Oksidatif stres ve nöroinflamasyonun yaşlanma sürecinde, hafif bilişsel bozuklukta (MCI), Alzheimer hastalığında (AD) ve diğer beyin bozukluklarında önemli rolleri vardır. Amiloid beta proteini (Aβ), Alzheimer'lı kişilerin beyinlerindeki amiloid plaklarının ana bileşenidir. Çeşitli çalışmalar Aβ'nın nöronlarda serbest radikal oluşumunu arttırdığını, bunun da oksidatif hasara ve hücre ölümüne yol açtığını göstermektedir. Aβ ayrıca proinflamatuar sitokinleri ve enzimleri artırarak nöroinflamasyonu indükleyebilir.
Ceviz antioksidan ve antiinflamatuar etkilere sahip çeşitli bileşenler içerir. Gerçekleştirilen hayvan ve insan çalışmaları, diyete ceviz eklenmesinin bilişi iyileştirebileceğini ve MCI ve AD riskini ve/veya ilerlemesini azaltabileceğini öne sürüyor. Transgenik AD'li fare modelinde (AD-tg), ceviz içeren bir diyetin hafıza, öğrenme, motor koordinasyon, kaygı ve lokomotor aktivite üzerindeki faydalı etkileri bildirildi. İnsanlar üzerinde yapılan klinik araştırmalar, yetişkinlerde başlangıç düzeyiyle karşılaştırıldığında ceviz tüketiminin daha iyi bilişsel performans ve hafızada iyileşme ile ilişkisini de ortaya koymuştur. AD-tg fareleri üzerinde yapılan çalışmada, cevizle zenginleştirilmiş bir diyetin, ceviz içermeyen bir kontrol diyetiyle karşılaştırıldığında antioksidan savunmayı önemli ölçüde iyileştirdiğini ve serbest radikal seviyelerini, lipit peroksidasyonunu ve protein oksidasyonunu azalttığını gösterdi. Bu bulgular, ceviz içeren bir diyetin, serbest radikallerin oluşumunu azaltarak ve antioksidan savunmayı artırarak oksidatif stresi azaltabileceğini, dolayısıyla lipit ve proteinlerde oksidatif hasarın azalmasına neden olabileceğini göstermektedir. Sentetik Aβ ile yapılan in vitro bir çalışma, ceviz ekstraktının Aβ fibrilizasyonunu inhibe edebildiğini ve önceden oluşturulmuş Aβ fibrillerini çözündürebildiğini gösterdi; bu da cevizin anti-amiloidojenik bir özelliği olduğunu ortaya koydu. Bilişsel bozukluk ve demansın gelişmesi uzun yıllar aldığından, erken ve uzun süreli ceviz takviyesinin bilişsel işlevlerin korunmasına yardımcı olabileceği ve gelişme riskini azaltabileceği veya hastalığın başlangıcını geciktirebileceği ve/veya ilerlemesini yavaşlatabileceği öne sürülmektedir. Ayrıca, hayvanlar ve insanlar üzerinde yapılan çeşitli araştırmalar, cevizin Parkinson hastalığı, felç ve depresyon gibi diğer beyin bozukluklarının yanı sıra kardiyovasküler hastalık ve tip 2 diyabet riskini veya ilerlemesini de azaltabileceğini öne sürmektedir. Bu raporlar, ceviz bileşenlerinin beyin bozuklukları ve diğer kronik hastalıklarda oksidatif stres ve iltihaplanmaya karşı koruma açısından katkı veya sinerjistik etkileri nedeniyle cevizle zenginleştirilmiş bir diyetin faydalarını ortaya koymaktadır.[1]
Kaynaklar
- A. Chauhan, et al. (2020). Beneficial Effects Of Walnuts On Cognition And Brain Health. Nutrients, sf: 550. doi: 10.3390/nu12020550. | Arşiv Bağlantısı