. Alındığı Tarih: 22 Kasım 2024. Alındığı Yer: American Scientist | Arşiv Bağlantısı
- Ç. M. Bakırcı. Papağanlar Konuşuyor Da Şempanzeler Niye Konuşamıyor?. Alındığı Tarih: 22 Kasım 2024. Alındığı Yer: YouTube | Arşiv Bağlantısı
- Anonim. Origin Of Language. (22 Kasım 2024). Alındığı Tarih: 22 Kasım 2024. Alındığı Yer: Wikipedia | Arşiv Bağlantısı