Cinsiyet, kadın ve erkek olmanın biyolojik yönünü ifade eder. Toplumsal cinsiyet ise toplumun kadın ve erkeğe yüklediği kültürel ve psikolojik özellikleri içeren anlamlardır.
Cinsiyet (sex) ve toplumsal cinsiyet (gender) ile ilgili kavramlar zaman zaman birbirinin yerine kullanılmakta ve bu sebeple kavram karmaşası yaşanmaktadır. Bu karmaşanın yaşanmaması için öncelikle ilgili kavramlar doğru şekilde tanımlanmalıdır.
Toplumsal cinsiyet kimliği (gender identity), kişinin kendisini kadın ya da erkek olarak hissetmesi, tanımlamasıdır
Cinsel kimlik (sexual identity) cinsel yönelimi ifade etmek için kullanılır
Toplumsal cinsiyet rolü (gender role), kültürün kadından ve erkekten beklentilerini ifade eder. Genellikle erkeklerin maskülen, kadınların feminen cinsiyet rolü benimsemeleri beklenir
Toplumsal cinsiyet rolü kalıp yargıları toplumun kadın ve erkeklere yüklediği cinsiyete dayalı özellikleri, kadın ve erkeğe yönelik genelleştirilmiş beklentileri ifade eder.
Toplumsal cinsiyet oluşumunu çeşitli açılardan ele alarak açıklayan farklı kuramlar oluşturulmuştur. Bu kuramlar, Psikanalitik Kuram, Sosyal Öğrenme Kuramı, Bilişsel Gelişim Kuramı, Sosyobiyolojik Kuram ,Toplumsal Cinsiyet Şeması Kuramı,Sosyal Rol Kuramı ve Çok Faktörlü Toplumsal Cinsiyet Kimliği Kuramı olarak tanımlanabilir
Sizin sorunuzu ifade ediş tarzınız , sormuş olduğunuz konunun Sosyobiyolojik Kuramla açıklanmasının daha uygun olduğunu düşündürmektedir. Bu kuram, toplumsal cinsiyet kuramını evrimsel psikoloji çerçevesinde ele alır.
Bu kurama göre, insanlar ve diğer tüm canlı türleri kendi genlerinin gelecek kuşaklara taşınmasını sağlamayı amaçlar. Toplumsal cinsiyet rolleri de bu amaca hizmet etmek üzere ortaya çıkmıştır.
Bu kurama göre kadınların ebeveyn olarak yavrularına yatırımları babadan daha fazladır. Yavruyu doğuran, sütle besleyen cinsiyet olmaları nedeniyle kadınlar ilişki kurma, ilgi gösterme ve bakım vermeye eğilimlilerdir.
Erkekler ise fiziksel olarak daha güçlüdür ve ebeveyn yatırımları azdır. Bu yüzden savaşçı ve avcı rolünü üstlenmişlerdir
Eş seçiminde de kadınlar yavrularının hayatta kalması için daha güçlü erkekler tercih ederken, erkekler de soyun devamı için daha sağlıklı ve üretken kadınları seçeceklerdir. Bu da günümüzdeki toplumsal cinsiyet rollerinin temelinin oluşmasında etkili olmuştur.
Sizin bahsetmiş olduğunuz somut olay, yani kız çocuklarının çığlık ata ata oynamaları , onların sosyal etkileşim yönlerinin güçlü olduğunu vurgulamaya yönelik olabilir. Herhangi bir tehlike anında yavruyu güven altında tutmak amacıyla iletişimin ve bu anlamda sesini duyurmanın yaşamsal öneme haiz olduğu yüz binlerce yıl yani evrimsel süreç bu özellikeri öne çıkarmış olabilir. Insan beyninin evrimleşmesi sürecinde cinsel seçilim mekanizmasının çok önemli bir rol oynadığı gözden uzak tutulmamalıdır.
Kaynaklar
- Saadet Ecem Öcal Yüceol. (2016). Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutumlar İle İlişki Doyumu Ve Romantik İlişkilerde Akilci Olmayan İnançlar Arasindaki İlişkiler. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ Yüksek Lisans Programı. | Arşiv Bağlantısı