Aslında evet, ama bu durum, sandığınız kadar "heyecan verici" değil. Nanoparçacıkların ne olduğu hakkında pek çok kafa karışıklığı var. Üstelik bu nanoparçacıkların aslında "nanorobotlar" olduğuna dair de pek çok sahte iddia var. mRNA aşılarında kullanılan nanoparçacıklar, oldukça basit ve başka tarz ilaçların içinde on yıllardır kullanılan moleküllerdir.[1]
Bu nanoparçacıklar, genellikle basit yağ parçacıklarıdır (bu yağ parçacıkları "nano" boyutta olduğu için onlara "nanoparçacık" denir; yani "havalı isim" sizi kandırmasın). Esasında yağ nanoparçacıkları, küçük bir küre şeklinde çift katlı bir yağ tabakası içerir (hücre zarında olduğu gibi), içinde de küçük bir su cepçiği bulunur. RNA gibi korumak istediğiniz hassas bir molekülünüz varsa, istediğiniz noktaya (kol kaslarının içi gibi) gelene kadar bu hassas molekülü yağ küresinin ortasına koyabilirsiniz. Bu çift tabakalı yağ, onu bozulmadan koruyacaktır ve hücrenin içine kadar bozunmadan gitmesini sağlayacaktır. Bu kadar! Nanoparçacıkların görevi budur! Herhangi bir robotun veya elektronik yazılımın, konu ile hiçbir alakası bulunmuyor.
Nanoparçacıklar yıllardır farmakolojide kullanılan, sıradan moleküllerdir. Örneğin ilk onaylanmış yağ nanoparçacık ilacı, Doxil adında kanser karşıtı bir ilaçtı ve 1995'te onaylanmıştı.[2] mRNA aşılarındakiyle birebir aynı yağ nanoparçacığını içeriyordu, yani su dolu bir çekirdek etrafında çift katlı yağ tabakasından ibaretti. Fakat içlerinde RNA değil, Doksorubisin adında bir kanser ilacı bulunuyordu. Bu ilacı yağ nanoparçacıklarının içine koymak, partikül tümör bölgesine ulaşana kadar ilacın dış etmenlerden korunmasını sağlıyordu. Ayrıca bu sayede Doksorubisin molekülleri, hedef dışında hiçbir yere zarar vermemiş olur (örneğin kalbe).
Klinik deneylerde kullanılan pek çok yağ nanoparçacığı çeşidi vardır. Burada anlamanız gereken, "nanoparçacık" kelimesinin sadece bazı molekülleri korumak için kullanılan küreciklerden ibaret olduğudur; "küçük robotları" kast edecek şekilde yanlış kullanılmamalıdır.[3][4]
Kaynaklar
- C. L. Ventola. (2017). Progress In Nanomedicine: Approved And Investigational Nanodrugs. Pharmacy and Therapeutics, sf: 742. | Arşiv Bağlantısı
- Y. Barenholz, et al. (2012). Doxil® — The First Fda-Approved Nano-Drug: Lessons Learned. Journal of Controlled Release, sf: 117-134. | Arşiv Bağlantısı
- Reuters. Fact Check: Lipid Nanoparticles In A Covid-19 Vaccine Are There To Transport Rna Molecules. (18 Aralık 2020). Alındığı Tarih: 21 Temmuz 2021. Alındığı Yer: Reuters | Arşiv Bağlantısı
- M. J. Mitchell, et al. (2020). Engineering Precision Nanoparticles For Drug Delivery. Nature Reviews Drug Discovery, sf: 1-24. doi: 10.1038/s41573-020-0090-8. | Arşiv Bağlantısı
