Din olmadan ahlak temellendirilebilir mi?

Avrupa'da Endüstri Devrimi'nden sonra Sosyal Bilimler'in ortaya çıkış nedeni de tam olarak bu.

18. yy Aydınlanması ve Fransız Devrimi gibi toplumsal kırılmalarda kilise bir rol oynayamadığı gibi zamanla kilise insanların hayatından çıktı. Endüstri Devrimi ise yepyeni bir yaşam şekli ve şehirleşme getirdi. Kalabalık ve yoğun çalışma saatleri çevresinde toplanan bu sistemde kurulan okullar insanları tek tipe sokmaya, ders ve tenefüs zili gibi uygulamalarla fabrika hayatına hazırlıyordu. Bu yeni yaşam biçiminde ahlak kurallarını yeni toplum dinamiğine göre kurmak ve yine kitap ve okullar aracılığı ile insanlara ulaştırmak sosyoloji, psikoloji gibi gelişen sosyal bilimlerin işi oldu.

Temllendirme ihtiyacı aydınlatmak istediğiniz soruya bağlı; aydınlatmak istediğiniz dinin tanımı, dinin anlamı yada dinin gerekliliği gibi konular ise ahlak-din ilişkisinin önemli olduğunu düşünüyorum. Bu biraz da kimyaya ilgi duymalı mıyız gibi bir soru. Peki temeli nedir derseniz, her din(tek tanırılı dinlerden bahsediyorum.) evrensel ahlak kurallarını benimsemek ile birlikte kutsalı daha kutsallaştırmak adına kendi tabularını da oluşturarak bir nevi kendi modifiye ahlakını oluşturduğunu görebiliriz. Bu konuda "Mircea Eliade" 'den dinler taihi serisi ve "Emile Durkheim"den Dini Hayatın ilkel Biçemleri kitaplarını önerebilirim.